آیین بزرگداشت استاد برجسته زمینشناسی ایران در دانشگاه شیراز
آیین بزرگداشت فرید مُر، استاد برجسته زمینشناسی ایران، همزمان با ویژهبرنامه هفته پژوهش و فناوری، امروز، ۲۶ آذرماه، در تالار دکتر مشفق دانشکده علوم پایه دانشگاه شیراز برگزار شد.
این مراسم که با هدف تقدیر از مقام علمی، اخلاقی و فرهنگی یکی از مفاخر برجسته کشور «فرید مر» و تأکید بر اهمیت بزرگداشت استادان پیشکسوت در مسیر بالندگی علمی دانشگاه برگزار شد؛ با حضور جمعی از مسئولان دانشگاه، استادان، پژوهشگران، دانشجویان، دانشآموختگان، شاگردان دکتر مُر و اعضای خانواده ایشان همراه بود.
تعهد به دانش و وطن و حسرت استفاده از ظرفیتهای زمینشناسی کشور
فرید مُر در این مراسم در سخنانی با تواضع و فروتنی، ضمن قدردانی از برگزارکنندگان و حاضران، اظهار کرد: من تمام عمرم را با عشق و علاقهای که به علم زمینشناسی و وطن داشتم، در این رشته سپری کردم.
استاد برجسته زمینشناسی ایران با اشاره به تلاشهای خود در زمینهی توسعه این علم افزود: تلاشم همواره این بوده که این علاقهمندی و عشق را به دیگران نیز منتقل کنم و آنها را به این حوزه علاقهمند سازم و پیوند دهم.
مُر در بخش دیگری از سخنان خود با ابراز تأسف اظهار کرد: اما بیش از هر چیز، حسرت میخورم از اینکه با وجود این همه منابع و نعمات خدادادی در کشور ما، آن جایگاهی را که باید درخور آن باشیم، هنوز نتوانستهایم به دست آوریم. از این بابت که با وجود این همه منابع در اختیارمان، نتوانستهایم بهخوبی از آنها استفاده کنیم، احساس کمکاری میکنم و امیدوارم نسلهای آینده بتوانند این مسیر را با موفقیت ادامه دهند.
رئیس بنیاد ملی نخبگان نیز در این مراسم تأکید کرد: برگزاری چنین آیینهایی در حقیقت نمادی از احترام جامعه دانشگاهی به ارزش دانایی، پژوهش و تربیت نسلهای علمی آینده است.
حبیب شریف افزود: در این چارچوب، دانشگاه شیراز با برپایی این مراسم کوشید تا ضمن پاسداشت نیمقرن تلاش علمی و آموزشی این استاد برجسته، بر اهمیت الگوسازی از چهرههای تأثیرگذار در مسیر دانایی تأکید کند. گرامیداشت دکتر مُر فرصتی فراهم کرد تا همکاران، شاگردان و علاقهمندان علوم زمین، ضمن تجلیل از خدمات علمی ایشان، نقش بیبدیل او را در رشد و اعتلای آموزش عالی کشور یادآور شوند.
رئیس انجمن خیران نخبهپرور تأکید کرد: این آیین نهتنها یادآور قدرشناسی از یک عمر تلاش علمی و انسانی استادان فرهیخته است، بلکه نشانهای از تعهد دانشگاه شیراز به استمرار فرهنگ تکریم مفاخر و الگوهای علمی کشور است؛ فرهنگی که همواره مسیر پیشرفت علم و اخلاق را در جامعه روشن نگاه داشته است.
وی در پایان از رونمایی جایزه آوید در این مراسم خبر و توضیح داد: این جایزه ویژه دانشجویان کارشناسی دانشگاههای استان فارس است که بههمت جمعی از دانشآموختگان دانشگاه شیراز و حمایت مجمع خیران نخبهپرور فارس و دانشگاه شیراز با هدف ارتقای رشد علمی دانشجویان بهویژه دانشجویان رشتههای علوم پایه از طریق مشارکت در پژوهش علمی، مرور پژوهشها و ارائه نتایج طراحی شده است. همچنین فرصتی فراهم میکند تا دانشجویان نتایج پروژههای خود را برای دانشآموزان مقطع متوسطه ارائه کنند و از این طریق به تقویت فرهنگ مشارکت و ترویج مباحث بینرشتهای در علوم پایه کمک شود.
در بخش دیگری از مراسم، بهنام کشاورزی، رئیس شاخه علوم زمین فرهنگستان علوم، به بیان برخی از فضایل علمی و اخلاقی دکتر مر پرداخت و پیام موسوی موحدی، رئیس گروه علوم پایه فرهنگستان علوم جمهوری اسلامی ایران را قرائت کرد.
سپس عزتالله رئیسی، استاد پیشکسوت دانشگاه شیراز و پدر علم هیدروژئولوژی ایران، از جایگاه علمی و اخلاقی دکتر مُر سخن گفت و تأکید کرد: منش علمی او با صداقت، فروتنی و دقت پژوهشی گره خورده است و او حق بسیاری به گردن این کشور دارد.رئیس انجمن زمینشناسی ایران نیز با حضور در این مراسم از مقام استاد مر، بهعنوان بنیانگذار و رئیس انجمن زمینشناسی ایران تقدیر کرد و او را «پدر انجمن زمینشناسی» دانست.
منصور قربانی ضمن قدردانی صمیمانه از مقام علمی و مدیریتی دکتر مُر، بر نقش بیبدیل ایشان در ساختار علمی کشور تأکید و به نقش محوری و تأثیرگذار دکتر مُر در تأسیس و بنیانگذاری بسیاری از رشتهگرایشهای تخصصی زمینشناسی در ایران اشاره کرد و این اقدامات زیرساختی را عاملی تعیینکننده در پیشبرد و توسعه علم زمینشناسی در سطح ملی دانست.
سروش مدبری، عضو هیئت علمی دانشگاه تهران و از شاگردان دکتر مُر، نیز به تأثیر عمیق استاد خود در انتقال روش علمی و تربیت پژوهشگر اخلاقمدار اشاره کرد.
در ادامه علیرضا زراسوندی، رئیس پارک علم و فناوری شهرداری تهران و از شاگردان استاد نیز، طی سخنانی به جنبههای گوناگون شخصیت علمی و انسانی این استاد فرهیخته پرداخت و نقش او را در گسترش پژوهشهای زمینشناسی کشور بیبدیل دانستند.
همچنین، حبیب فیروزآبادی، استاد پیشکسوت دانشگاه شیراز، در سخنان خود با بیان خاطراتی از دکتر مُر و یادکردی از جایگاه ممتاز او در میان دانشمندان و استادان کشور، به جنبههای تأثیرگذاری علمی و انسانی این استاد فرهیخته پرداخت و بر ضرورت برگزاری چنین برنامههایی برای قدرشناسی از پیشکسوتان و مفاخر علمی تأکید کرد.
بزرگداشت استادان، بزرگداشت مسیر دانایی است
در این مراسم، بهرام همتینژاد -معاون پژوهش و فناوری دانشگاه شیراز- ضمن تکریم مقام استاد مر و بیان خاطراتی از ایشان، متن پیام علیرضا افشاریفر، رئیس دانشگاه شیراز را قرائت کرد.
در پیام رئیس دانشگاه شیراز آمده است:
بزرگداشت استادان، بزرگداشت دانش نیست؛ بزرگداشت مسیر دانایی است. استادانی چون دکتر فرید مُر از چهرههاییاند که نامشان تنها همزمان با بخش علوم زمین دانشگاه شیراز نبوده؛ بلکه خود آن را ساخته و تثبیت کردهاند. دههها آموزش، پژوهش، تربیت دانشجو و حضور مؤثر در نهادهای علمی کشور از ایشان الگویی ساخته است که در آن علم، تعهد دانشگاهی و مسئولیت اجتماعی از یکدیگر جدا نیستند. نقش ماندگار ایشان در توسعه آموزش علوم زمین، پیشبرد پژوهشهای بنیادی و کاربردی، و پرورش نسلهای متعدد از متخصصان این حوزه، سرمایهای است که دانشگاه شیراز به آن میبالد. این آیین صرفاً قدردانی از گذشته نیست؛ بلکه تأکیدی بر معیاری است که آینده دانشگاه باید با آن سنجیده شود. با سپاس از یک عمر تلاش علمی صادقانه و اثرگذار، برای ایشان سلامتی و استمرار حضور الهامبخش در فضای علمی کشور را آرزومندم.
در پایان این مراسم، از تابلوی مفاخر دانشکده علوم پایه دانشگاه شیراز با حضور حاضران رونمایی شد. همچنین از پژوهشگران برتر دانشکده علوم پایه، برگزیدگان جشنوارههای ملی و بینالمللی و دانشجویان منتخب جشنواره حرکت تقدیر شد.
زندگی و کارنامه علمی فرید مُر
فرید مُر (زاده ۱۳۲۸ در آبادان)، از زمینشناسان و پژوهشگران صاحبنام کشور بهشمار میرود. او تحصیلات خود را در مقطع دکتری رشته زمینشناسی اقتصادی در دانشگاه لندن به پایان رسانده و سالها در دانشگاههای مختلف کشور به تربیت دانشجویان و توسعه علوم زمین اشتغال داشته است.
وی تاکنون آثار متعددی تألیف و ترجمه کرده و افزونبر نقش ماندگار در آموزش و پژوهش، تأثیر بسزایی در گسترش نهادهای علمی مرتبط با حوزه علوم زمین در ایران داشته است. کارنامه علمی دکتر مُر گویای نیمقرن تلاش مستمر در عرصه علم و آموزش است. وی بیش از ۲۳۰ مقاله پژوهشی در مجلات معتبر داخلی و بینالمللی منتشر کرده، دهها مقاله در همایشهای جهانی و ۱۱۵ عنوان مقاله در همایشهای ملی ارائه داده است. همچنین اجرای ۵۰ طرح پژوهشی دروندانشگاهی و بروندانشگاهی، تألیف و ترجمه ۲۳ عنوان کتاب دانشگاهی و راهنمایی بیشاز ۱۰۰رساله دکتری و پایاننامه کارشناسی ارشد از دیگر افتخارات آموزشی و پژوهشی اوست.
دکتر مر تاکنون موفق به کسب افتخارات ارزشمندی شده است که ازجمله میتوان به عضویت پیوسته در فرهنگستان علوم جمهوری اسلامی ایران، قرارگرفتن در زمره دانشمندان یکدرصد پراستناد جهان، دریافت جایزه ملی علامه طباطبایی ازسوی بنیاد ملی نخبگان، انتخاب بهعنوان استاد نمونه کشوری، پژوهشگر برتر ملی، زمینشناس برجسته کشور و دریافت چندین جایزه کتاب سال جمهوری اسلامی ایران اشاره کرد.
این افتخارات مؤید جایگاه علمی رفیع و اثرگذاری ماندگار ایشان در عرصه علم و اندیشه است.در کنار فعالیتهای آموزشی و پژوهشی، دکتر مُر مسئولیتهای اجرایی متعددی را در سطح دانشگاهی و ملی عهدهدار بوده است؛ ازجمله ریاست پارک علم و فناوری استان فارس، ریاست گروه علوم پایه فرهنگستان علوم ایران، تأسیس و ریاست مرکز پژوهشی زمینشناسی پزشکی، ریاست بخش علوم زمین دانشگاه شیراز، معاونت آموزشی و ریاست دانشکده علوم پایه، ریاست مرکز نشر دانشگاه شیراز و نیز مرکز نشر دانشگاهی وزارت علوم.
افزون براین، ایشان دبیر شورای تحقیقات و فناوری کشور، سردبیر مجله علوم و فناوری دانشگاه شیراز (شاخه علوم)، و رئیس گروه واژهگزینی تخصصی زمینشناسی فرهنگستان زبان و ادب فارسی نیز بودهاند.