آلزایمر شایعترین نوع زوال عقل است که به تدریج باعث از دست رفتن حافظه، اختلال در تفکر، تغییر رفتار و ناتوانی در انجام کارهای روزمره میشود. این بیماری با تجمع پروتئینهای غیرطبیعی در مغز همراه است که به مرگ سلولهای عصبی منجر میشود. تاکنون هیچ درمان قطعی برای آلزایمر پیدا نشده و داروهای موجود فقط میتوانند علائم را موقتا کاهش دهند یا پیشرفت بیماری را کمی کند کنند، اما نمیتوانند آن را متوقف یا معکوس کند.
به گزارش خبرگزاری سیناپرس، پژوهشگران راهکاری پیدا کردهاند که می تواند ما را امیدوار به درمان آلزایمر کند. نتایج یک مطالعه جدید نشان میدهد ممکن است بیماری آلزایمر با بازگرداندن تعادل مغز معکوس شود. طی این پژوهش مشخص شد سطوح طبیعی NAD+ توسط نوعی دارو بازگردانده شده و عملکرد شناختی در مدلهای پیشرفته آلزایمر به طور کامل بهبود پیدا کردند. البته تاکنون آزمایشها روی نمونههای حیوانی بوده و هنوز این دارو روی انسان آزمایش نشده است.
این مطالعه که توسط مرکز پزشکی بیمارستانهای دانشگاهی کلیولند (University Hospitals Cleveland Medical Center) انجام شد، نشان داد که بازگرداندن یک مولکول کلیدی انرژی سلولی در مغز موشها، نشانههای بیماری از جمله تغییرات مغزی و کاهش عملکرد شناختی را معکوس کرد.
طی این مطالعات پژوهشگران دو مدل موشی و همچنین بافت مغز انسان مبتلا به آلزایمر را بررسی کرده و سطوح شدید کاهش NAD+ را مشاهده کردند.
NAD+ یک کوآنزیم ضروری برای تولید انرژی، نگهداری سلول و سلامت بلندمدت سلولها محسوب میشود که با افزایش سن به طور طبیعی کاهش مییابد. طبق گفته دکتر اندرو ا. پایپر (Andrew A. Pieper) سرپرست این مطالعه و مدیر مرکز داروهای سلامت مغز در موسسه هارینگتون: وقتی سطح NAD+ پایینتر از حد لازم بیفتد، سلولها نمیتوانند وظایف ضروری نگهداری و بقا را به طور موثر انجام دهند.
دکتر چارلز برنر (Charles Brenner) ، مشاور علمی ارشد شرکت نیاژن (Niagen ) و متخصص NAD+ در این رابطه میگوید: NAD+ نقش مهمی در تامین انرژی اندامهایی از جمله مغز دارد که به انرژی بالا نیاز دارند. مغز حدود ۲۰ درصد از انرژی بدن شما را مصرف میکند و نیاز بالایی به NAD+ برای تولید انرژی سلولی و تعمیر دی ان ای خود دارد. از سوی دیگر NAD+ نقش کلیدی در سازگاری نورونها و سلولهای عصبی مغز با استرسهای فیزیولوژیکی مختلف و حمایت از فرآیندهای مرتبط با سلامت مغز ایفا میکند.
در مطالعه بیمارستانهای دانشگاهی کلیولند، پژوهشگران از دارویی به نام P7C3-A20 استفاده کردند تا سطوح طبیعی NAD+ را در مدلهای موش آزمایشگاهی بازگردانند. این دارو نه تنها از شروع آلزایمر جلوگیری کرد، بلکه در مغزهای مبتلا به آلزایمر پیشرفته، تجمع آمیلوئید amyloid؛ نوعی پروتئینهای چسبنده که پلاکهای مغزی تشکیل میدهند و تاو tau؛ پروتئینهای درهمپیچیده که گرههای عصبی ایجاد میکنند را معکوس کرد که این فرایند سبب شد عملکرد شناختی به طور کامل بازگردانده شود.
پایپر در این رابطه گفت: بیش از یک قرن، آلزایمر غیرقابل بازگشت محسوب میشد و خوشبختانه آزمایشهای ما روشی ارائه میدهد که بر اساس آن می توان مدعی شد برخی اشکال زوال عقل ممکن است لزوما دائمی نباشند.
پژوهشگران از اینکه طی این روش درمانی حتی بدون هدف قرار دادن مستقیم پلاکهای آمیلوئید، چقدر آلزایمر پیشرفته در مغز موشها معکوس شد، شگفتزده شدند.
شرح کامل این پژوهش در آخرین شماره مجله تخصصی سل ریپورتس مدیسین Cell Reports Medicine منتشر شده و در اختیار محققان قرار دارد.
در آینده، تیم قصد دارد تحقیقات بیشتری روی تاثیر تعادل انرژی مغز بر سلامت شناختی انجام دهد و بررسی کند که آیا این استراتژی برای دیگر بیماریهای نورودژنراتیو مرتبط با سن کار میکند یا نه.
مترجم: فاطمه کردی