همه غربالگری‌ های پزشکی زنان در چهل‌سالگی

زنان در دهه چهارم زندگی خود دچار تغییراتی اساسی می‌شوند، پیش از اینکه این تغییرات به مشکل تبدیل شود نیاز به توجه و مراقبت‌های پزشکی احساس می‌شود. در اینجا برخی از شایع‌ترین تغییرات بدنی که زنان در چهل‌سالگی و پس‌ازآن، تجربه می‌کنند، ذکر می‌شود که ممکن است باعث بروز بیماری‌های خاص و کشنده شوند.

سرطان پستان یکی از علل اصلی مرگ‌ومیر زنان در سطح جهانی به‌حساب می‌آید. خطر این نوع سرطان با افزایش سن شدت پیدا می‌کند بنابراین هر چه سن بالاتر می‌رود انجام بررسی‌ها و آزمایش‌های لازم برای اطمینان از سلامت پستان‌ها ضروری‌تر است. پس از چهل‌سالگی لازم است تا ماموگرافی / اولتراسونوگرافی انجام شود. توصیه می‌شود معاینه بالینی پستان‌ها به‌صورت دوره‌ای توسط یک پزشک واجد شرایط برای تشخیص زودهنگام ناهنجاری‌های پستان‌ها انجام گیرد.

شایع‌ترین مشکلات چهل‌سالگی:

متابولیسم: از چهل‌سالگی در هر دهه کاهش ۲ درصدی متابولیسم را می‌توان در زنان مشاهده کرد.
عضله: عضلات زنان نسبت به دهه سی‌سالگی، ۶ تا ۷ پوند (۲٫۷ تا ۳٫۱ کیلوگرم ) کاهش پیدا می‌کند.
استخوان: افت و کاهش حدوداً یک‌درصدی استخوان‌ها از نیمه دهه ۳۰ سالگی در زنان قابل‌مشاهده است.
تغییرات هورمون: کاهش هورمون‌ها به علت استرس زیاد و چرخه هورمونی در دهه چهل در زنان وجود دارد.
استرس: در این دوره استرس زنان به‌خصوص به علت نگرانی در مورد بچه‌ها، والدین، سلامت، حرفه و امور مالی در حد زیادی، افزایش پیدا می‌کند.
افسردگی: به نظر می‌رسد افسردگی در این دهه بیشتر از دهه‌های بعد خواهد بود.

دکتر راوی گور (Ravi Gaur) از آزمایشگاه آنکوئست (Oncquest) در رابطه با این تغییرات گفت: « به کار بردن نکات پیشگیرانه می‌تواند از بروز چنین مشکلاتی جلوگیری کند. پیشنهاد می‌شود که چک آپ های دوره‌ای منظم را برای اطمینان از سلامت خود داشته باشید و تلاش کنید سلامت خود را با ورزش و تغذیه مناسب حفظ کنید و سعی کنید در سال‌های پیش روی خود در این دهه پرانرژی‌تر باشید.»

تعدادی از آزمایش‌ها و غربالگری‌های عمومی پزشکی وجود دارند که انجام آن‌ها در آغاز این دهه به زنان کمک می‌کند تا با تشخیص زودهنگام از بروز بسیاری از بیماری‌ها جلوگیری کنند. در اینجا تعدادی از مهم‌ترین آزمایش‌های لازم ذکر می‌شود:

آزمایش لگن و پاپ اسمیر: پس از رسیدن به سن چهل‌سالگی توصیه می‌شود تا آزمایش‌های پاپ اسمیر، بررسی کامل لگن خاصره و آزمایش‌های HPV به‌طور مرتب انجام شود. آزمایش پاپ اسمیر به بررسی دهانه رحم می‌پردازد تا از سرطان دهانه رحم جلوگیری شود. در بسیاری از کشورها سرطان دهانه رحم یکی از اصلی‌ترین علل مرگ زنان محسوب می‌شود. آزمایش‌های HPV به بررسی تغییرات ویروسی نه تغییرات سلولی می‌پردازد. آزمایش‌های پاپ اسمیر و HPV معمولاً در یک دوره باهم انجام می‌شود.
ماموگرام و بررسی کامل پستان: سرطان پستان یکی از علل اصلی مرگ‌ومیر زنان در سطح جهانی به‌حساب می‌آید. خطر این نوع سرطان با افزایش سن شدت پیدا می‌کند بنابراین هر چه سن بالاتر می‌رود انجام بررسی‌ها و آزمایش‌های لازم برای اطمینان از سلامت پستان‌ها ضروری‌تر است. پس از چهل‌سالگی لازم است تا ماموگرافی / اولتراسونوگرافی انجام شود. توصیه می‌شود معاینه بالینی پستان‌ها به‌صورت دوره‌ای توسط یک پزشک واجد شرایط برای تشخیص زودهنگام ناهنجاری‌های پستان‌ها انجام گیرد. درصورتی‌که سابقه خانوادگی سرطان پستان وجود داشته باشد، پیشنهاد می‌شود تا آزمایش تغییر ناگهانی ژن BRCA برای حساسیت به سرطان پستان و تخمدان انجام شود.
آزمایش تراکم استخوان: باید این مسئله را پذیرفت که زنان نسبت به مردان بیشتر در معرض خطر ابتلا به پوکی استخوان قرار دارند. درواقع پس از چهل‌سالگی به دلیل کاهش سطح هورمون استروژن نقش محافظتی در استخوان‌های زنان نیز کم می‌شود. پوکی استخوان یا استئوپروز (Osteoporosis) یک اختلال اسکلتی است که ویژگی بارز آن کاهش استحکام استخوان بوده و فرد را در معرض خطر شکستگی قرار می‌دهد. بنیاد بین‌المللی پوکی استخوان تخمین زده که در حدود ۲۰۰ میلیون زن در سراسر جهان به پوکی استخوان مبتلا هستند. زنان نسبت به مردان هم سن خود، زودتر به کاهش تراکم استخوانی مبتلا می‌شوند و با افزایش سن این مشکل شدت پیدا می‌کند و در برخی موارد به پوکی استخوان منجر می‌شود. تحقیقات نشان داده که زنان سفیدپوست بین ۲۰ تا ۸۰ سال یک‌سوم تراکم استخوان ران خود را از دست می‌دهند درحالی‌که مردان در همین طیف سنی دچار کاهش یک‌چهارم تراکم استخوانی خود می‌شوند.
آزمایش‌های ویتامین D، سرم کلسیم، پاراتیروئید و سایر آزمایش‌های هورمونی: پیشنهاد می‌شود تا زنان در دهه چهل‌سالگی برای درک کافی از متابولیسم استخوان و عملکرد بدن آزمایش‌های ویتامین D، سرم کلسیم، پاراتیروئید و سایر آزمایش‌های هورمونی را انجام دهند.
آزمایش تیروئید: افزایش وزن، ریزش مو، ناخن‌های شکننده و خستگی و غیره عوارض تیروئید فعال یا هیپوتیروئیدی هستند که معمولاً بسیاری از زنان پس از چهل سالگی به آن‌ها مبتلا می‌شوند. ترشح غده هورمون‌های T3، T4 و TSH مسئول کنترل متابولیسم بدن است که تغییراتی در آن‌ها باعث ایجاد مشکلات عمده در بدن می‌شود. زنان به علت تغییرات عمده هورمونی که در دوران بارداری، زایمان، شیردهی و یائسگی تجربه می‌کنند، مستعد ابتلا به این بیماری هستند. زنان باید هر سه سال یک‌بار پس از چهل سالگی آزمایش تیروئید را انجام دهند.
آزمایش سرطان تخمدان: سرطان تخمدان یک بیماری رایج پس از یائسگی است که به علت تغییرات سلول‌های دی ان ای ایجادشده و منجر به رشد سلول‌های سرطانی در آن می‌شود. برای جلوگیری از این بیماری بهتر است زنان پیش از یائسگی یعنی در دهه چهل‌سالگی آزمایش تخمدان را انجام دهند. سونوگرافی معمولی، نشانگرهای تومور مانند CA1.25، CEA را به‌راحتی تشخیص می‌دهند و این روش می‌تواند به‌عنوان تشخیص اولیه سرطان تخمدان مورداستفاده قرار گیرد.
آزمایش دیابت، چاقی و غربالگری فشارخون بالا: برای تشخیص این بیماری‌ها و بیماری‌های مرتبط با آن‌ها زنان باید آزمایش قند خون، Hb A1C و پروتئین‌های چربی را انجام دهند.