چشم علمی تخیلی
این موفقیت که در مجله نیچر منتشر شده است، میگویدکه سلولهای بنیادین پرتوان تحریک شده( سلولهای بنیادینی که از سلولهای بالغ گرفته میشوندو توانایی تبدیل شدن به هر نوع سلولی را دارند.) را میتوان یک روز برای تولید قرنیه یا بافت عدسی چشم انسان به کار گرفت. همچنین این بافت صفحهای را میتوان برای مطالعه چگونگی رشد بافت چشم و بیماریهای مادرزادی چشم به کار گرفت. «مارک دانیل» رئیس تحقیقات قرنیه درمرکزتحقیقات چشم استرالیا در ملبورن که در این تحقیق دخیل نبوده میگوید:« ظرفیتهای این تکنیک هوش از سر انسان میبرد». او ادامه میدهد:« این تقریبا شبیه یک چشم حاضر و آماده است». امایک تحقیق غیرمرتبط به تحقیق اول که در نشریه نیچر منتشر شده درباره یک فرآیند جراحی است که به کمک آن سلولهای بنیادین خود بدن انسان را برای تولید یک عدسی کامل و شفاف جدید در کودکان مبتلا به آب مروارید، فعال میکند. دانیل میگوید این دو مطالعه بی نظیر هستند، درست شبیه داستانهای علمی و تخیلی.
در مطالعه اول گروه تحقیقاتی به سرپرستی «کوجی نیشیدا» چشم پزشک دانشگاه اوزاکا سلولهای بنیادین پرتوان تحریک شده را کشت داده تا صفحهای از چندین نوع سلول چشم تولید کنند. این سلولها در مناطق متمایز رشد میکنند، بنابراین تیم تحقیقاتی قادر خواهد بود هر نوع سلول خالص را به صورت جداگانه از بافت تولید شده استخراج کند که شامل قرنیه، شبکیه وعدسی چشم هستند. تیم تحقیقاتی موفق شدند سلولها را از یک منطقه صفحه رشد داده شده مربوط به اپتیلیوم قرنیه جدا کرده و سپس به چشم یک خرگوش با قرنیه معیوب پیوند زدند. مطالعات قبلی هم توانسته بودند بافت قرنیه ویا شبکیه را با استفاده از سلولهای بنیادین پرتوان تحریک شده تولید کنند، اما هیچ کدام نتوانستند چنین انواع مختلفی از سلولها را در یک آزمایش تولید کنند. دانیل میگوید که اگر این سلولها از بدن خود شخص تهیه شوند، استفاده از روش صفحهای میتواند یک روز ذخیره لازم برای درمان چشمهای آسیب دیده بدون خطر پس زدن توسط سیستم ایمنی را فراهم کند. اما قبل از انجام دادن چنین درمانی کارهای زیادی باقی مانده است و اگر این درمان رشد کند، قیمتی حدود هزاران دلار خواهد داشت.
علی رنجبران
منبع: Nature