سردترین سیاره جهان کشف شد
ستارشناسان سردترین سیاره کشف شده تاکنون را به لطف مشاهدات تلسکوپ فضایی «جیمز وب» مشاهده کرده‌اند که به دور یک ستاره «کوتوله سفید»( white dwarf) می‌چرخد.
به گزارش خبرگزاری سینا به نقل از یوتی، ستاره‌شناسان در سال ۲۰۲۰، سیاره «WD 1856+534 b» را شناسایی کردند. این غول گازی به دور ستاره‌ای در فاصله ۸۱ سال نوری از زمین می‌چرخد. این سیاره فراخورشیدی تقریباً ۶ برابر جرم مشتری است و اولین سیاره عبوری شناخته شده‌ای است که به دور یک ستاره «کوتوله سفید»(WD) می‌چرخد.
اکنون در مقاله‌ای جدید، یک تیم بین‌المللی از ستاره‌شناسان مشاهدات خود را از این سیاره فراخورشیدی با استفاده از «ابزار فروسرخ میانی»(MIRI) در «تلسکوپ فضایی جیمز وب»(JWST) شرح دادند.
مشاهدات آنها تأیید کرد که این سیاره، سردترین سیاره فراخورشیدی است که تاکنون مشاهده شده است.
سرپرست این تحقیقات «مری آن لیمباخ»(Mary Anne Limbach) دانشمند پژوهشی در گروه نجوم دانشگاه میشیگان است. وی به همراه گروهی از محققان به بررسی این سیاره فراخورشیدی پرداخت.
مشاهدات آنها بخشی از برنامه «رصد عمومی چرخه ۳»(Cycle 3 General Observation) توسط «تلسکوپ جیمز وب» بود که هدف آن استفاده از نور فروسرخ پیچیده و طیف‌سنج‌های «جیمز وب» برای توصیف مستقیم این سیاره بود. هدف آنها با یکی از اهداف ماموریت «جیمز وب» که توصیف سیارات فراخورشیدی با استفاده از روش تصویربرداری مستقیم است، مطابقت دارد.
این موضوع می‌تواند به ستاره‌شناسان اجازه دهد تا وجود نشانه‌های زیستی مانند اکسیژن یا آب را تعیین کنند و جزئیاتی در مورد شکل‌گیری و ترکیب سیاره استنباط کنند. این روش با استفاده از تلسکوپ‌های پیشرفته نسل بعدی می‌تواند به اولین شواهد قطعی از حیات در خارج از منظومه شمسی منجر شود.
طیف‌های منتشر شده از این سیارات همچنین می‌توانند جزئیاتی در مورد ترکیب و تاریخچه مهاجرت آنها آشکار کنند. با این حال، تشخیص نور مستقیم از یک سیاره فراخورشیدی همچنان چالش برانگیز است، زیرا وجود نور بسیار زیاد از ستاره‌های میزبان آنها، نور این سیارات را محو می‌کند.
در نتیجه، تصویربرداری تا حد زیادی به سیارات عظیم با مدارهای وسیع یا دمای جوی بسیار بالا محدود شده است و هیچ سیاره فراخورشیدی در حال چرخش نزدیک به ستاره خود مشاهده نشده است.
علاوه بر این، هیچ سیاره فراخورشیدی با طیف‌های انتشاری سردتر از ۱/۸۵ درجه سانتیگراد نیز مشاهده نشده است. ستاره‌های «کوتوله سفید» فرصتی بی‌نظیر برای شناسایی و توصیف سیارات سرد ارائه می‌دهند.
این تیم گفت: درخشندگی کم ستاره‌های «کوتوله سفید» به طور قابل توجهی چالش‌های کنتراست را کاهش می‌دهد. این چالش‌ها معمولاً مانع از تشخیص مستقیم سیارات در اطراف همتایان رشته اصلی آنها می‌شوند. این ستاره‌ها به عنوان بقایای تکاملی ستارگانی مانند خورشید، بینشی در مورد سرنوشت سامانه‌های سیاره‌ای پس از مرگ ستاره‌ای ارائه می‌دهند.
آنها ادامه دادند: درک چگونگی تعامل سیارات با تکامل پس از جدا شدن از رشته اصلی و زنده ماندن آنها، اطلاعات مهمی در مورد این سیاره ارائه می‌دهد.
علاوه بر این، بررسی منظومه‌های سیاره‌ای «کوتوله سفید» می‌تواند به دانشمندان نشان دهد که آیا سیارات می‌توانند از مرحله پایانی تکامل ستاره‌ای جان سالم به در ببرند یا خیر. همچنین می‌تواند بینشی در مورد اینکه آیا هنوز شرایط قابل سکونت می‌تواند در اطراف بقایای ستاره‌ای وجود داشته باشد، ارائه دهد.
ستاره‌شناسان و اخترزیست‌شناسان امیدوارند این اسرار را با استفاده از قابلیت‌های «جیمز وب» کشف کنند. «لیمباخ» به همراه تیم خود، وجود سیاره «WD 1856+534 b» را با استفاده از داده‌های «ابزار فروسرخ میانی»در «تلسکوپ جیمز وب» تأیید کردند.
این ابزار به آنها اجازه داد تا جرم این سیاره فراخورشیدی را محدود و دمای جو آن را اندازه‌گیری کنند. بررسی آنها میانگین دما را منفی ۸۷ درجه سانتیگراد نشان داد که این سیاره را به سردترین سیاره فراخورشیدی شناسایی شده تاکنون تبدیل می‌کند.
آنها همچنین تأیید کردند که جرم این سیاره فراخورشیدی بر خلاف نتایج اولیه کمتر از ۶ برابر مشتری است. نتایج آنها همچنین اولین تأیید مستقیم است که سیارات می‌توانند زنده بمانند و به مدارهای نزدیک در مناطق قابل سکونت ستاره‌های«کوتوله سفید» مهاجرت کنند.
این تیم مشتاقانه منتظر مشاهدات بیشتر از این سیاره توسط«جمیز وب» است. آنها امیدوار هستند که این مشاهدات موجب شناسایی سیارات بیشتری شود.
