رودخانه‌های جهان به مخزن خطرناک آنتی‌بیوتیک‌ها تبدیل شده است
پژوهشی جدید از دانشگاه مک‌گیل نشان می‌دهد سالانه حدود ۸ هزار و ۵۰۰ تُن آنتی‌بیوتیک، معادل یک‌سوم مصرف جهانی، از فاضلاب به رودخانه‌ها راه می‌یابد و بحران مقاومت دارویی و تهدید زیست‌محیطی را تشدید می‌کند.
به گزارش خبرگزاری سینا، بر اساس اولین ارزیابی جهانی از آلودگی رودخانه‌ها توسط آنتی‌بیوتیک‌های مصرفی انسان، محققان هشدار می‌دهند که حتی پس از عبور از سیستم‌های تصفیه فاضلاب نیز مقادیر چشمگیری از این داروها به منابع آبی جهان نفوذ می‌کنند.
هلوئیسا ماسدو (Heloisa Ehalt Macedo)، سرپرست این پژوهش، توضیح می‌دهد: غلظت هر آنتی‌بیوتیک به تنهایی در رودخانه‌ها بسیار ناچیز است، اما قرارگیری مزمن و تجمعی محیط‌زیست در معرض این مواد می‌تواند برای سلامت انسان و زیست‌بوم‌های آبی ایجاد خطر کند.
نکات کلیدی پژوهش
- پژوهشگران از یک مدل جهانی استفاده کردند که توسط داده‌های میدانی ۹۰۰ نقطه از رودخانه‌های جهان تأیید شده است؛
- آموکسی‌سیلین، پرمصرف‌ترین آنتی‌بیوتیک جهان، بیش از سایر انواع آنتی‌بیوتیک‌ها، رودخانه‌های جهان را آلوده کرده است و احتمال ایجاد خطر برای محیط‌زیست و سلامت انسان را افزایش می‌دهد؛
- منطقه جنوب شرق آسیا به دلیل مصرف بالا و سیستم‌های تصفیه محدود، بیشترین آسیب را متحمل می‌شود.
یک هشدار جدی
نکته نگران‌کننده این است که این مطالعه تنها به آنتی‌بیوتیک‌های مصرفی انسان پرداخته و سهم دامداری و صنایع دارویی، که منابع عمده آلودگی هستند، را محاسبه نکرده است.
پروفسور برنهارد لِنِر (Bernhard Lehner)، استاد آب‌شناسی جهانی در دانشگاه مک‌گیل، تأکید می‌کند: هدف ما نهی از مصرف آنتی‌بیوتیک نیست؛ زیرا این داروها برای درمان بیماری‌ها ضروری هستند، بلکه هشدار درباره پیامدهای ناخواسته زیست‌محیطی و تشدید مقاومت دارویی است که راهبردهایی جدید برای مدیریت و کاهش این اثرات می‌طلبند.
راه حل پیش‌رو
پروفسور جیم نیسِل (Jim Nicell)، از دیگر اعضای گروه پژوهشی، خواستار اجرای برنامه‌های نظارتی برای ردیابی آلودگی آنتی‌بیوتیکی در مسیرهای آبی، به‌ویژه در مناطقی است که براساس مدل آن‌ها در معرض خطر پیش‌بینی شده است.
این پژوهش زنگ خطری است برای جامعه جهانی تا در کنار حفظ دستاوردهای پزشکی، راهکارهایی برای جلوگیری از تبدیل رودخانه‌ها به کانال انتقال آنتی‌بیوتیک‌ها پیدا کند.