به بهانه روز ملی فناوری اطلاعات؛
خوارزمی، دانشمند ایرانی که جهانِ فناوری را فتح کرد/ ریاضیدانی که با علم اعداد انقلاب کرد

محمد بن موسی خوارزمی ریاضیدان، اخترشناس، فیلسوف، جغرافیدان و مورخ ایرانی است که در شهر خوارزم یا همان خیوه کنونی در جنوب دریاچه آرال مرکزی در جمهوری ازبکستان و در دوره عباسیان زندگی کرده است.
پریسا ساسانی: در دوره خلفای عباسی علم اعداد و اخترشناسی جایگاه بسیارمهمی نزد مردم و سلاطین آن روزگار داشته است، ولی گمان این نبود که گستره دانش این دانشمندِ ایرانی نه تنها برای مردمان آن روزگار، بلکه برای تجربه زیست کنونی نیز کارساز است و در قرن 21 به عنوان پدر علم دادهورزی شناخته شود.
رویکرد انقلابی خوارزمی اساسِ الگوریتمهای مبتنی بر رایانه فعلی
به گزارش خبرگزاری سینا، خوارزمی در مسیر فعالیت خود به عنوان یک منتقل کننده مهم اعداد عربی، ایجاد کننده صفر به عنوان نماد و طراح نقشههای فلکی شناخته شد میشود. افزودن صفر به سیستم عددها انقلابی در علم اعداد بود که درک بسیاری از بخشهای ریاضیات و نیز اعداد منفی را آسان کرد. اصطلاح «الگوریتم» نیز از لاتینسازی نام خوارزمی گرفته شده و رویکرد انقلابی وی در ریاضیات، اساس تمامی الگوریتمهای مبتنی بر رایانه فعلی را فراهم ساخته است.
استقلال «جبر» در علم ریاضی و تدریس در اروپا
آثار خوارزمی در قرون وسطی به زبان لاتین ترجمه شدند و مفاهیم پایهای مطرحشده توسط او، نقش کلیدی در توسعه علم ریاضیات، علوم رایانه و حتی مهندسی ایفا کردند و در دانشگاههای اروپا به عنوان علوم پایه تدریس میشدند.
پیش از خوارزمی، محاسبات ریاضی بیشتر حالت عددی داشتند و مسئلهها عمدتاً با روشهای هندسی یا حسابی (مثل خطکشی و شمارش عددی) حل میشدند. اما خوارزمی نخستین کسی بود که «جبر» را بهعنوان شاخهای مستقل از ریاضیات تعریف و نظاممند کرد.
او در کتاب مشهور خود به نام «الکتاب المختصر فی حسابالجبر والمقابله» برای اولینبار مفاهیم ریاضی را بهصورت نمادین و عمومی مطرح کرد، یعنی بدون اینکه به عدد خاصی محدود باشد. این همان کاری است که امروز در معادلات جبری انجام میدهیم.
خوارزمی نشان داد جبر میتواند در ارثبری، مهندسی، تقسیم زمین و تجارت به کار رود. خوارزمی پایهگذار تحولاتی در علم بود که بعداً به پیدایش حساب دیفرانسیل و انتگرال، جبر خطی، جبر مجرد و حتی ریاضیات رایانه منجر شد.
عنوان ورز ملی فناوری اطلاعات از کجا آمد؟
با توجه به ارزش دانشی این دانشمند بزرگ ایرانی، سازمان نظام صنفی رایانهای استان تهران در سال 1398 و همزمان با 22 تیرماه سالروز میلاد محمدبن موسی خوارزمی، پیشنهاد ثبت روزی برای فناوری در تقویم رسمی کشور را دادند که پس از آن با پیگیری سازمان نصر تهران و مصوبه شورای عالی انقلاب فرهنگی، این روز به عنوان «روز ملی فناوری اطلاعات» تعیین شد. در این روز به منظور تقویت نقش شرکتهای مختلف از جمله شرکتهای دانش بنیان در حوزه فناوری و ایجاد اشتغال و توسعه پایدار نامگذاری شده است.
تاثیر روز ملی فناوری اطلاعات در ایجاد گفتوگوی ملی
با توجه به مسیر پیشرفت تکنولوژی در جهان و دیجیتال شدن زندگی بشر و سرعت رخدادهای فناورانه؛ روز ملی فناوری اطلاعات، فرصتی ارزشمند برای آگاهیبخشی، ایجاد گفتوگوی ملی و بازنگری در سیاستهای کلان حوزه دیجیتال است. در واقع جامعه هوشمند و در سایه آگاهی عمومی از فرصتها، مخاطراتی است که زندگی دیجیتال پیش روی انسانها قرار میدهد و به واسطه این آگاهی است که مسئولیت فضای دیجیتال رشد میکند.
در واقع نامگذاری ۲۲ تیر بهعنوان «روز ملی فناوری اطلاعات» با اهدافی چون تأکید بر اهمیت زیرساختهای دیجیتال در توسعه کشور، حمایت از نخبگان و متخصصان IT، ترویج سواد دیجیتال در میان عموم جامعه، الگوسازی از بزرگان علم همچون خوارزمی برای نسل جدید فعالان فناوری همراه است.