تکثیر انبوه ارکیده فالانوپسیس با روشی نوین توسط محققان دانشگاه تهران

محققان دانشکده ابوریحان دانشگاه تهران با استفاده از جوانههای موجود در ساقههای گلدهنده گل ارکیده فالانوپسیس، روشی جدید برای تولید این گیاه ابداع کردند.
به گزارش خبرگزاری سینا، دکتر شیرین دیانتی دیلمی، عضو هیئت علمی دانشکده ابوریحان با اعلام این مطلب گفت: برای پاسخگویی به تقاضای فزاینده بازار، پژوهشگران روشی مقرونبهصرفه برای تکثیر انبوه این گیاه از طریق کشت بافت ارائه کردهاند. در این روش، از محیطهای کشت برتر و ریزنمونههای جوانههای ساقه گلدهنده برای تولید گیاهان جدید استفاده میشود.
عضو هیئت علمی دانشکده ابوریحان با اشاره به اینکه در مطالعهای تخصصی، چهار محیط کشت ویژه و با عملکرد بالا برای تولید ارکیده شامل محیط واسین و ونت (V&W ) حاوی هورمون BAP و شیر نارگیل؛ محیط جدید دوگاشیمای ژاپن (NDM ) حاوی سولفات آدنین؛ محیط هیپونکس/کیوتو (Hyponex/Kyoto) تغییریافته حاوی هورمون BA و عصاره سیبزمینی؛ محیط نیم غلظت موراشیگ و اسکوگ (MS 1/2) تغییریافته حاوی پپتون مورد بررسی قرار گرفت، افزود: با ایجاد تغییراتی در محیطهای کشت مذکور, در نهایت محیط کشت تغییر یافته بر پایه هیپونکس / کیوتو با تولید میانگین ۱۷ گیاهچه با حدود ۳۲ برگ از هر گره ساقه بهترین عملکرد را در بین تمام محیطهای کشت ایجاد کرد. محیط NDM کمترین مقدار ترشحات فنولی (عامل تیرهشدن و آسیب بافت) را نشان داد و محیط محیط نیم غلظت موراشیگ و اسکوگ بیشترین مقدار ترشحات فنولی را داشت.
دکتر دیانتی دیلمی گفت: با توجه به برتری قابل توجه محیط کشت هیپونکس / کیوتو در تولید گیاهچه از هر گره ساقه، این محیط کشت به عنوان گزینه بهینه برای تولید انبوه کلونهای ارکیده فالانوپسیس معرفی شده است. این دستاورد علمی میتواند فرایند تکثیر تجاری این گیاه ارزشمند را متحول کند.
همچنین معرفی پروتکلهای کارآمد برای تکثیر، رشد و غدهزایی درون شیشهای ارکیدههای ایران که تحت عنوان ثعلب شناخته میشوند و ساخت محیطهای مایع ارزان برای تولید انبوه انواع ارکیده در بیوراکتورهای گیاهی در کارنامه علمی دکتر دیانتی دیلمی قرار دارد.
گل ارکیده فالانوپسیس با سهم ۸.۵ درصدی از بازار جهانی گلهای زینتی، جایگاه ویژهای در تجارت محصولات باغبانی دارد و میتواند فرصتهای اقتصادی ارزشمندی برای کشورهای در حال توسعه ایجاد کند.
گفتنی است، با توجه به اهمیت اقتصادی ارکیده فالانوپسیس در بازار جهانی و نقش آن در توسعه صادرات غیرنفتی، محققان همواره به دنبال ارتقا کارآمدی روشهای تکثیرانبوه و تولید این گیاه هستند.