ژنهای خوب به فضا میروند
سفر به فضا علاوه بر اینکه هیجانانگیز و جالب بوده از عواقب و تنشهایی نیز برخوردار است که بر بدن انسان اثر میگذارد. درواقع ماندن در فضا و کاهش فشار هوابر بدن و سلامتی فضانوردان مؤثر است و ممکن است آن را به خطر اندازد. فضانوردانی که جهت انجام مأموریتهای فضائی به خارج از جو زمین اعزام میشوند، نیازمند داشتن ویژگیهای فیزیکی خاص و ویژهای هستند.
امروزه برای انتخاب فضانوردان، وضعیت سلامتی فرد، ذخایر بدن و واکنش آن به تأثیرات شدید، موردبررسی قرار میگیرد و بحث ژنتیک، نقشی در فرایند برگزیدن فضانوردان برای انجام مأموریتها، ایفا نمیکند اما احتمالاً در آینده از نوعی رویکرد ژنتیکی برای شناسایی و انتخاب فضانوردان، استفاده خواهد شد.
به باور فضانوردان، حالت بیوزنی، وضعیتی خوب و خوشایند است زیرا در فضا بالا و پایین وجود ندارد. ماهیچه قلب برای رساندن خون به مغز، دیگر آن را با فشار به سمت بالا نمیفرستد، درنتیجه ماهیچههای بدن ازجمله ماهیچه قلب تنبل میشوند، زیرا دیگر تحتفشار قرار نداشتهاند و به کار گرفته نمیشود. این موضوع باعث شده است که در سفرهای فضایی، فضانوردان نیازمند تمرینات بدنی و آمادگیهای جسمانی باشند. از سوی دیگر ساختار فیزیکی و زیستی بدن انسان با سفر فضایی سازگاری چندانی نداشته بنابراین فضانورد پیش از انجام هر سفر باید به تمرینات آمادهسازی جسمانی خود بپردازد.
پزشکان متخصص فضانوردی اعتقاددارند که عضلات خاصی در بدن وجود دارد که باید روی آنها کار شود، بهویژه عضلات ضد جاذبه که برای حالت ایستادن، راه رفتن و دویدن بسیار مهم هستند؛ بنابراین تمرینهای قدرتی فضانوردان باید بر عضلات پا و عضلات پشت متمرکز شود.
در حال حاضر نیمی از برنامه ورزشی فضانوردان از تمرینات هوازی و نیمی دیگر از تمرینات قدرتی تشکیلشدهاند و هدف، ساختن عضله و یا حفظ حجم عضلانی و توده استخوانی است.
به گفته کارشناسان، پس از شش ماه قرار گرفتن در فضا، شما بخشی از حجم بدنتان را از دست میدهید و همچنین احتمالاً بخشی از توده استخوانی خود را ازدستداده و بخشی از موازنه بدنتان تغییر میکند و بهاینترتیب در زمان بازگشت وضعیت بدنی خوبی نخواهید داشت؛ بنابراین اگر در ابتدا سطح آمادگی بدنیتان بالا باشد پس از افت آن در فضا به سطحی متوسط دست پیدا خواهید کرد؛ اما اگر در سطح متوسط باشید به سطحی پایین و ضعیف افت میکنید. بهطورکلی این ورزشهای سنگین و به دست آوردن آمادگی جسمانی بالا دلیل اصلی تمرین ورزشی برای فضانوردان است.
لیودمیلا بوراوکوا (Lyudmila Buravkova) معاون موسسه معضلات پزشکی و زیستشناسی فضایی در آکادمی علوم روسیه در این رابطه اعلام کرد: «احتمالاً در آینده از نوعی رویکرد ژنتیکی برای شناسایی و انتخاب فضانوردان، استفاده شود.»
به گفته محققین این مرکز، برای تحقیقات ژنتیکی، دو پلت فرم بزرگ یا دو منطقه وسیع را میتوان انتخاب کرد. محدوده نخست این تحقیقات، در مورد ژنتیک انسان ازنظر استفاده از آن در انتخاب فضانوردان است … محدوده دوم مطالعاتی، تلاش برای اصلاح خطاهای ژنتیکی است که باید قبل از سفرهای فضایی انجام شود.
امروزه برای انتخاب فضانوردان، وضعیت سلامتی فرد، ذخایر بدن و واکنش آن به تأثیرات شدید، موردبررسی قرار میگیرد و بحث ژنتیک، نقشی در فرایند برگزیدن فضانوردان برای انجام مأموریتها، ایفا نمیکند.
لیودمیلا بوراوکوا در این رابطه افزود: «دانشمندان میگویند، ما میتوانیم نگاه عمیقتری به افراد داشته و ببینیم که در سطح ژنتیکی آنها چه چیزی وجود دارد. در این مورد، نکته اصلی این است که اشتباه نکنیم زیرا ژنتیک انسان بسیار پیچیده و قالب پذیراست. هر فرد سالم ممکن است ژنهای معیوب داشته باشد که توسط ژنهای دیگر خنثی میشوند.»
در خاتمه گفتنی است که بحث انتخاب ژنتیکی فضانوردان موضوعی است که نیازمند تحقیقات بیشتری بوده و بحثهای مرتبط با آن، بهتازگی آغازشدهاند زیرا در حال حاضر امکان این وجود ندارد که شما یک فضانورد را از گروه فضایی عازم به مأموریت، به دلیل وجود مشکلی خاص در ژنهایش محروم کنید.
هرچند دانشمندان بر اساس برنامهریزیهای خود، نوعی رویکرد ژنتیکی برای انتخاب گونههای خاص و افرادی برتر هستند که برای سفرهای فضایی مناسبتر بوده و قابلیتهای بیشتری داشته باشند.
ترجمه: احسان محمدحسینی
منبع: tass
No tags for this post.