رگ‌زایی در اندام آسیب‌دیده به کمک مغز استخوان
بیماری‌های شریانی محیطی به علت وجود مانع در جریان گردش خون، در مویرگ‌های خارج از مغز و احشا ایجاد می‌شوند و در موارد شدید، خطر از دست دادن عضو را به همراه دارند. «آترواسکلروزیس» بیماری اصلی شریان‌های محیطی اندام‌های تحتانی است و بیماران مبتلابه این بیماری، هم‌پوشانی قابل‌توجهی با افراد مبتلابه بیماری‌های عروق کرونر و بیماری‌های مغز و اعصاب دارند. لذا امروزه، به روش‌های پزشکی که موجب تولید رگ‌های جدید به‌جای رگ‌های مسدودشده می‌شوند و به «آنژیوژنز درمانی» معروف هستند، توجه ویژه‌ای شده است.
در این زمینه، سلول‌های موسوم به «ماست سل» وجود دارند که می‌توانند از طریق چندین مسیر تعاملی، به تقویت و تکمیل رگ زایی یا «آنژیوژنز» بپردازند. ماست سل‌ها در مغز استخوان به وجود می‌آیند.
بیماری‌های شریانی محیطی به علت وجود مانع در جریان گردش خون، در مویرگ‌های خارج از مغز و احشا ایجاد می‌شوند و در موارد شدید، خطر از دست دادن عضو را به همراه دارند.
در این رابطه، گروهی از محققین کشورمان از دانشگاه ارومیه و دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی با همکاری دانشگاه اوترخت هلند، در تلاش برای يافتن روش جديدي براي آنژيوژنز درماني با استفاده از بافت‌هاي زيستي مهندسی‌شده و با کمک‌گیری از ماست سل‌ها، پژوهشی را به انجام رسانده‌اند.
در این پژوهش، براي ايجاد ساختار شبكه عروقي و بهبود بازيابي عملكرد اندام‌هايی که دچار کم‌خونی می‌شوند و «اندام‌های ايسكميك» نام دارند، از موش‌های صحرايي به‌عنوان جانور مدل استفاده شده است.
نتایج آزمایش‌های پژوهشگران فوق نشان می‌دهد که 14 روز پس از جراحی، میانگین تعداد عروق خونی در گروهی از موش‌ها که برای آن‌ها از ماست سل استفاده شده بود، به‌طور قابل‌توجهی افزایش یافته است.
همچنین تجزیه‌وتحلیل شکل مویرگ‌های ایجادشده نشان داد که بالاترین میانگین قطر عروق خونی مربوط به گروهی بود
که تحت درمان با ماست سل قرار گرفتند.
دکتر رسول شهروز، عضو هیئت‌علمی دانشکده دامپزشکی دانشگاه ارومیه و همکارانش که مجری این پژوهش بوده‌اند، می‌گویند: «داده‌های ما نشان می‌دهند که بازسازی ماست سل‌ها می‌تواند یک رویکرد جدید برای آنژیوژنز درمانی در موارد بیماری‌های شریانی محیطی ارائه دهد».
این محققین می‌افزایند: «درواقع می‌توان گفت که ماست سل‌ها در فرآیند آنژیوژنز و درنتیجه در بازسازی بافت نقش دارند. این نقش ممکن است موجب بهبود بیماری‌های عروقی مانند بیماری‌های شریان‌های محیطی شود».
نتایج مورداشاره فوق، در نشریه انگلیسی‌زبان یاخته (Cell Journal) متعلق به پژوهشگاه رویان جهاد دانشگاهی انتشار یافته است.
گزارش: دکتر محمدرضا دلفیه
منبع: Cell Journal (Yakhteh)
No tags for this post.
