نقش مثبت «باورهای فراشناختی» در بیماران سرطانی

بیماران سرطانی، علاوه بر تحمل درد و رنج این بیماری سخت، دچار مشکلات جسمی، روانی و اجتماعی زیاد دیگری نیز می‌شوند که اغلب باعث اختلال در روند و کیفیت زندگی آنان می گردد. روانشناسان معتقدند وجود نگرش شناختی خاص این افراد به زندگی، می‌تواند در سلامت روانی و درنهایت بالارفتن کیفیت زندگی آنان دخالت داشته باشد.

برای بررسی این موضوع، پژوهشی با هدف تعیین رابطه باورهای فراشناختی باکیفیت زندگی و سلامت روانی بیماران سرطانی توسط گروهی از پژوهشگران دانشگاه علوم پزشکی نیشابور، دانشگاه آزاد اسلامی واحد گرگان و دانشگاه علوم پزشکی گلستان انجام شده است.

روانشناسان معتقدند وجود نگرش شناختی خاص بیماران سرطانی به زندگی، می‌تواند در سلامت روانی و درنهایت بالا رفتن کیفیت زندگی آنان دخالت داشته باشد.

باورهای فراشناختی، به معنای آگاهی افراد از فرایند تفکر خود و توانایی آن ها برای کنترل این فرایند است. این موضوع، بنا به گفته محققین مفهومی چندوجهی است که دانش، فرایند و راهبردهای مرتبط با ارزیابی و نظارت بر شناخت فرد را در بر می گیرد.

در این مطالعه پژوهشی تعداد 50 بیمار زن مبتلا به سرطان مراجعه‌کننده به بیمارستان 5 آذر گرگان با 50 زن فاقد این بیماری که از نظر سن و جنس با یکدیگر همسان بودند مورد بررسی و مقایسه قرار گرفته اند.

محققین با بهره گیری از پرسشنامه‌های باورهای فراشناختی، کیفیت زندگی و سلامت روانی، داده های پژوهشی مورد نیاز خود را از این افراد گردآوری نموده و سپس مورد تجزیه و تحلیل قرار داده اند.

نتایج این پژوهش نشان می دهد که بین باورهای فراشناختی با کیفیت زندگی در بیماران سرطانی رابطه معناداری وجود دارد که این رابطه در بیماران غیر سرطانی دیده نمی شود.

همچنین بر اساس نتایج حاصل از این مطالعه، بین باورهای فراشناختی با سلامت روانی در هر دو گروه رابطه مثبت و معناداری وجود داشت. به عبارت دیگر هرچه افراد دارای برخورداری بیشتری از باورهای فراشناختی باشند، وضعیت سلامت روانی آن ها بهتر است.

نتایج همچنین نشان از آن دارد که کیفیت زندگی دو گروه بیماران مورد مطالعه تفاوت قابل توجهی با یکدیگر داشته است.

بر اساس یافته‌های کلی این پژوهش، بین حیطه‌های فراشناختی باکیفیت زندگی و سلامت روانی بیماران سرطانی در مقایسه با افراد غیر سرطانی، رابطه مشخصی وجود دارد. لذا بنا بر توصیه محققین مجری این پژوهش، با توجه به اهمیت و ضرورت آگاهی‌های فراشناختی، در نظر گرفتن این راهبرد در برنامه‌های آموزشی و مداخلات روان‌شناختی، می‌تواند در بهبود وضعیت سلامت روانی و افزایش کیفیت زندگی بیماران سرطانی مؤثر واقع گردد.

گفتنی است نتایج مطالعه فوق به صورت مقاله ای علمی پژوهشی در مجله «پژوهش پرستاری ایران» وابسته به انجمن علمی پرستاری ایران به چاپ رسیده است.

 

گزارش: محمدرضا دلفیه

منبع: کاوسی، ع. و همکاران. 1396. بررسی رابطه باورهای فراشناختی باکیفیت زندگی و سلامت روانی بیماران سرطانی: یک مطالعه مورد- شاهدی. پژوهش پرستاری، 12(1): 41-35.

No tags for this post.