منطق ما مبتنی بر کتاب است
آیین افتتاحیه این رویداد فرهنگی صبح امروز (15 اردیبهشت) با حضور دکتر حسن روحانی رئیس جمهوری کشور، دکتر علی جنتی وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی، سید عباس صالحی رئیس بیست و هشتمین نمایشگاه بین المللی کتاب تهران، ناشران و اهالی رسانه در ضلع جنوبی مصلی امام خمینی (ره) برگزار شد.
رئیس جمهوری در ابتدای صحبتهای خود با خیرمقدم به حضور فرهیختگان، ناشران، مولفان، میهمانان خارجی و وزاری کشورهای عمان و عراق اظهار کرد: اگر ما بگوییم انس ما با کتاب است و فرهنگ، ادب و دیپلماسی کشور ما به کتاب وابسته است سخنی گزاف نگفته ایم. ما دارای دین و آیینی هستیم که معجزه پیامبر آن قرآن مجید و میراث امامش نهج البلاغه کتاب است.
وی در ادامه گفت: اگر بگوییم افتخار سرزمین ما در شاهکاری چون شاهنامه و در اشعار و سخنان بوستان و گلستان و در مثنوی مولانا و اثر گرانبهای حافظ جمع شده است از واقعیت به دور نیست زیرا ما با کتاب با جهانیان سخن میگوییم.
روحانی با اشاره به اهمیت کتاب در دیپلماسی فرهنگی گفت: مگر نه این است که قانون ابن سینا در تمام مجامع جهانی زیبابخش کتابخانهها شده است و اندیشمندان و دانشمندان جهانی به آن مراجعه میکنند. در واقع منطق ما کتاب است و اسلام ما نیز زبانش کتاب است و نه شمشیر.
وی افزود: هنوز قرن دو هجری تمام نشده بود که صدها کتاب برای تفسیر قرآن و احادیث و صحبت های بزرگان، نشر پیدا کرده بود که این موضوع نشان میدهد که پشتوانه، افتخار و راه توسعه ما کتاب بوده است.
رئیس جمهوری در ادامه با اشاره به توسعه نشر دیجیتال بیان داشت: برخی فکر میکنند که در جدال کتاب کاغذی و دنیای دیجیتال، کتاب کاغذی بازنده خواهد بود و جای خود را به موبایل و تبلت خواهد داد. اگرچه شاید به مرور زمان ظاهر کتاب عوض شود اما کتاب ماندی و ماندگار است.
وی ادامه داد: مگر میشود به پیشرفت دست یافت و در آن از کتابهای دینی، ادبی، فلسفی و کتابهای ماندگار کمک نگرفت. در تولید یک کتاب افراد زیادی دخیل هستند و ما در برابر کتاب و تولیدکنندگان آن وظایفی داریم تا کتاب به راحتی به اهلش سپرده شود.
رئیس جمهوری در توضیح وظایف دولت نسبت به توسعه کتاب اظهار کرد: دولت حداقل در بحث سخت افزاری احساس وظیفه میکند و سخت افزارهای مورد نظر را در اختیار ناشرین، مولفان و تولیدکنندگان کتاب قرار داد.
وی ادامه داد: در بحث نرم افزاری نیز باید فضای امنی را فراهم کنیم. البته باید به اصولی مانند موارد دینی، اصول نظام و حکومت و چارچوبهای قانونی توجه ویژه شود. نمیتوان دروازهها را باز کرد تا هر خرافهای به عنوان کتاب به جامعه تزریق شود یا حرفهای بیهوده و ضددینی در اختیار جوانان و نوجوانان قرار گیرد. از سمتی نمیتوان آنقدر سخت گرفت که هر روز هزاران کوچه پرپیچ و خم در مقابل ناشران باشد. در نتیجه اصول ما برای نشر باید کوتاه، شفاف و روشن باشد.
دکتر روحانی با اشاره به اهمیت نظارت محتوایی کتاب گفت: اگر نظارتها سلیقهای باشد چاپ اول مجاز، چاپ دوم غیرمجاز و چاپ سوم مستحب میشود و نظرات جناحی و گروهی در تولید کتاب تاثیرگذار خواهد بود. ما باید از این قبیل کارها جلوگیری کنیم. کتاب برای بیان واقعیتها، مهارتهای آموزشی، رسیدن به قله دانش و توسعه جامعه طراحی شده است تا جامعه بتواند مشکلات خود را به راحتی حل کند .
وی در ادامه با اشاره به نمایشگاه کتاب تهران اظهار کرد: نمایشگاه کتاب تهران هرسال پررونقتر میشود و آمار بیان شده نشان میدهد که هزاران ناشر داخلی و خارجی در نمایشگاه حضور دارند که این باعث افتخار ماست. اینکه نمایشگاه در سال گذشته سه میلیون بازدیدکننده داشته است جای خشنودی دارد اما به همین نسبت کتابفروشیهای سطح کشور باید پررونق شوند و کتابخانههای عمومی شلوغ و شلوغتر گردند. اگر کتابخانهها خلوت باشند و ناشر چشم به در باشد تا یک مشتری وارد کتابفروشی شود پیداست که ما هنوز در توسعه کتابخوانی مشکل داریم و جامعه ما با کتاب دوست نشده است.
روحانی در تشریح مسئولیتهای گروههای مختلف نسبت به کتاب اظهار کرد: همه ما باید بار مسئولیت کتاب را بپذیریم تا شاهد رونق کتاب و کتابخوانی باشیم. راهی وجود ندارد به جز اینکه کتاب و کتابخوانی وارد زندگی ما شود. اینکه فکر کنیم ارزان شدن کتاب یا مجانی شدن آن باعث رونق کتابخوانی میشود فکری اشتباه است زیرا مردم کتابهای مجانی را تنها ورق میزنند و باید برای کتاب پول پرداخت شود تا فرد خریدار صفحه به صفحه کتاب را بخواند.
وی ادامه داد: برخی مواقع میشنویم که عدهای میگویند فلان نهاد کتابی را چاپ کرده که آمار توزیع بالایی دارد. ما نباید به این آمار بسنده کنیم و باید ببینیم که چند نفر آن را خواندهاند، این کتاب چقدر تاثیرگذار بوده است و آیا آثار آن کتاب در جامعه مشاهده میشود یا خیر.
روحانی در توضیح فواید کتابخوانی گفت: متانت در جامعه، حفظ ادب، مردم دوستی و احترام متقابل نشانههای نفوذ کتاب در جامعه است و رفتارهای مانند رقابتهای سالم یا ناسالم جناحهای مختلف سیاسی نیز میزان تاثیر کتاب را نشان دهد.
وی در ادامه گفت: کتاب خوب کتابی است که با استدلال و ادب همراه باشد ولو اینکه به نفع ما نباشد. کتابی که منافع ما را حفظ میکند و از حقیقت سخن میگوید اما با بیادبی همراه است ارزشش به سمت صفر تنزل مییابد. ما باید فضا را برای نویسندگان آماده کنیم تا کتاب راحتتر در دسترس مردم باشد.
رئیس قوه مجریه با اشاره به رونق کتابخوانی در برخی کشورها گفت: چرا در مترو، اتوبوس، قطار بین شهری و هواپیما کتابخوان مشاهده نمیشود؟ در حالی که اگر به کشورهای خارجی توجه کنیم خواهیم دید که یک جوان یک کتاب را همه جا با خود حمل میکند و از هر فرصتی برای مطالعه استفاده میکند. دلیل آن هم این است که آن فرد کتاب را شناخته و برای کتاب ارزش قائل است و به عبارتی به کتاب ایمان آورده است. ما نیز باید به کتاب ایمان بیاوریم تا کتاب وارد زندگی ما شود.
وی ادامه داد: اگر کتابی را به یک نوجوان هدیه دادیم و آن فرد خوشحال شد این موضوع به این معنی است که کتاب در زندگی ما ورود کرده است اما اگر از گرفتن کتاب خوشحال نشد یعنی کتاب هنوز وارد زندگی و جامعه ما نشده است.
رئیس جمهوری با گلایه از رسانهها گفت: تا زمانی که رسانهها و صداوسیما به یک ورزشکار یا باشگاه یا رئیس فلان حزب ارزش و اهمیت میدهند و به کتاب توجه نمیکنند یعنی ما هنوز تا رسیدن به قله سعادت فاصله داریم و مشکلات فرهنگی ما حل نشده است. ما باید برای مولفان احترام زیادی قائل باشیم و باید ناشران را به عنوان بزرگترین مددکاران اجتماعی به جامعه معرفی کنیم و تا این موضوعات تحقق پیدا نکند مشکل ما حل نخواهد شد.
روحانی در ادامه با اشاره به مشکلات جامعه اظهار کرد: امروز مشکلات فراوانی در کشور وجود دارد که بخشی از این مشکلات به وسیله کتاب حل خواهد شد. در بسیاری از کشورها، ایران را با اسامی چون سعدی، حافظ، ابن سینا، زکریا و فارابی میشناسند پس کتاب راه دیپلماسی ما با ملتهاست و راه حل مشکلات داخلی و بین المللی.
رئیس دولت یازدهم با اشاره به مشکلات منطقه بیان داشت: امروز در منطقه شاهد کشتار، ترور و ناامنی هستیم و کشورهای اروپایی و آمریکایی با فروختن سلاحهای خود به ما لبخند میزنند. درواقع منطقه را ناامن کردهاند و زمینه فروش سلاح را فراهم و افتخار میکنند که از این طریق به پول رسیده اند باید به آنها بگوییم که توسعه اقتصاد با کشتار مردم راه صحیحی نیست.
وی در ادامه گفت: چرا کشورهای غربی از اختلافات حمایت میکنند؟ سالهاست که شیعه و سنی، بلوچ و ترک و کرد و لر وترکمن در کنار هم و بدون هیچ مشکلی زندگی میکردند. اگر گذشته بازار تهران را بررسی کنیم خواهیم دید که اقوام مختلف در کنار هم کار میکردند و هیچ اختلافی بین آنها نبوده پس باید از آنها سوال کنیم که چرا این اختلافات را ایجاد میکنند.
روحانی با اشاره به ضرورت توسعه فرهنگی اظهار کرد: ما دینمان بر پایه کتاب است و انقلابمان نیز به واسطه کتاب روی کار آمده است پس همه ما وظیفه داریم فرهنگ را گسترش دهیم. تا زمانی که در مدارس ما زنگ کتابخوانی نباشد و نوجوانان با کتاب صمیمی نشوند مشکلات حل نخواهد شد. ما باید از مساجد، کتابخانهها و آموزش و پرورش شروع کنیم. باید همه در این راه تلاش کنیم تا کتاب جایگاه واقعی خود را در جامعه پیدا کند تا اثر آن که توسعه فرهنگی و رشد جامعه است نمایان شود.
بیست و هشتمین نمایشگاه بینالمللی کتاب تهران از 16 تا 26 اردیبهشتماه در مصلی امام خمینی(ره) با شعار «خواندن، گفتوگو با جهان» برگزار میشود.
No tags for this post.