روشی برای تشخیص ناهنجاری‌های جنین
امروزه،تکنیک‌های کمکی تولیدمثل، فرآیند بارور شدن تخمک‌های انسانی و رشد جنین در آزمایشگاه را فراهم کرده‌اند. برای این کار، در آزمایشگاه‌های تخصصی، سلول‌های جنسی یا همان «گامت‌های مردان و زنان» به‌صورت منظم مورد استفاده قرار می‌گیرند و محصول آمیختگی بی‌واسطه‌ی آن‌ها، پس از طی مراحل تکنیکی مختلف، توده سلولی نهایی است که می‌تواند به رحم منتقل شود. در این خصوص، تشخیص عوامل مختلفی که ممکن است بر باروری منظم افراد مراجع اثر گذاشته و یا موجب ناهنجاری‌های رشدی شود، از همان مراحل کشت اولیه سلول‌ها در آزمایشگاه، دارای اهمیت بسیار بالایی است.
امروزه، تکنیک‌های کمکی تولیدمثل، فرآیند بارور شدن تخمک‌های انسانی و رشد جنین در آزمایشگاه را فراهم کرده‌اند. برای این کار، در آزمایشگاه‌های تخصصی، سلول‌های جنسی یا همان «گامت‌های مردان و زنان» به‌صورت منظم مورد استفاده قرار می‌گیرند و محصول آمیختگی بی‌واسطه‌ی آن‌ها، پس از طی مراحل تکنیکی مختلف، توده سلولی نهایی است که می‌تواند به رحم منتقل شود.
به‌تازگی سیستم‌های مرور زمان یا اصطلاحاً TLS به‌عنوان ابزاری ایده‌آل برای نظارت مستمر و بدون برهم زدن شرایط کشت مورد استفاده قرار گرفته‌اند و مزیت بزرگی نسبت به ارزیابی‌های متداول شکل‌گیری و فرآیند تفکیک هسته‌ای سلول‌ها در یک زمان معین دارند. ولی در این روش، تمرکز پارامترهای مربوط به تصاویر تغییرات ظاهری توده سلولی که توسط سیستم TLS به دست می‌آید، عمدتاً بر روی رشد جنین است و نه روشی برای انتخاب «بهترین جنین» و درنتیجه بهبود نرخ و وضعیت لانه گزینی تخمک.
اما در پژوهشی که توسط محققی آلمانی انجام‌شده و نشریه Journal of reproduction & infertility پژوهشگاه رویان، به انتشار نتایج آن پرداخته، ساختار کروموزومی سلول تخم و جنین‌های تولیدشده از آن در حالت کشت موردبررسی قرار گرفته‌اند و این موضوع که آیا TLS می‌تواند نقش مهمی در تشخیص زودهنگام عوارض ناهنجار داشته باشد یا خیر، به‌صورت علمی ارزیابی شده است.
دکتر برند روزنبوش، از دانشگاه اولم کشور آلمان در این رابطه و براساس نتایج می‌گوید: «اختلالات مختلفی در مرحله پیش‌هسته‌ای سلول تخم وجود دارند که بر ساختار کروموزومی جنین تأثیر می‌گذارند. برخی از عوارض جانبی را می‌توان با شمارش تعداد سلول‌هایی به نام PN شناسایی کرد و برای این کار، سیستم TLS بسیار مفید خواهد بود».
به گفته این پژوهشگر، سیستم TLSمی‌تواند درک ما را از این فرایندهای پویای اولیه تشکیل جنین بهبود بخشد و مشاهده مداوم تخمک‌های لقاح یافته و رشد جنین‌ها می‌تواند ما را در حل برخی از مشکلات حل‌نشده مربوط به این دوره یاری دهد.
روزنبوش می‌افزاید: «این‌گونه نظارت، در دوره زمانی مورد اشاره کمک می‌کند تا ناهنجاری‌ها و مواردی ازقبیل ظهور
دیرهنگام PN های اضافی و همچنین پدیده تبدیل سه PN به دو تا، آشکار شوند و حتی بتوان به ارزیابی فراوانی تشکیل سلول‌ها پیش از زایمان پرداخت».
بااین‌حال، محقق دانشگاه اولم اعتقاد دارد، موانع و محدودیت‌های احتمالی TLS نیز در این خصوص باید در نظر گرفته شوند. برای مثال ناهنجاری‌های موجود تخمک می‌توانند در لقاح آزمایشگاهی، دیده نشوند. همچنین موقعیت تخمک در دیواره، نوع میکروسکوپ و دستگاه تصویربرداری درکنار نرم‌افزار مورداستفاده، متغیرهایی هستند که ممکن است محاسبه یک پارامتر دلخواه پژوهشگر را محدود کنند.
علاوه بر این، نمی‌توان انتظار داشت که هر آزمایشگاهی حداقل در آینده نزدیک، سیستم‌های مرور زمان یا TLS را در اختیار داشته باشد و کسانی که از آن استفاده می‌کنند باید تمایل به صرف وقت برای موضوعات علمی و تمایل به انتقال اطلاعات خود را داشته باشند.
گفتنی است پژوهشگاه رویان که نشریه بین‌المللی Journal of reproduction & infertility را منتشر می‌کند، از مؤسسات بسیار معتبر جهاد دانشگاهی است.
گزارش: دکتر محمدرضا دلفیه
منبع: Journal of reproduction & infertility
No tags for this post.
برای سلامت مادر و جنین این نکات واقعا ضروری است کاش در گذشته های دور هم این یافته های علمی وجود داشت.