«مَلَسه»؛ شکلات سنتی برای نوروز
شکلات سنتی مَلَسه یکی از خوراکی‌های محلی و منحصربه‌فرد استان ایلام است که به دلیل ارزش غذایی بالا و طعم دلپذیر، از محبوبیت بسیاری در میان مردم این منطقه بهره‌مند است. این شیرینی سنتی که ریشه در فرهنگ و آیین‌های مردم ایلام دارد، در مناسبت‌های مختلفی همچون عید نوروز، شب یلدا و جشن‌های سنتی تهیه و مصرف می‌شود و در فهرست ملی میراث ناملموس فرهنگی ثبت شده است.
به گزارش خبرگزاری سینا، رائد ناصری‌فر، معاون میراث فرهنگی استان ایلام با تأکید بر اهمیت این خوراکی محلی در بین مردم این خطه، درباره جایگاه آن در فرهنگ غذایی این مردم به ایسنا گفت: استان ایلام با قرارگیری در دامنه رشته‌کوه زاگرس و بهره‌مندی از پوشش گیاهی متنوع، دارای مجموعه‌ای از غذاها، نان‌ها و شیرینی‌های محلی منحصربه‌فرد است که شکلات سنتی ملسه یکی از نمونه‌های بارز آن به شمار می‌آید. این خوراکی محلی از ترکیب مواد مغذی و طبیعی مانند ماست محلی، روغن حیوانی گوسفندی و عسل کوهی تهیه می‌شود که هر یک از این مواد، ارزش غذایی بالایی دارند و باعث شده‌اند این شیرینی به‌عنوان یک خوراکی سالم و مقوی شناخته شود.
ناصری‌فر مراحل تهیه این شکلات سنتی را به این ترتیب توضیح داد: فرایند تهیه شکلات ملسه، مهارتی سنتی است که در میان زنان ایلامی رواج دارد. ابتدا روغن حیوانی را روی حرارت ملایم قرار داده و سپس ماست محلی را به آن اضافه می‌کنند. این ترکیب باید مرتب هم زده شود تا کاملاً یکدست و رقیق شود. پس از آن، عسل کوهی به مخلوط اضافه و ترکیب شده و آن‌قدر روی حرارت هم زده می‌شود تا به رنگ قهوه‌ای یکدست برسد. در نهایت، مخلوط در قالب‌های مخصوص ریخته شده و در یخچال قرار می‌گیرد تا به شکل دلخواه درآید.
ناصری‌فر با اشاره به علاقه مردم ایلام به شیرینی‌های محلی، اظهار کرد که این شکلات سنتی نه‌تنها بخشی از فرهنگ غذایی این منطقه است، بلکه از لحاظ تاریخی نیز اهمیت زیادی دارد. به همین دلیل، در آبان سال ١۴٠١ این مهارت سنتی با شماره ١٣٨ در فهرست آثار ناملموس کشور ثبت شده است.
او همچنین به مزایای تغذیه‌ای این شکلات سنتی اشاره کرد و گفت: به دلیل استفاده از عسل کوهی و روغن حیوانی، این خوراکی محلی دارای ارزش غذایی بالایی است و می‌تواند به‌عنوان یک شیرینی سالم و مقوی جایگزین بسیاری از تنقلات صنعتی شود. به همین دلیل، کارشناسان تغذیه و سلامت نیز بر مصرف این شکلات سنتی تأکید دارند.
ناصری‌فر با اشاره به جایگاه این شیرینی در فرهنگ مردم ایلام گفت: شکلات ملسه، نه‌تنها یک خوراکی محلی، بلکه بخشی از هویت غذایی مردم این منطقه است که از گذشته‌های دور در مراسم و آیین‌های مختلف از جمله عید نوروز استفاده می‌شده است.
به گفته معاون میراث فرهنگی ایلام، این خوراکی محلی همچنان در میان خانواده‌های ایلامی پخته می‌شود و بخشی جدایی‌ناپذیر از سبک زندگی مردم این استان محسوب می‌شود.
