رئیس پارک ملی علوم و فناوری‌های نرم و صنایع فرهنگی:
در گردشگری با موضوع ناترازی معکوس روبه‌رو هستیم
رئیس پارک ملی علوم و فناوری‌های نرم و صنایع فرهنگی و سرپرست دانشگاه علم و فرهنگ گفت: در گردشگری با نوعی ناترازی معکوس مواجه‌ایم؛ به این معنا که منابع ما بسیار بیشتر از میزان مصرف و بهره‌برداری فعلی است.
به گزارش خبرگزاری سینا ، امروز بعد از ظهر همایش بزرگداشت هفته جهانی گردشگری، روز روستا و عشایر با عنوان «گردشگری و تحول پایدار با رویکرد گردشگری روستایی و عشایری» به همت انجمن علمی گردشگری ایران با حضور دکترمحمدحسین ایمانی سرپرست دانشگاه علم وفرهنگ،دکتر ولی تیموری مدیر کل دفتر مطالعات، آموزش و برنامه ریزی گردشگری وزارت میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی ، دکتربرزین ضرغامی سرپرست صندوق توسعه،احیا و بهره برداری از اماکن تاریخی و فرهنگی وزارت میراث، دکتر منوچهر جهانیان معاون فرهنگی، اجتماعی ودانشجویی وعضو هیئت علمی دانشگاه علم و فرهنگ، مسئولین عالی‌رتبه حوزه گردشگری و جمعی از اساتید دانشگاهی، پژوهشگران، دانشجویان، فعالان و متخصصان صنعت گردشگری در سالن همایش‌های بین المللی دانشگاه علم و فرهنگ آغاز به کار کرد.
دکتر محمدحسین ایمانی خوشخو، رئیس پارک ملی علوم و فناوری‌های نرم و صنایع فرهنگی و سرپرست دانشگاه علم و فرهنگ و رئیس انجمن علمی گردشگری ایران امروز در همایش گردشگری و توسعه پایدار با رویکرد گردشگری روستایی و عشایری که در دانشگاه علم و فرهنگ برگزار شد، با بیان اینکه بخش گردشگری ایران ظرفیت‌های استفاده‌نشده فراوانی دارد، گفت: در حالی که در بسیاری از بخش‌ها با پدیده ناترازی به معنای مصرف بیشتر از منابع روبه‌رو هستیم، در گردشگری با نوعی ناترازی معکوس مواجه‌ایم؛ به این معنا که منابع ما بسیار بیشتر از میزان مصرف و بهره‌برداری فعلی است.
وی با اشاره به لزوم توجه دولت به ظرفیت‌های این صنعت افزود: منابع تاریخی، فرهنگی و طبیعی کشور ما جزو ۱۰ کشور نخست جهان است، اما میزان استفاده از این منابع در حوزه گردشگری بسیار اندک است. لازم است این واقعیت از سوی رسانه‌ها و نهادهای سیاست‌گذار منعکس شود تا جایگاه واقعی گردشگری در معادلات توسعه کشور بازتعریف شود.
گردشگری عامل تقویت تاب‌آوری و انسجام ملی است
وی با اشاره به نقش گردشگری در شرایط بحرانی خاطرنشان کرد: در جنگ ۱۲ روزه اخیر، اگر صنعت سفر و جابه‌جایی وجود نداشت، تاب‌آوری مردم به شدت کاهش می‌یافت. گردشگری با فراهم‌کردن امکان سفر و دوری از فضای اضطراب، به افزایش تاب‌آوری، انسجام اجتماعی و همبستگی ملی کمک کرد.
سرپرست دانشگاه علم و فرهنگ افزود: بسیاری از خانواده‌ها و کسب‌وکارها در آن دوران با فراهم‌کردن اقامتگاه یا خدمات داوطلبانه به مسافران، در عمل نشان دادند گردشگری نه تنها یک فعالیت اقتصادی، بلکه ابزاری مؤثر برای حفظ همدلی و مقاومت اجتماعی است.
رئیس انجمن علمی گردشگری ایران با تأکید بر اهمیت مفهوم «تحول پایدار» گفت: ما همواره از گردشگری پایدار سخن گفته‌ایم، اما اکنون باید به تحول پایدار بیندیشیم. تحول یعنی دگرگونی و حرکت به نقطه‌ای جدید، اما پایداری یعنی تثبیت جایگاه و تداوم حرکت به سوی آینده.
رئیس پارک ملی علوم و فناوری‌های نرم و صنایع فرهنگی افزود: در گردشگری، گاه لازم است به گذشته نیز بازگردیم، زیرا این صنعت بر بستر داشته‌های تاریخی و فرهنگی بنا شده است. نگاه به گذشته در این حوزه، نگاه ارتجاعی نیست، بلکه نگاه توسعه‌ای و بنیادین است.
ایمانی خوشخو با اشاره به نقش گردشگری در احیای روستاها اظهار کرد: بسیاری از روستاهای کشور که روزگاری جزو منابع مهم گردشگری بودند، به دلایل گوناگون از بین رفته‌اند یا در حال نابودی‌اند. اگر بتوانیم گردشگری روستایی را احیا کنیم، می‌توانیم پدیده مهاجرت معکوس را از سطح شعار به عمل تبدیل کنیم.
لزوم تشکیل شورای عالی میراث و گردشگری برای هم‌افزایی دستگاه‌ها
سرپرست دانشگاه علم و فرهنگ با اشاره به اهمیت هماهنگی میان نهادهای تصمیم‌گیر گفت: توسعه گردشگری کار یک وزارتخانه نیست؛ همه دستگاه‌ها باید در این مسیر همراه شوند. از دولت محترم درخواست دارم شورای عالی میراث و گردشگری هرچه سریع‌تر تشکیل شود تا هم‌افزایی ملی در این حوزه شکل گیرد.
رئیس پارک ملی علوم و فناوری‌های نرم و صنایع فرهنگی در بخش دیگری از سخنانش از اجرای طرحی جدید خبر داد و گفت: برای نخستین‌بار در کشور، طرحی با هدف آشتی میان گردشگری و میراث فرهنگی در حال اجراست. این طرح با همکاری دانشگاه علم و فرهنگ طراحی شده و امروز رونمایی خواهد شد.
وی تاکید کرد: در دنیا میان گردشگری و میراث فرهنگی اختلافی وجود ندارد؛ ما نیز باید این دو بخش را در مسیر توسعه هم‌افزا کنیم تا گردشگری به حفظ میراث کمک کند و میراث نیز در خدمت رونق گردشگری قرار گیرد، بدون آنکه به یکی از دو حوزه لطمه‌ای وارد شود.
رئیس انجمن علمی گردشگری ایران از برگزاری سومین دوره جایزه گردشگری ایران خبر داد و گفت: این رویداد با محوریت علم، فناوری و نوآوری در گردشگری، امسال در چند بخش مختلف برگزار خواهد شد.
وی در ادامه سخنانش از استادان، پژوهشگران و فعالان حوزه گردشگری خواست از فرصت گردهمایی‌های علمی و تخصصی برای تبادل تجربه و ارائه ایده‌های جدید بیشترین بهره را ببرند.
سرپرست دانشگاه علم و فرهنگ با اشاره به برگزاری دوره‌های پیشین «جایزه تعالی گردشگری» گفت: تاکنون دو دوره از جایزه تعالی برگزار شده و اگرچه در دوران کرونا با دشواری‌هایی روبه‌رو بود، اما اکنون دوباره احیا شده است. این جایزه در واقع نوعی خودارزیابی برای دستگاه‌ها و مجموعه‌هایی است که در حوزه گردشگری فعالیت دارند و بر اساس شاخص‌های مشخص، نشان‌های تعالی به آن‌ها اعطا می‌شود. چنین سازوکاری در همه کشورهای پیشرفته وجود دارد و ما نیز با برنامه‌ریزی دقیق درصدد استمرار و گسترش آن هستیم.
وی در بخش دیگری از سخنان خود، با ابراز خرسندی از موضع اخیر وزارت میراث فرهنگی در خصوص ساماندهی بوم‌گردی‌ها، اظهار کرد:امروز از زبان یکی از مسئولان وزارتخانه شنیدم که گفته‌اند با توسعه فله‌ای بوم‌گردی‌ها مقابله خواهند کرد و از این موضوع واقعاً خوشحال شدم. سال‌هاست در جلسات مختلف تأکید می‌کنیم که نمی‌شود با یک برگ مجوز ساده، هر فردی در هر روستایی اقدام به ایجاد اقامتگاه بوم‌گردی کند.
ایمانی خوشخو ادامه داد: بوم‌گردی یعنی گردشگری مبتنی بر جامعه محلی و فرهنگ بومی. اما متأسفانه در بسیاری موارد، بوم‌گردی‌ها به دست افرادی اداره می‌شود که از بیرون روستا آمده‌اند و مردم بومی صرفاً نظاره‌گر فعالیت آن‌ها هستند. در نهایت هم همه چیز صوری و کوتاه‌مدت باقی می‌ماند.
رئیس انجمن علمی گردشگری ایران با تأکید بر ضرورت اصلاح رویه‌ها در این حوزه گفت: باید در سیاست‌های گذشته بازنگری جدی صورت گیرد تا مفهوم واقعی بوم‌گردی که بر پایه مشارکت جامعه محلی، حفظ اصالت فرهنگی و پایداری اقتصادی است، تحقق یابد. امیدواریم با این تغییر رویکرد، شاهد رشد کیفی و اصولی این بخش باشیم.
