تبدیل زباله به نفت کوره؛ نوآوری دانش‌بنیان ایرانی برای حل بحران پسماند
محققان یکی از شرکت‌های دانش‌بنیان با ساخت دستگاه «پیرولیز»، راهکاری نوآورانه برای جلوگیری از دفن زباله‌های خانگی، بیمارستانی و تایرهای مستعمل ارائه کردند و توانستند آن‌ها را به فرآورده‌های باارزش سوختی تبدیل کنند.
به گزارش خبرگزاری سینا ، سیداسماعیل خاتمی‌نژاد، مدیر عامل این شرکت دانش‌بنیان درباره بحران انباشت زباله و طرح تولید نفت سفید، گفت: انباشت زباله و شیرابه‌ای که از تلنبار شدن حجم زیادی از زباله تولید می‌شود، سال‌هاست در تمامی نقاط شهری، روستایی و صنعتی کشور به یک بحران تبدیل شده است و شاید بعضاً لطمات جبران‌ناپذیری به محیط زیست، به‌ویژه منابع آبی زیرزمینی، رودخانه‌ها و حتی دریاها وارد کند.
وی با اشاره به نبود مدیریت اصولی در تفکیک، جمع‌آوری، دفن و بازیافت پسماندها، افزود: حجم زیادی از زباله‌های شهری، روستایی و صنعتی در مکان‌های نامناسبی مانند دامنه کوه‌ها، حاشیه رودخانه‌ها و حتی بستر جنگل‌ها دپو شده است و این عدم مدیریت در استان‌های شمالی و مرکزی بیش از نقاط دیگر مشاهده می‌شود؛ به‌طوری‌که سال‌هاست از مرز هشدار و خطر آلودگی محیط زیست گذشته‌ایم و هرچند فعالان محیط زیست بارها نسبت به این روند غیر اصولی ابراز نگرانی کرده‌اند، اما کمتر گوش شنوایی آن را می‌شنود و یا چشم بینایی می‌بیند.
خاتمی‌نژاد در خصوص خطرات ناشی از انباشت این زباله‌ها بر زیست‌بوم مناطق مختلف شهری و روستایی، گفت: این زباله‌ها نه‌تنها موجب آلودگی شدید خاک و آب‌های زیرزمینی شده‌اند، بلکه با تولید شیرابه‌های سمی، سلامت ساکنان، حیات‌وحش و کشاورزی مناطق مختلف را به‌شدت تهدید می‌کنند. متأسفانه در بسیاری از نقاط، شیرابه‌ها مستقیماً وارد زمین‌های کشاورزی، رودخانه‌ها و یا دریا می‌شوند که آثار جبران‌ناپذیری بر اکوسیستم طبیعی برجای گذاشته و می‌گذارند.
وی با اشاره به نحوه مدیریت پسماندها در کشورهای اروپایی و به‌ویژه در سال‌های اخیر در کشورهای همسایه، خاطرنشان کرد: تبدیل زباله به مواد قابل استفاده و مصرف مجدد فرآیندی است که سال‌هاست در کشورهای اروپایی به‌عنوان یک سرمایه کلان مورد توجه قرار گرفته است.
مدیر عامل این شرکت دانش‌بنیان، خاطر نشان کرد: امروز مشاهده می‌شود که کشورهای حوزه دریای خزر و خلیج فارس نیز با رویکردی متفاوت و فرهنگ‌سازی از درون خانواده و مدرسه، جامعه را موظف به حفظ محیط زیست کرده و مردم را به سمت بازیافت زباله و پسماندها تشویق کرده‌اند.
خاتمی‌نژاد با بیان اینکه برای رفع این چالش موفق به ساخت دستگاه تصفیه و بازیافت زباله شدیم، ادامه داد: این دستگاه با عنوان دستگاه «پیرولیز» یکی از دستاوردهای ما هست که قادر است زباله‌های پایه نفتی، خانگی، بیمارستانی و حتی پساب‌های صنعتی را به سوخت تبدیل کند.
وی در خصوص فرآیند کار این دستگاه، توضیح داد: در این دستگاه، ابتدا زباله‌ها در خلأ به هیدروکربن‌های سبک و سنگین تبدیل می‌شوند و باقی‌مانده این فرآیند کربن سیاه است که کاربردهای فراوانی در صنایع شیمیایی دارد. پس از سپری شدن این مرحله، مواد به‌دست‌آمده وارد برج تقطیر شده و تبدیل به بنزین یورو ۵، گازوئیل، اکتان و دیگر محصولات می‌شوند.
خاتمی‌نژاد تأکید کرد: این دستگاه با مصرف برق پایین و بهره‌گیری از حلال‌های خاص، توانسته سوخت‌هایی با کیفیتی بالاتر از نمونه‌های اروپایی تولید کند، چرا که بدون هیچ‌گونه دورریز قادر است از زباله‌های کربن‌دار محصولات ارزشمندی تولید کند.
وی افزود: مشعل خطی دستگاه از گاز تولیدشده در خود فرآیند تغذیه می‌شود که این موضوع یک نوآوری فنی محسوب می‌شود.خاتمی‌نژاد درباره فرآیند تولید سوخت در دستگاه پیرولیز، گفت: ساختار اصلی این دستگاه به‌گونه‌ای است که زباله‌ها را ابتدا به نفت کوره تبدیل می‌کند. در واقع، در مرحله نخست، محصول اصلی نفت کوره است و به‌صورت مستقیم بنزین یا گازوئیل تولید نمی‌شود.
وی افزود: در این فرآیند، هیدروکربن‌های سبک و سنگین نیز به‌دست می‌آیند و پس از آن، از سیستم «ریفاینر» استفاده می‌شود که طراحی و ساخت آن نیز توسط تیم ما انجام شده است. این سیستم چندین برش از مواد تولیدی می‌گیرد؛ برش نخست، برش سبک است که شامل هیدروکربن‌ها یا نفت‌های سبک می‌شود و برش دوم نیز همان گازوئیل است که در مصارف سوختی مانند ژنراتورها و وسایل حمل‌ونقل سنگین کاربرد دارد.
