آیا میزان درآمد بر رفتارهای بزهکارانه موثر است؟

سینا پرس: روزگاری ارسطو گفته بود که «فقر، مادر همه جرایم است». اما این گفته تا چه حد درست است؟ همه ما می دانیم فقر و بزه با یکدیگر ارتباط دارند، اما اینکه کم بودن درآمد موجب سوق دهی فرد به انجام اعمال خلاف قانون می شود، نکته ای قابل تامل است. پژوهشی جدید که توسط دانشمندان به انجام رسیده، به بررسی رابطه سطح درآمد و جرایمی نظیر اعتیاد و خشونت پرداخته و به نکات ارزشمندی در این خصوص دست یافته است.

 

این تیم پژوهشی با استفاده از اطلاعات دولت سوئد در مورد شهروندان، به بررسی وضعیت معیشت بیش از نیم میلیون کودک متولد در سوند که بین سالهای 1989 تا 1993 در این کشور به دنیا آمدند پرداختند. این اطلاعات شامل وضعیت تحصیلی، درآمد سالیانه خانواده و سابقه کیفری این افراد بود. همچنین در این مطالعه، خواهران و برادران هر یک از این افراد نیز مورد بررسی قرار گرفتند.

 

در سوئد، افراد از سن 15 سالگی در برابر اعمال خود در جامعه مسئول هستند و در صورت قانون شکنی، مورد تعقیب قرار می گیرند. به همین دلیل این پژوهشگران به بررسی نوجوانان از پانزده سالگی تا سه سال و نیم بعد پرداختند.

همان طو رکه انتظار می رفت، احتمال ارتکاب جرایم خشونت بار در میان نوجوانانی که در خانواده های با سطح درآمد کمتر زندگی می کردند و در یک پنجم پایینی جامعه قرار داشتند، هفت برابر خانواده های یک پنجم  پردرآمد جامعه بود. همچنین احتمال اعتیاد به مواد مخدر نیز در میان این خانواده های تنگدست، دو برابر خانواده های ثروتمند بود.

 

اما نکته شگفت انگیز در این مطالعه این بود که وقتی خانواده هایی که در ابتدا فقیر بودند و پس از مدتی وضعیت مالی آنها بهتر شده بود، صاحب فرزند می شدند، احتمال بزهکاری این فرزندان درست به اندازه فرزندان بزرگتر این خانواده ها بود. در واقع احتمال جرایم خشونت بار و اعتیاد در این نوجوانان، با احتمال خلافکاری برادر و خواهرهای بزرگترشان که در فقر بزرگ شده بودند یکی بود.

این پژوهشگران برای توضیح این نتیجه، دو ریشه اصلی را پیشنهاد می کنند. نخست اینکه فرهنگ خانواده ها چیزی نیست که خیلی زود اصلاح شود و به همین خاطر، فضای فرهنگی موجود در خانواده های فقیر، حتی پس از ثروتمند شدن همچنان تا مدتها پابرجا می ماند. همچنین این نوجوانان ممکن است از برادر و خواهرهای بزرگتر خود الگوبرداری کنند و همین موجب تکرار ویژگی های برجا مانده از دوران کودکی در وضعیت تنگدستی می شود.

احتمال دوم این است که ریشه این رفتارهای خلافکارانه را باید در ژن های انسان جست. پیش از این پژوهش های دیگری به انجام رسیده بود و نشان می داد که برخی از ژن ها عامل فزونی رفتارهای بزهکارانه در افراد طبقه پایین نسبت به شهروندان متمول می شود. همچنین شاید این ژنها سبب کاهش توانایی کنترل تکانش در افراد پایین دست جامعه و در نتیجه عدم موفقیت آنها در محیط های شغلی و در نتیجه کم بودن درآمد آنها شود.

نتایج این مطالعه شاید خبر چندان خوشایندی برای مسئولان و سیاست گذاران کشورهای مختلف جهان نباشد، زیرا بر اساس احتمال اول، فرهنگ بزهکاری حتی با وجود بهبود وضعیت مالی خانواده همچنان پابرجا می ماند و بر اساس فرض دوم نیز، بزرهکاری امری ژنتیکی است و نمی توان آن را برطرف کرد.

با این حال، این پژوهش تنها به بررسی بخش محدودی از رابطه فقر و سطح درآمد خانوارها پرداخته است. شاید پژوهش های آینده بتواند جنبه های دیگری از این قضیه را روشن سازد.

جزئیات بیشتری از این پژوهش در ژورنال British Journal of Psychiatry منتشر شده است.

economist

No tags for this post.