نابودی مشاغل فعلی و رویش شغل‌های جدید
بحث اتوماسیون و جایگزین شدن مشاغل، در دوره‌ای از تاریخ گذشته به‌شکلی اساسی و بنیادین اتفاق افتاده است؛ در زمان انقلاب صنعتی، زمانی که سیستم‌های صنعتی خط تولید و اتوماسیون و مکانیزاسیون در جهان رواج پیدا کرد. این امر به تولید گسترده و انبوه محصولات و پایین آمدن قیمت‌ها منجر شد و فرهنگ مصرفی رایج را که امروزه با آن روبرو هستیم، در جهان بنیان گذاشت.
امروزه به دنبال عصر انفجار اطلاعات و فناوری، تا حد بسیار زیادی روند خودکار شدن مشاغل شکل گرفته است، اما آن‌چه در آینده این جریان را دگرگون خواهد کرد، مکانیزاسیون و اتوماسیون نرم‌افزاری مشاغل و کارها، جایگزین شدن برنامه‌های کامپیوتری و از همه مهم‌تر هوش مصنوعی است.
مشاغل ساده جای خود را به تخصص‌های پیچیده می‌دهند
سیستم‌های مبتنی بر هوش مصنوعی یا انواع آن در زمینه‌های خاص یا یک هوش مصنوعی واحد که به آن «تکینگی» هوش مصنوعی گفته می‌شود، می‌توانند جایگزین بسیاری از مشاغل انسانی شوند و انجام آن‌ها را بر عهده بگیرند. از انواع و اقسام کارهای مکانیکی و تکراری و ساده گرفته تا الگوهای پیچیده مانند تشخیص طبی براساس نتایج آزمایش‌ها و مثال‌هایی از این دست.
درحقیقت می‌توان گفت کارهایی که به تخصص پایینی احتیاج دارند و یا کارهایی که مبتنی بر تکرار هستند قطعاً از دست افراد گرفته خواهد شد و به جای آن‌ها مشاغلی رونق می‌گیرند که نقش آن‌ها آماده‌سازی و اجرای اتوماسیون‌ها و روند خودکارسازی کارها است. به عنوان مثال می‌توان گفت در شغل کشاورزی، کار فیزیکی به معنای حضور داشتن سر زمین، بیل زدن، کاشت و برداشت محصول و… حذف خواهد شد و به جای آن مشاغل آزمایشگاهی‌ای رونق خواهد گرفت که کشاورزی را متناسب با نیاز دوران پرورش می‌دهند و آن را به بازار عرضه می‌کنند.
سرعت ماشینی شدن در جهان متفاوت است
البته این تغییر در کشورهای مختلف (کشورهای توسعه‌یافته و درحال توسعه) به شکل متفاوتی صورت می‌گیرد. برای کشوری مثل آلمان در سناریوی پایه 24 درصد عنوان شده است، در حالی که در کشورهای در حال توسعه، حتی با وجود اتوماتیک شدن، به واسطه رشد اقتصادها تقاضا برای نیروی کار می‌تواند با افزایش همراه باشد. افزایش مصرف به خصوص در کشورهای درحال توسعه و نیز پیر شدن جمعیت جهان و نیاز به سرمایه‌گذاری در زیرساخت‌ها همچنین می‌تواند بخشی از جانشینی را خنثی کند.
نکته مهم دیگر تفاوت میزان تقاضا برای مشاغل و نسبت متفاوت آن در کشورهای مختلف است. تقاضا برای مشاغل با درآمد بالا و تخصص بیشتر زیاد می‌شود، درحالی‌که مشاغل با درآمدهای کم یا متوسط با کاهش تقاضا روبرو می‌شوند. از طرفی دیگر، اختلاف سطح تقاضا در کشورهای توسعه‌یافته به دلیل دوقطبی بودن درآمد، بیشتر خواهد بود و در مورد کشورهای در حال توسعه و توسعه‌نیافته این اتفاق نسبت کمتری دارد.
ماشین‌ها مشاغل فعلی را قبضه می‌کنند
بنابراین درست است که ماشین‌ها، به‌صورت نرم‌افزاری و سخت‌افزاری، باعث راحت‌تر شدن بسیاری از کارها خواهند شد، اما به همین نسبت بسیاری از مشاغل انسانی را نیز از دور خارج می‌کنند و پیدا کردن شغل در آینده کار آسانی نخواهد بود. همچنین همه افراد برای شاغل بودن نیازمند تخصص‌های بالا و خاص هستند و کسانی که در زمینه‌های مختلف تخصص دارند و درواقع چندتخصصی هستند، کاملاً در اولویت قرار خواهند گرفت.
پس می‌توان گفت مواجه شدن با چنین فرآیندی نیازمند آموزش و آماده‌سازی نیروهای کار جدید است و اگر با این جریان همگام نشویم و آماده روبرو شدن با این پدیده نباشیم، قطعاً با افزایش تصاعدی آمار بیکاری و تبعات آن در جامعه برخورد خواهیم کرد.
No tags for this post.
