مرگ خاموش باغ‌های تهران
در سال ٨٢ با ارایه لایحه برج-باغ از سوی شهردار وقت به شورای شهر دوم تهران به شکلی قانونی مجوز ساخت در زمین‌های خانه – باغ صادر شد و سهم رسمی و قانونی تجاوز مالک به محدوده باغ از ١٠ درصد به ٣٠ درصد افزایش یافت و تراکم آن هم معادل تراکم مجاز املاک در هر منطقه تعیین شد. در آن زمان اعضای شورای شهر تهران در توجیه این تصمیم، این موضوع را مطرح می‌کردند که با این قانون جدید جلوی خشک‌شدن و تخریب و سوزانده‌شدن باغات را می‌گیریم چراکه مالکان می‌دانند در همان سطح ٣٠ درصد هم می‌توانند ساخت‌وساز مورد نظرشان را انجام دهند و بخش بیشتری از باغ را سالم نگه می‌دارند.
این مصوبه بعدها در شورای سوم شهر تهران مورد اعتراض و چالش زیادی قرار گرفت و حجم بسیار باغاتی که با این مصوبه رو به تاراج رفتند و به جایشان برج‌های بسیار سر کشیدند، زنگ خطر را به صدا در آورد. هرچند این مصوبه از ابتدا با مخالفت‌های بسیار مواجه بود اما بدون تغییر تا امروز پابرجا باقی مانده و باغات و درختان تهران را به زیر می‌کشد.
به استناد تصاویر هوایی شهر می‌توان گفت از سال 82 تا کنون، 70 درصد باغات از بین رفته‌اند و دیگر باغی برای تهران باقی نمانده است به گونه‌ای که در کمیسیون ماده 7 تقریبا پرونده باغ وجود ندارد و عمدتا پرونده‌ها نیز مربوط به بررسی جرایم است.
هم اکنون 550 مورد پرونده تخلف باغ‌ها به قوه قضاییه ارسال شده و از این تعداد، حکم 59 پرونده صادر شده که آنها هم به اجرا نرسیده است. باغ برره از جمله این باغ ها است.
براساس گزارش‌های جدید باغ برره با 22 هزار متر که در دهه 80 از صدا وسیما پخش می‌شد، در شرایط مناسبی قرار نداشته و در حال نابودی است. اما این شرایط محدود به باغ برره نبوده و به نظر می‌رسد با وجود لغو مصوبه برج-باغ همین چند هکتار باقی‌مانده از باغ‌های تهران هم در خطر است، گویا همه چیز دست به دست هم داده است تا باغ‌های تهران را نابود کنند.
شرایط بحرانی باغ‌های تهران، این ریه‌های تنفسی پایتخت، حتی باعث شد مقام معظم رهبری سال 93 دستور اکید و مستقیم برای حفظ باغ‌ها صادر کنند و پیرو آن جلساتی در شورای عالی شهرسازی و معماری برگزار شد، با این وجود هنوز مصوبه برج-باغ از بندهای طرح تفضیلی حذف نشده است. رییس‌جمهور هم در اولین جلسه خود با شهردار جدید مستقیما از او خواست حفظ باغ‌ها را در دستور کار خود قرار دهد.
شیوه فعلی حفاظت از باغ های پایتخت نتیجه نمی‌دهد
علی اعطا، سخنگوی شورای شهر تهران طی پیامی در صفحه توئیتر خود نوشت« پيشنهاد شهردارى براى جايگزينى مصوبه برج-باغ مبتنى بر كاهش تعداد طبقات است. به لحاظ مبنايى تفاوت خاصى با قبل ندارد؛ همچنان باغ هاى تهران در چرخه اقتصاد ساخت و ساز مى مانند. اين شيوه حفاظت باغات نتيجه نمى دهد. بايد طرحى نو درانداخت! پيشنهاد عودت لايحه به شهردارى را مطرح كردم».
عزم طرح تفصیلی برای نابودی باغ‌های تهران
محمد مختاری، رییس سازمان پارک‌ها و بوستان‌های شهرداری تهران درباره نابودی باغات در طی سال‌های گذشته گفت: در این که باغات تخریب شده‌اند شکی نیست، چرا که دریک بازه زمانی ارزش افزوده زمین بالا رفته و افراد سودجو به انواع مختلف باغات را دستخوش تخریب قرار دارند.
وی با اشاره به تلاش ناموفق سازمان بوستان‌ها برای حفاظت از باغ‌ها ادامه داد: ما از طریق مراجع قضایی شکایت کردیم و پرونده‌ها هم مفتوح است و قوه قضاییه نیز با چند نمونه از آنها برخورد کرده است.
وی در پاسخ به این سوال که سرنوشت باغ برره به کجا خواهد رسید، گفت: در رابطه با اتفاق‌هایی که در این باغ افتاده به قوه قضاییه شکایت کرده‌ایم. متاسفانه خود مالک باغ را تخریب کرده است. پرونده در قوه قضاییه است و باید آنها رسیدگی کنند.
اما احمد مسجدجامعی، عضو شورای شهر تهران معتقد است خطری که کماکان باغ‌های تهران را تهدید می‌کند، نامشخص بودن هویت باغ‌ها است.
وی گفت: در تهران اماکنی وجود دارد که سندشان باغ است اما عکس‌های هوایی نشان می‌دهد که در حقیقت باغ نیستند. در گذشته قانونی وجود داشت که براساس آن، کسی نمی‌توانست بیش از هزار متر زمین داشته باشد، در نتیجه کسانی که زمین‌های بالای هزار متر داشتند، درختانی را به صورت شکلی در زمین کاشته و سند باغ می‌گرفتند.
وی ادامه داد: مشکل اساسی ما نبود شناسنامه باغ‌ها است. وقتی مکانی کاربری مسجد داشته باشد، کسی نگران نیست که کاربری‌ش را تغییر دهند چراکه مساجد شناخته شده هستند اما در مورد باغ‌ها این مساله صدق نمی‌کند باغ‌هایی وجود دارند که البته در سندشان هم اسم باغ ذکر شده اما تبدیل به باغ تُنُک شده‌اند.
مسجدجامعی با بیان اینکه در تعریف باغ اختلاف فراوان وجود دارد، افزود: شناسنامه باغ‌ها به همین دلیل دارای اهمیت است تا تکلیف باغ‌ها مشخص شود. باغ‌هایی در تهران هستند که براساس طرح تفصیلی کاربری باغ ندارند. طرح تفصیلی باید اصلاح شود، نمی‌توانیم که باغ را حذف کنیم! طرح تفصیلی ممکن است به هر دلیلی کاربری را غیرباغ درج کرده باشد.
عضو کمیسیون اجتماعی و فرهنگی شورای شهر با تاکید بر وجود رویکرد ضد باغ در طرح‌های شهری ازجمله طرح تفصیلی خاطرنشان کرد: طرح تفصیلی باید به نحوی اصلاح شود که باغ‌ها حفظ شوند اما به نظر می‌رسد که طرح تفصیلی (حال به هر نیتی) طوری نوشته شده که باغ‌ها حفظ نشوند. کنار باغ برره نیز باغی قرار دارد که به همین سرنوشت دچار شده و در معرض تخریب قرار دارد. انگار همه چیز دست به دست هم داده که فضای سبز شهری را از بین ببرند و متاسفانه کماکان از باغ‌ها حمایت نمی‌شود.
"باغ برره" در آستانه نابودی
مسجدجامعی درمورد تخریب این باغ گفت: باغ واقع در منطقه دو معروف به برره 22 هزار متر است که براساس حکم دادگاه 15 هزار متر آن می‌بایست حفظ و در مابقی می‌توان برج‌سازی انجام داد اما آثاری از اسید، بنزین و … وجود دارد که نشان می‌دهد سودجویان قصد تخریب باقی مانده باغ را دارند.
وی با بیان اینکه براساس قوانین اگر مشخص شود که مالک به طور عمد قصد تخریب باغ خود را دارد باید این باغ با حکم دادگاه به نفع عموم مردم ضبط شود، گفت: همگان می‌دانیم که باید از باغات و فضای سبز باقی مانده تهران محافظت کنیم اما واقعیت این است که شورا و شهرداری به تنهایی نمی‌توانند از این باغات انگشت‌شمار حفاظت کنند و لازم است افکار عمومی نیز پای کار بیایند.
مسجد جامعی افزود: باید به سمت حمایت از مالکین باغات برویم تا آنها با کمک شهرداری این باغات را حفظ کنند و در این زمینه تجربه موفقی هم داشتیم ، در تهرانگردی های خود از باغ مستوفی بازدید کردیم و مالک از این پیشنهاد که شهرداری در نگهداری باغشان حمایت کند بسیار استقبال کردند و حالا هم می بینیم که باغ مستوفی با کمک شهرداری و همت مالکان حفظ شده و این مهم می تواند گسترش یابد.
این عضو شورای شهر با بیان اینکه باقی مانده درختان در باغ نشان می‌دهد که درختانی که بن بیشتری داشتند در اولویت خشک شدن قرار دارند، گفت: متاسفانه قوانین نیز بازدارنده نیست چراکه می‌بینید در ماجرای نگین خودرو در خیابان ولیعصر که با هرس غیر اصولی درختان خیابان ولیعصر موجب از بین رفتن آنها تنها به دلیل نمایان شدن تبلیغاتش شد با اینکه جریمه چند میلیونی پرداخت شد اما این جریمه چه فایده‌ای دارد.آیا درختها برمی گردند!
وی با بیان اینکه شاهد آن هستیم که مالک این باغ که یکی از سازمان‌های معروف است با دیوارکشی در قسمت جنوبی کار ساخت‌وساز را شروع کرده است، گفت: بنا بر اطلاعاتی که مدیرعامل سازمان بوستان‌ها داده است ، شهرداری تهران بیش از 550 پرونده شکایت از مالکین باغات به قوه قضائیه داده است که 59 پرونده شامل حال تبصره یک ماده 6 شدند. یعنی باید این باغات به نفع مردم ضبط می‌شد اما می‌بینیم که این مهم محقق نشده است.
ورود اداره محیط زیست به پرونده باغ برره
در پی انتقاد اعضای شورای شهر تهران نسبت به تخریب باغ موسوم به «باغ برره» و برج سازی در آن، محمدحسین بازگیر، رییس اداره محیط زیست شهر تهران ضمن اشاره به اینکه اداره محیط زیست شهر تهران موضوع خشک شدن درختان این باغ را پیگیری می‌کند، گفت: در قانون حفظ و گسترش فضاهای سبز شهری برای قطع و از بین بردن درختان مجازات نقدی و حبس پیش‌بینی شده است.
وی اظهار کرد: بر اساس قانون حفظ و گسترش فضاهای سبز شهری، برای حفظ و گسترش فضای سبز و جلوگیری ازقطع بی‌رویه درختان، قطع هر نوع درخت به هر طریق در معابر، میادین، بزرگراه‌ها، پارک‌ها، بوستان‌ها، باغ ها و محل‌هایی که به تشخیص شورای شهر، باغ شناخته شوند درمحدوده و حریم شهرها بدون اجازه شهرداری و رعایت ضوابط مربوطه ممنوع است.
وی با بیان اینکه ناظر بر عملکرد شهرداری نیز نمایندگان مردم در شورای شهر هستند، تصریح کرد: شهرداری همچنین مکلف است که در محدوه قانونی و حریم شهرها درختان را شناسنامه‌دار کند. این شناسنامه شامل سن درخت، اندازه، نوع آن و دیگر مشخصات زیستی است همچنین وظیفه پلاک‌کوبی و حفاظت از باغ‌های عمومی، شهری و حتی باغ‌هایی که ملک شخصی محسوب می‌شود برعهده شهرداری است.
رییس اداره محیط زیست شهر تهران با بیان اینکه قانون حفظ و گسترش فضاهای سبز شهری برای قطع درختان شهری و باغ‌ها نیز مجازات تعیین کرده است، گفت: هرکسی که درختان معابر، میادین، بزرگراه‌ها، پارک‌ها، بوستان‌ها، باغات را عمدی قطع کند یا موجب از بین رفتن آنها شود، علاوه بر جبران خسارت به جزای نقدی از یک میلیون ریال تا ده میلیون ریال برای قطع هر درخت و در صورتی که قطع درخت بیش از سی اصله باشد به حبس تعزیری از شش ماه تا سه سال محکوم می‌شود.
بازگیر در پایان با تاکید بر اینکه اداره محیط زیست شهر تهران موضوع قطع تهران در باغ برره را پیگیری و با کارشناسان اداره از این باغ بازدید می‌کند، اظهار کرد: از شهرداری و شورای شهر تقاضا داریم که به وظیفه قانونی خود در این حوزه عمل کنند.
گزارش: فرزانه صدقی
No tags for this post.
