راهیان نور، تعمیق فرهنگ مقاومت

جنگ تحمیلی عراق علیه ایران به عنوان یکی از مهم‌ترین برخوردهای نظامی دوران معاصر، زخم‌هایی عمیق و ریشه دار را متوجه بخش‌هایی از کشور ما کرد که در حال حاضر از این اماکن به عنوان مناطق جنگی جنوب ،غرب و شمال‌غرب نام برده می‌شود و شامل مناطقی می‌شد که با عراق مرز مشترک داشتند؛ مانند استان‌های خوزستان، کرمانشاه، ایلام و استان کردستان که بیش از سایر استان‌ها درگیر جنگ بوده و پس از گذشت نزدیک به ۳۰ سال از پایان این جنگ نابرابرانه و تحمیلی، مناطق عملیاتی چون شلمچه،هورالعظیم ،هویزه،اروندکنار، فکه،دوکوه، طلائیه، دهلاویه، مناطق عملیاتی شمال غرب چون بانه و سردشت و یادمان‌های شهدای دفاع مقدس در این مناطق برجا هستند و هر ساله علاقه‌مندان بسیاری در قالب کاروان‌های پرشور و پرشمار راهیان نور از آنها بازدید می‌کنند و این مناطق توانسته‌اند قلوب و اذهان بسیاری از مردم را به خود جذب کنند.
گردشگری جنگ که در ایران با نام زیبا و بامسمای راهیان نور بازشناخته می‌شود، یکی انواع مهم گردشگری است که شرایط رشد و توسعه آن در مناطق نورانی و مقدس جنگی جنوب ،غرب و شمال‌غرب کشور و نیز برخی از سواحل و جزایر خلیج همیشه فارس که یادآور رشادت ها ودلاوری‌ها وایثارگری‌های مردان آسمانی  است، وجود دارد و شرایطی مناسبی را برای بازدید نظام‌مند و مستمر اقشار مختلف جامعه از مناطق عملیاتی، یادمان‌های دفاع مقدس، ماشین‌آلات و ادوات جنگی برجای مانده از آن دوران پرافتخار و باشکوه، وهمچنین باغ‌موزه‌های دفاع مقدس و رویدادهایی که به این مناسبت برگزار می‌شود را فراهم می‌آورد و می‌توان با برنامه‌ریزی‌هایی، شرایط را برای ایجاد و توسعه زیرساخت‌های لازم جهت اجرای اردوهایی در ابعاد فرهنگی، تربیتی، علمی، زیارتی برای شناساندن فرهنگ و تفکر بسیجی و ارزش‌های دفاع مقدس به نسل جوان را مهیا کرد.
 
از سوی دیگر این نوع گردشگری می‌تواند در قالب "گردشگری خلاق” وتعالی بخش مطرح شود که طی آن  گردشگران ضمن هم‌ذات‌پنداری احساسی و اجتماعی با رزمندگان دوران دفاع مقدس و همچنین بامکان رخدادهای جنگ و انجام فعالیت‌های میدانی و تجربی و کنش مستقیم و تعامل عمیق‌تر با رخدادهای دوران دفاع مقدس در مناطق جنگی تمرکز نمایند و به مشارکت با ساکنین جوامع میزبان محلی در استان‌های هدف ونیزاشنایی با فرهنگ زندگی مردم بومی تشویق می‌شوند. این گردشگران با توضیحات و اطلاعات دست‌اول و متقنی که راویان در این مناطق ارائه می‌کنند، با حضور قلب و آگاهی منتج از درک رشادت‌ها و قهرمانی‌های رزمندگان این آب و خاک در هشت سال ایثار و از خودگذشتگی در بطن جامعه‌ مقصد، به درک عمیق‌تری از جنگ هشت ساله و مسائل مربوط به آن نائل خواهند شد.
مجمل کلام این که مناطق دارای جاذبه گردشگری جنگ در ایران از ظرفیت قابل توجهی برای گسترش بیشتر فعالیت‌ها برخوردارند و حضور و سخنان راویان بصیر مقاصد راهیان نور برای ذکر خاطرات فرهنگ ایثار و شهادت بر ارزش این ظرفیت می‌افزاید و تنها چیزی که می‌ماند توجه بیشتر مسوولان کشوری و لشگری و بخش‌های عمومی و خصوصی به این مقوله است و این مهم با عزم ملی و سیاستگذاری در بخش‌های مختلف و مرتبط با گردشگری و برنامه‌ریزی اثربخش و متناسب با توانمندی‌ها و ضرورت‌های حضور موفق در این عرصه به‌ویژه در عرصه بین‌الملل(با استفاده از تجارب جهانی کشورها در این نوع از گردشگری و جذب گردشگران خارجی برای بازدید از مناطق جنگی غرب و شمال‌غرب وجنوب کشور) می‌تواند بیشترین بهره‌مندی را از فعالیت‌های توسعه گردشگری  و معرفی این گونه از گردشگری را به عنوان اولویت به همراه داشته باشد.وامروزه گردشگری تعالی بخش بسیارموردتوجه خانواده ها وعلاقمندان به تاریخ وفرهنگ وتمدن غنی ایران اسلامی واین مرزپرگهر است.
 

منوچهر جهانیان-رئیس دانشکده علوم گردشگری دانشگاه علم وفرهنگ