چرا پانداها سیاه و سفیدند

پاندا را با وجود لکه‌های سیاه و سفید معروفش نمی‌توان با هیچ خرس دیگری اشتباه گرفت. نتایج تحقیق جدید کمک کرده‌ است، محققان بهتر دریابند، که چرا پانداها دارای این الگوی رنگی متفاوت هستند. نتایج نشان می‌دهد، این الگوی رنگی به دلیل دردسرهایی است که این این حیوانات قدیمی برای پیدا کردن وخوردن غذا تحمل کرده‌اند.

مجموعه‌ای از دلایل باعث پدید آمدن رنگ در فرمانروی حیوانات می‌شود؛ دلایل از جذب جفت تا هشدار به شکارچیان و پنهان کاری متفاوت هستند . برای فهم این‌که چرا این موجودات زنده و کلا ارگانیسم‌ها رنگی شده‌اند، زیست‌شناسان معمولا موجود زنده مورد نظر را با گونه دیگری که الگوی رنگی مشابهی دارد، ولی در محیط دیگری جایگاهی را اشغال کرده مقایسه می‌کنند. برای مثال بیائید دوگونه مختلف را که در دوسوی جهان زندگی کرده و شباهت زیادی دارند در نظر بگیریم؛ پلنگ‌ها در آفریقا و آسیا و جگوار در آمریکا هر دو در نگاه اول لکه‌های سیاهی دارند، که بدنشان را پوشانده است. این لکه‌ها کمک می‌کند نمای خارجی بدن آن‌ها در محیط‌های پر از لکه و رنگ شکسته شده و با محیط در هم بیامیزد. موضوعی که باعث موفقیت آن‌ها در کمین کردن برای شکار می‌شود.

اما در مورد پانداها مسئله این‌ است، که آن‌ها بسیار منحصر به فرد هستند، چون که نوارهای رنگی ولکه‌ها در سراسر فرامانروی حیوانات بسیار معمول هستند. اما شکل و شمایل شامل پاهای سیاه، تنه سیاه وچشمان لکه‌ای و گوش‌های سیاه در بدنه سفید بسیار نادر است.

بنابراین محققان دانشگاه کالیفرنیا، دیویس، دانشگاه ایالتی کالیفرنیا و لانگ بیچ با همکاری هم الگو‌ها بدن پاندا را از هم جدا کرده و هر بخش را با یک موجود دیگر تطبیق دادند. «تیم کارو» از دانشگاه دیویس می‌گوید:« موفقیت بزرگ این مطالعه جدا کردن بخش‌های مختلف الگوهای بدن پاندا به عنوان یک بخش مستقل بود».

تیم سپس بخش‌های متمایز سیاه و سفید بدن پاندا را با توجه بسیار به عادت‌های ویژه گونه‌های دیگر با رنگ‌آمیزی بدن 39 گونه خرس و همین طور با الگوی رنگی 139 گونه گوشت‌خوار دیگر مقایسه کردند. محققان هزاران عکس از حداقل 20 الگوی رنگی از 10 منطقه بدن پاندا را به دقت مطالعه کردند. « تد استانکوویچ» یکی از محققان می‌گوید:« گاهی پاسخ دادن به یک پرسش که بسیار ساده به نظر می‌رسد، به صدها ساعت وقت نیاز داشت. چرا پانداها سیاه و سفیدند؟»

نتایج نشان داد این الگوی رنگی به پانداها اجازه می‌دهد، در دو محیط مختلف رنگی در کوهستان‌های مناطق مرکزی چین پنهان شوند و به راحتی به دوستان و دشمنانشان ارتباط برقرا کنند. بر خلاف بیشتر وابستگان گوشتخوارشان، پانداها بیشتر رژیم غذاییشان را به خوردن بامبو‌ها اختصاص می‌دهند که هر چند در محیط زندگیشان فراوان است، اما غذای راحتی برای هضم کردن نیست. پانداها این محدودیت را با کم کردن حرکتشان جبران می‌کنند. مهم هم نیست که ظاهر تپلشان به شما چه می‌گوید، آن‌ها به سختی می‌توانند چربی کافی برای گذران ماه‌های سخت زمستان ذخیره کنند. بنابراین پانداها باید در تمام سال فعال بمانند و خبری از خواب زمستانی نیست و باید در روزهای سخت زمستان هم بیدار بوده و به دنبال غذا بگردند. داشتن شکم و سر سفید به آن‌ها کمک می‌کند تا در چشم‌انداز سفید زمستانی پنهان شوند، بدون این‌که توسط پلنگ‌های برفی یا شغال دیده و شکار شوند.  از سوی دیگر دست‌ها و پاهای سیاه  و تیره به آن‌ها کمک می‌کند تا در ماه‌های گرم در چشم انداز گرمسیری بامبوها پنهان شوند. چشمان با روح آن‌ها به پانداها کمک می‌کند با هم ارتباط برقرار کنن، در حالی که گوش‌های تیره‌‌شان به شکارچیان این پیغام را می‌دهد که من عصبانی هستم و بهتر است از من دور بمانی. چند سال قبل  همین تیم از محققان استدلال کردند که راه‌راه‌ها گورخر حشرات پرنده را گمراه کرده و آن‌ها را از دست نیش آن‌ها مخصوصا مگس تسه تسه پنهان می‌کند. البته این هنوز پاسخ نهایی برای رنگ آمیزی عجیب پانداها نیست اما راه را برای بررسی‌های بعدی باز می‌گذارد. 

علی رنجبران

No tags for this post.