مالک اقیانوسها و گنجینههای پنهان آن کیست؟
دزدان دریایی، پژوهشگران و کاشفان، غولهای نفتی دریایی، رقابت تنگاتنگی را برای دستیابی به ثروت عظیم اقیانوسها آغاز کردهاند.
از تایلند تا آلاسکا، رقابت برای بهرهمندی از منابع عظیم دریاها و اقیانوسها – از ماهیان و سایر موجودات دریایی تا مواد معدنی – با جدیت پیگیری میشود. هند، چین و برزیل به دنبال منابع جدید کبالت، مس و نیکل برای پاسخگویی به نیازهای جمعیت به سرعت درحال افزایش خود هستند و اعماق تاریک اقیانوسها، بهترین منابع این مواد محسوب میشوند.
اما اکتشاف در اعماق دریاها و اقیانوسها، زیستگاه میلیاردها موجود دریایی، با خطرهای فراوانی همراه بوده و میتواند آسیبهای جبرانناپذیری به محیط زیست وارد کند.
به اعتقاد دانشمندان، میزان درک بشر از اقیانوسها، کمتر از دانش در مورد ماه یا حتی مریخ است. درحالی که 70 درصد از سطح زمین را اقیانوسها دربرگرفتهاند، تنها 20 درصد آنها نقشهبرداری شده است.
چالشهای پیش روی صنعت ماهیگیری و شیلات
با توسعه صنعت گردشگری در مناطق ساحلی و افزایش اختلاف در مرزهای دریایی، منبع اصلی درآمد صنعت ماهیگیری و شیلات با تهدید جدی مواجه شده است.
به عنوان مثال، در جنوب تایلند، با توسعه گردشگری ساحلی، محدودیتهای زیادی برای ماهیگیری به شکل سنتی ایجاد شده است. در آمریکای لاتین، کشورهای کلمبیا و نیکاراگوئه سالهاست که بر سر مالکیت چند جزیره و حق ماهیگیری در اطراف آنها با یکدیگر درگیری دارند.
مالک اقیانوسها کیست؟
بجز صنعت ماهیگیری و شیلات، میلیاردها دلار ثروت در اعماق دریاها و اقیانوسها نهفته است که به محل مناقشه و درگیری کشورهای مختلف جهان تبدیل شده است و این سوال همواره مطرح میشود که اساسا چه کسانی مالک اقیانوسها و ثروت پنهان در آنها هستند؟
براساس کنوانسیون 1982 قانون دریانوردی سازمان ملل متحد (UNCLOS) ، اقیانوسها جزو پهنه قلمرو جهانی هستند؛ درعین حال، 193 عضو سازمان ملل در سال 2015 با هدف جهانی مدیریت پایدار و حفاظت از منابع دریایی موافقت کردند.
گنجی عظیم در اعماق تاریک اقیانوسها
اقتصاد آبی (blue economy) از منابع دریایی حدود 3 تریلیون دلار از تولید ناخالص داخلی (GDP) جهان تا سال 2030 را تشکیل خواهد داد.
بیشتر منابع تخمینزده شده، نه در نزدیکی سطح، بلکه در اعماق تاریک اقیانوسها قرار دارند. پیشرفتهای فناوری و افزایش تقاضا برای مواد معدنی مورد استفاده در دستگاههای الکترونیکی باعث شده که رقابت برای بهرهبرداری از این منابع، شدت بیشتری پیدا کند.
فناوریهای نوین مانند رباتهای خودکار و زیردریاییهایی با قدرت نفوذ به عمق اقیانوسها، این امکان را برای دانشمندان فراهم کردهاند که منابع مواد معدنی مانند مس، نیکل و کبالت را در این مناطق شناسایی کنند.
طی یک دهه آینده، هند بیش از 1 میلیارد دلار برای توسعه و آزمایش فناوریهای اکتشاف در اعماق دریاها و اقیانوسها هزینه خواهد کرد. براساس اعلام موسسه ملی فناوری اقیانوسی هند، این کشور قصد دارد منطقهای به وسعت 75 هزار کیلومتر از اقیانوس هند را برای یافتن منابع مواد معدنی مورد بررسی دقیق قرار دهد.
اما در شرایطی که بررسی و نقشهبرداری از مناطق عمیق اقیانوسها تکمیل نشده است، کارشناسان درباره به خطر افتادن زندگی گونههای ساکن در این مناطق ناشناخته هشدار میدهند.
در عین حال، آسیب زدن به اقیانوسها که وظیفه جذب دیاکسید کربن و گرما را برعهده دارند، میتواند تأثیرات قابل توجهی بر تغییرات آب و هوایی در جهان داشته باشد. هرگونه بهرهبرداری غیراصولی از منابع دریاها و اقیانوسها میتواند با پیامدهای فاجعهباری برای زمین و ساکنان آن همراه باشد.
مترجم: معصومه سوهانی
منبع: reuters
No tags for this post.