چرا روی مبل سریع خوابمان میبرد اما در رختخواب نه؟
بعد از یک روز طولانی و خستهکننده، روی مبل مینشینید و به محض تماشای تلویزیون چشمهایتان سنگین میشود. همه چیز آماده است تا یک خواب کوتاه و آرام را تجربه کنید، اما وقتی به رختخواب میروید، خوابی نمیبینید و بیدار میمانید. چرا بدن ما در مبل راحتتر به خواب میرود اما همان رختخواب که قرار است جای آرامش باشد، خواب را از ما میگیرد؟
اما چرا روی مبل بهراحتی به خواب میروید، در حالی که در رختخواب این اتفاق همیشه نمیافتد؟
به گزارش خبرگزاری سیناپرس، یکی از دلایل اصلی، «فشار خواب» است؛ فرآیندی که به نیروی زیستی بدن برای خواب اشاره دارد. هرچه مدت زمان بیداری طولانیتر باشد، فشار خواب افزایش پیدا میکند.
عامل دیگر، ساعت درونی بدن یا ریتم شبانهروزی است که به بدن پیام میدهد چه زمانی بیدار باشد و چه زمانی بخوابد.
محیط نیز نقش مهمی در به خواب رفتن دارد. شاید بهتازگی غذا خوردهاید، مبل در اتاقی گرم با نور کم قرار دارد و تلویزیون هم روشن است. برای بسیاری از افراد، چنین شرایطی محیطی ایدهآل برای به خواب رفتن محسوب میشود.
در نتیجه، در پایان روز فشار خواب بالا است، ریتم شبانهروزی زمان خواب را اعلام میکند و محیطی آرام و دنج فراهم شده است.
بعد از چرت زدن روی مبل چه اتفاقی میافتد؟
اگر پیش از رفتن به رختخواب روی مبل چرت زده باشید، فشار خواب شما کاهش پیدا میکند. به جای بیش از ۱۶ ساعت بیداری، بهتازگی از خواب بیدار شدهاید و همین موضوع میتواند خوابیدن در رختخواب را دشوارتر کند.
اگر چرت شما فقط چند دقیقه بوده باشد، معمولاً مشکل زیادی برای خوابیدن ایجاد نمیشود. اما خوابیدن بهمدت یک ساعت یا بیشتر میتواند تأثیر قابل توجهی بر کاهش فشار خواب داشته باشد.
چرخه خواب نیز میتواند نقش تعیینکنندهای داشته باشد. هر چرخه خواب معمولاً حدود ۹۰ دقیقه طول میکشد و شامل مراحل خواب سبک، خواب عمیق و بازگشت به خواب سبک است. بیدار شدن در خواب عمیق معمولاً با احساس کسالت همراه است، اما بیدار شدن در مرحله خواب سبک میتواند باعث افزایش هوشیاری شود و به خواب رفتن دوباره را سختتر کند.
همچنین فعالیتهایی مانند روشن کردن چراغها یا مسواک زدن میتوانند سطح هوشیاری را بالا ببرند و روند خواب را مختل کنند.
چرا خوابیدن در رختخواب دشوار میشود؟
عوامل دیگری نیز وجود دارد. بسیاری از افراد هنگام خواب دچار اضطراب میشوند؛ نگرانی درباره زود خوابیدن یا خواب کافی داشتن میتواند باعث افزایش استرس شود. در چنین شرایطی، رختخواب بهجای حس آرامش، با تنش و نگرانی همراه میشود و خوابیدن را سختتر میکند. به همین دلیل، خوابیدن روی مبل که استرس کمتری دارد، سادهتر به نظر میرسد.
بهداشت خواب نامناسب نیز یکی از دلایل مهم است. بهداشت خواب به عادتها و شرایط محیطی پیش از خواب اشاره دارد. عادتهای سالم شامل برنامه منظم خواب، اتاقی تاریک و ساکت و پرهیز از استفاده از تلفن همراه در رختخواب است. در صورت رعایت نشدن این موارد، به خواب رفتن دشوارتر میشود.
چگونه میتوان راحتتر در رختخواب خوابید؟
در قدم اول، اتاق خواب باید تاریک، ساکت و از نظر دما مناسب باشد. در زمستان، گرم کردن اتاق پیش از خواب و در تابستان، استفاده از پنکه یا تهویه مطبوع میتواند کمککننده باشد.
اگر خوابیدن با صدای تلویزیون برایتان راحتتر است، میتوانید از پخش صدای آرام یا نویز ملایم در اتاق خواب استفاده کنید؛ شواهدی وجود دارد که نشان میدهد این کار میتواند صداهای مزاحم را کاهش دهد.
رفتارهای قبل از خواب نیز اهمیت زیادی دارند. داشتن یک روال ثابت، از جمله رفتن به رختخواب در ساعت مشخص، میتواند به بهبود کیفیت خواب کمک کند. همچنین بهتر است هنگام دراز کشیدن در رختخواب از تلفن همراه استفاده نکنید، زیرا نور آبی و محتوای محرک میتواند خواب را مختل کند.
در نهایت، مؤثرترین راه برای خواب راحت در رختخواب این است که اصلاً روی مبل نخوابید. به این ترتیب، فشار خوابی که در طول روز ایجاد شده، بهطور کامل صرف خواب عمیق شبانه در رختخواب میشود.