افشین خبر داد:
رفع نیازهای اجتماعی و اقتصادی به کمک دانش‌بنیان‌ها/ رونمایی از ۸۰ محصول دانش‌بنیان با صرفه‌جویی ۱.۳۵ میلیارد دلاری
معاون علمی، فناوری و اقتصاد دانش بنیان ریاست جمهوری از رونمایی ۸۰ محصول دانش بنیان با صرفه جویی ۱.۳۵ میلیارد دلاری در سال خبر داد و گفت: فروش داخلی این محصولات حدود ۱۱۰ هزار میلیارد تومان (۱۱۰ همت) پیش‌بینی می‌شود. ضمن آنکه این محصولات کاهش هزینه‌های دولت ناشی از بهینه سازی فرآیندها بیش از ۲۰۰ همت را در پی خواهد داشت.
به گزارش فرزانه صدقی، خبرگزاری سینا : دکتر حسین افشین، معاون علمی، فناوری و اقتصاد دانش بنیان ریاست جمهوری در نشست خبری امروز که در معاونت علمی برگزار شد، گفت: پیش از این در طول سال رونمایی های پراکنده ای از محصولات فناورانه و دانش بنیان داشتیم اما از این پس رونمایی از محصولات ساماندهی میشوند؛ در این راستا محصولات دانش بنیانی که دارای مجوزهای لازم هستند یکبار در طول سال در نمایشگاه فر ایران رونمایی خواهند شد.
وی نمایشگاه فر ایران را تجلی دانش، خلاقیت و اراده کشور برای پیمودن مسیر اقتصاد دانش‌بنیان عنوان کرد و درباره این نمایشگاه اظهارکرد: داوری این محصولات بر اساس سه معیار«برخورداری از فناوری لازم»، «داشتن عملکرد صنعتی و مجوزهای مرتبط» و« تأثیرگذاری اقتصادی و اجتماعی مشخص در کشور» بوده است. از ابتدای اعلام فراخوان از سوی ۴۲۸ شرکت حدود ۶۵۰ محصول جدید به صورت رسمی در فرایند ارزیابی قرار گرفتند و درنهایت تنها تنها۸۰ محصول واجد حضور در این نمایشگاه شدند.
وی با اشاره به اینکه نمایشگاه فر ایران نماد دانش، خلاقیت و ایده‌های جوانان ایرانی است، افزود: شرکت‌هایی که به این مرحله رسیده‌اند، از تسهیلات ویژه برای توسعه و گسترش محصول خود بهره‌مند خواهند شد. از جمله این تسهیلات می توان به تکمیل زیر ساخت آنها، حمایت صندوق نوآوری و شکوفایی برای حمایت از افزایش مقیاس تولید اشاره کرد. تلاش ما این است که نمایشگاه فر ایران به محلی برای عرضه محصولات کیفی تبدیل شود؛ محصولاتی که نه‌تنها خلاقانه‌اند، بلکه از اطمینان لازم از نظر فنی و صنعتی برخوردارند.
وی عنوان کرد: از میان ۸۰ محصول رونمایی‌شده حدود ۳۰ محصول در حوزه سلامت و دارو،۲۸ محصول در حوزه نفت و صنایع وابسته،۱۱ محصول در صنعت برق،۱۰ محصول در حوزه هوش مصنوعی و نرم‌افزار، ۵ محصول در حوزه کشاورزی و نزدیک به ۸ محصول در بخش‌های آب، نساجی، خودرو، معدن و تجهیزات آزمایشگاهی قرار دارند.
صرفه‌جویی ارزی حدود ۱.۳۵ میلیارد دلار در سال
معاون علمی با تاکید بر اینکه بر اساس برآوردها، ورود این محصولات به بازار داخلی می‌تواند موجب صرفه‌جویی ارزی حدود ۱.۳۵ میلیارد دلار در سال شود، گفت: فروش داخلی این محصولات حدود ۱۱۰ هزار میلیارد تومان (۱۱۰ همت) پیش‌بینی می‌شود. ضمن آنکه این محصولات کاهش هزینه‌های دولت ناشی از بهینه سازی فرآیندها بیش از ۲۰۰ همت را در پی خواهد داشت.
وی یادآورشد: این نتایج فقط در کاهش قیمت‌ها خلاصه نمی‌شود؛ بلکه با داخلی‌سازی تولید، دسترسی مردم به محصولات بیشتر و ارزان‌تر خواهد شد. این موضوع به افزایش مصرف داخلی و در نهایت کاهش هزینه‌های دولت نیز منجر می‌شود، به‌ویژه از طریق بهینه‌سازی فرآیندها و کاهش هزینه‌های پنهان انرژی و مواد اولیه. تحلیل‌های تخصصی برای هر محصول انجام شده است و کاهش هزینه‌ها و صرفه‌جویی ناشی از این طرح‌ها به‌طور میانگین بین ۲۰ تا ۲۵ هزار میلیارد تومان برآورد می‌شود.
افشین تاکید کرد: بسیاری از محصولات این نمایشگاه ها نمونه خارجی ندارند و کاملا بومی و حاصل خلاقیت جوانان ایرانی هستند. هدف ما این است که این محصولات علاوه بر تأمین نیاز داخل، بازار کشورهای منطقه را نیز به دست آورند. در همین راستا، بسته‌های حمایتی ویژه‌ای برای صادرات و توسعه بازار این محصولات در نظر گرفته‌ایم.
به گفته وی، نمایشگاه فرایران از یازدهم تا چهاردهم آبان‌ماه برگزار می‌شود و محلی برای عرضه محصولات دانش‌بنیان و فناورانه‌ای است که با زندگی مردم و نیازهای صنعتی کشور ارتباط مستقیم دارند. این رویداد نماد هم‌افزایی میان علم، صنعت و خلاقیت ایرانی است.
بازگردانده شدن بخش قابل توجهی از درآمد محصولات نانویی به دولت
معاون علمی رئیس جمهور درباره شانزدهمین نمایشگاه نانو که از فردا یکشنبه ۱۱ابان در سالن ۴۴ (خلیج فارس) با حضور ۱۵۲ شرکت و نهاد در نمایشگاه بین المللی برگزار می‌شود، گفت: تعداد محصولات ثبت شده در سال ۱۴۰۳ به ۱۷۳۵ محصول رسیده است در حالی که این تعداد در سال۱۴۰۲ این عدد ۱۶۷۷ بوده است. برای پذیرفته شدن یک محصول در حوزه نانو، علاوه بر نوآوری دانش‌بنیان، داشتن مقیاس‌پذیری صنعتی نیز مورد ارزیابی قرار می‌گیرد. براین اساس تا پایان سال ۱۴۰۳ تعداد شرکت‌های تولید کننده محصولات نانویی از حدود ۳۵۹ به ۴۰۰ شرکت افزایش یافته است.
وی افزود: درآمد حاصل از محصولات نانویی در سال ۱۴۰۳ «بخش قابل‌توجهی» به دولت بازگردانده است و برآوردها نشان می‌دهد صادرات محصولات نانویی معادل ۱۸۳ میلیون دلار بوده است. همچنین هم اکنون این صنعت به صورت مشخصی مالیات‌زا شده و درآمدهای مالیاتی آن چند برابر هزینه‌های اولیه‌ای است که دولت برای توسعه این حوزه پرداخت کرده است.
وی خاطرنشان کرد: نمایشگاه نانو الگویی برای توسعه سایر فناوری‌های حیاتی کشور است و ادامه حمایت‌ها و سرمایه‌گذاری‌ها ضروری است. اگر امروز فقط به نیازهای کوتاه‌مدت فکر کنیم، فردا در علم و فناوری عقب می‌مانیم. ما باید سرمایه‌گذاری بلندمدت انجام دهیم تا صنایع آینده بچرخند و اقتصاد کشور پایدار بماند.
ورود ۱۸۶۴ محصول نانویی به بازار
دکتر عماد احمدوند، دبیر ستاد توسعه فناوری‌های نانو و میکرو نیز در این نشست خبری به همکاری این ستاد با کشور ونزوئلا اشاره کرد و گفت: محور اصلی این همکاری‌ها مربوط به حوزه آموزشی است. در این همکاری دو جانبه دوره‌های آموزشی برای اساتید و فعالان حوزه اجرایی نانو برگزار می‌شود و این برنامه‌ها بخشی از روند تجاری‌سازی محصولات نانویی است.
وی درباره شانزدهمین نمایشگاه نانو اظهارکرد: در جریان برگزاری نمایشگاه، نمایندگان و سرمایه‌گذاران خارجی از چندین کشور برای بازدید و مذاکره حضور خواهند داشت. این موضوع فرصت مناسبی را برای گفت‌وگو میان شرکت‌های دانش‌بنیان و شرکای خارجی فراهم می‌کند.
وی همچنین به وضعیت ورود محصولات نانویی به بازار اشاره کرد و افزود: تا کنون ۱۸۶۴ محصول نانویی وارد بازار شده‌اند. برخی از این محصولات در حوزه‌هایی مانند سلامت نیازمند دریافت تأییدیه وزارت بهداشت یا سایر مراجع ذی‌ربط (مانند وزارت جهاد کشاورزی برای محصولات کشاورزی) هستند و فرآیند ارزیابی و صدور مجوز برای این دسته از محصولات به‌دقت دنبال می‌شود.
وی یادآورشد: تا پایان سال ۱۴۰۳ تعداد ۱۷۳۵ محصول نانو توسط ۴۰۱ شرکت فعال در این حوزه تجاری شده و از واحد ارزیابی و نظارت ستاد فناوری نانو گواهی نانومقیاس دریافت کرده‌اند. مجموع بازار فروش این محصولات در سال ۱۴۰۳ نزدیک به ۹۷۳ هزار میلیارد ریال (۹۷.۳ همت) بوده که نسبت به سال قبل ۵۷ درصد رشد داشته است. همچنین بیش از ۱۰ درصد از این بازار یعنی معادل ۱۸۳ میلیون دلار، صادرات این محصولات تشکیل می‌دهد.
وی تصریح کرد: معادل ارزی بازار فروش محصولات نانوی ساخت ایران بر اساس متوسط روزانه نرخ دلار در سال ۱۴۰۳ حدود ۱۸۰۰ میلیون دلار ارزیابی شد. در دوره چهار ساله گذشته بازار محصولات نانو ساخت داخل از ۲۰۰ هزار میلیارد ریال در سال ۱۴۰۰ به حدود هزار میلیارد ریال در سال ۱۴۰۳ رسیده که متوسط رشد سالانه ۷۲ درصد را در این دوره نشان می‌دهد که ۳۱ درصد بالاتر از متوسط نرخ تورم سالانه کشور در این دوره بر اساس اعلام رسمی مرکز آمار ایران بوده است.
سهم سه فناوری نانو در بازار
دبیر ستاد توسعه فناوری نانو با بیان اینکه سه فناوری نانو کامپوزیت، نانوپوشش و نانو کاتالیست بیشترین سهم را در تولید محصولات نانوی ساخت ایران دارند، گفت: بر اساس ارزیابی‌های ما سه حوزه صنعتی حمل و نقل، عمران و ساختمان و نانومواد به ترتیب بیشترین سهم را از بازار محصولات نانو در سال ۱۴۰۰ داشتند. بیش از یک چهارم از بازار محصولات نانوی کشور مربوط به حوزه خودرو و حمل و نقل است. در حوزه نفت و پتروشیمی بیش از ۹۰ درصد بازار را نانوکاتالیست‌ها تشکیل می‌دهند. فروش این کاتالیست‌ها نسبت به سال گذشته بیش از ۸۰ درصد افزایش یافته و بیش از ۱۳ درصد از کل بازار نانوی سال ۱۴۰۳ را شامل می‌شود.
وی افزود: حدود ۱۵۰ شرکت با حجم فروش نانوی بالای ۱۰۰ میلیارد تومان در سال در کشور فعال هستند که ۹۳ درصد از حجم بازار نانوی ایران را در اختیار دارند. حدود ۸۰ درصد از کل فروش نانوی سال ۱۴۰۳ مربوط به تنها ۱۵ نوع محصول است که هر یک فروشی بیش از هزار میلیارد تومان (یک همت) داشته‌اند.
به گفته وی، در سال ۱۴۰۳ حدود ۱۸۳ میلیون دلار از محصولات نانوی ساخت ایران به ۶۳ کشور دنیا صادر شده است که عراق، ترکیه، هند، ونزوئلا، پاکستان و روسیه به ترتیب بیشترین سهم را داشتند و بیش از ۷۰ درصد از کل صادرات محصولات نانوی ایران به این کشورها بوده است.
احمدوند گفت: محصولات نانو داروی ساخت ایران در ۹ سال گذشته حدود ۲۱ هزار میلیارد ریال فروش داشتند که بیش از ۲۱ میلیون دلار آن صادرات بوده است و در همین مدت با تولید این داروها از خروج ۶۳۶ میلیون دلار ارز از کشور جلوگیری شده است. با تولید این نانوداروها و کاهش واردات آنها هزینه‌های درمان شامل هزینه‌کرد بیمار، اثرات جانبی روش‌های درمانی غیر نانویی و هزینه بیمه‌های درمانی بالغ بر ۵۹۰ میلیون دلار کاهش یافته است.
وی یادآورشد: همچنین با تولید انواع مختلف کاتالیست‌های نانویی از جمله کاتالیست آلومینای فعال، کاتالیست بازیابی سولفور، کاتالیست ریفرمینگ نفتا، متاناسیون و نیاز به واردات آنها از خارج تا حد زیادی رفع شده است.
به گفته وی، استفاده از سامانه نانو حباب در حدود ۱۵۰ هکتار گلخانه آب کشتی (هیدروپونیک)، ۱۰ استخر پرورش ماهی و چندین تصفیه‌خانه و فاضلاب شهری و صنعتی علاوه بر مجموع درآمد ۲۵۰۰ میلیارد ریالی برای شرکت‌های تولیدکننده این تجهیزات موجب افزایش ۱۲ درصدی تولید محصولات کشاورزی از قبیل صیفی‌جات، افزایش ۱۰۰ درصدی ماهی پرورشی و کاهش ۳۰ الی ۴۰ درصدی مصرف برق در این واحدها شده است که ارزش مجموع این اثرات اقتصادی در سه سال گذشته بالغ بر ۳ میلیون دلار می‌شود.
ورود محصولات دانش‌بنیان با اثربخشی اقتصادی، اجتماعی
دکتر سعید سرکار، رئیس مرکز توسعه فناوری‌های راهبردی نیز در نشست خبری امروز درباره نمایشگاه فر ایران گفت: هدف از برگزاری نمایشگاه فر ایران، نمایش دستاوردهای نخبگان، شرکت‌های دانش‌بنیان و فناوران به عموم مردم است. این نمایشگاه هر سال برگزار خواهد شد و آثار اقتصادی آن با محاسبات دقیق مشخص می‌شود. محصولاتی که در این دوره معرفی شده‌اند وارد بازار شده و دارای اثربخشی اقتصادی، اجتماعی و حتی ابعاد استراتژیک هستند. با برگزاری این نمایشگاه نتیجه فعالیت نخبگان به‌طور مستقیم در اختیار مردم قرار گیرد.
وی افزود: همه محصولات دانش‌بنیان به نوعی از حمایت‌های معاونت بهره‌مند هستند و آن دسته از محصولاتی که در این نمایشگاه رونمایی میشوند، مشمول حمایت‌های ویژه خواهند شد.
وی درباره تقارن برگزاری این رویداد با نمایشگاه نانو نیز گفت: این دوره، اولین دوره نمایشگاه فرایران است که هم‌زمان با نمایشگاه نانو برگزار می‌شود. امیدواریم این نمایشگاه در سال‌های آینده با فراگیری و گستره بیشتری برگزار شود.
