سیگار کشیدن ممکن است تاثیرگذارترین عامل در ابتلای افراد مسن به زوال عقل باشد. این نکته نگران کننده از یک مطالعه پیشگامانه در ۱۴ کشور اروپایی به دست آمده است نشان می‌دهد که وقتی صحبت از حفظ عملکرد شناختی با افزایش سن می‌شود، بیشترین تأثیر ممکن است از سوی یک انتخاب سبک زندگی منفرد باشد و آن سیگار کشیدن یا سیگار نکشیدن است.
به گزارش سینا، در این مطالعه که در مجله «نیچر» منتشر شد، بیش از ۳۲ هزار فرد بزرگسال بین ۵۰ تا ۱۰۴ سال به مدت ۱۵ سال تحت نظر قرار گرفتند. در حالی که در تحقیقات قبلی اغلب رفتارهای سالم مختلف با هم ادغام شده بود اما تعیین دقیق اینکه هر یک از آنها تا چه اندازه مهم است، اهمیت دارد و این مطالعه رویکرد متفاوتی در پیش گرفت. با بررسی ۱۶ ترکیب مختلف سبک زندگی، محققان توانستند اثرات سیگار کشیدن، مصرف الکل، فعالیت بدنی و ارتباطات اجتماعی بر زوال شناختی را مشخص کنند.
به نقل از اس‌اف، نتایج قابل توجه بود. صرف نظر از سایر عوامل سبک زندگی، افراد غیرسیگاری به طور مداوم نرخ زوال شناختی کمتری را در مقایسه با افراد سیگاری نشان می‌دهند. این یافته نشان می‌دهد که ترک سیگار یا هرگز شروع نکردن آن در وهله اول می‌تواند حیاتی‌ترین قدم در حفظ عملکرد مغز با افزایش سن باشد.
دکتر میکایلا بلومبرگ(Mikaela Bloomberg) از کالج دانشگاهی لندن در یک بیانیه رسانه‌ای می‌گوید: یافته‌های ما نشان می‌دهد که در میان رفتارهای سالمی که بررسی کردیم، سیگار نکشیدن ممکن است از نظر حفظ عملکرد شناختی مهم‌ترین آنها باشد.
برای افرادی که قادر به ترک سیگار نیستند، نتایج ما نشان می‌دهد که درگیر شدن در سایر رفتارهای سالم مانند ورزش منظم و فعالیت اجتماعی ممکن است به جبران اثرات نامطلوب شناختی مرتبط با سیگار کمک کند.
برای درک اینکه چگونه محققان به این نتیجه رسیدند، باید روش شناسی آنها را بررسی کنیم. این مطالعه داده‌هایی را از دو مطالعه اصلی افزایش سن به دست آورد. این مطالعات گنجینه‌ای از اطلاعاتی است که هزاران سالمند را در طول سالیان متمادی دنبال کرده‌اند و داده‌هایی را در مورد سلامت، سبک زندگی و عملکرد شناختی آنها جمع‌آوری کرده‌اند.
آنها با ترکیب این عوامل، ۱۶ نمایه سبک زندگی متمایز ایجاد کردند. به عنوان مثال، یک نمایه ممکن است فردی غیر سیگاری باشد که هفتگی ورزش می‌کند و ارتباطات اجتماعی مکرر دارد، در حالی که دیگری ممکن است فردی سیگاری باشد که زیاد الکل می‌نوشد، به طور منظم ورزش نمی‌کند و تعامل اجتماعی محدودی دارد.
این آزمایش‌ها در چندین نقطه زمانی در طول سال‌ها تکرار شدند و به محققان این امکان را دادند تا چگونگی تغییر عملکرد شناختی را در طول زمان برای هر سبک زندگی پیگیری کنند. محققان برای اطمینان از اینکه تأثیرات سبک زندگی را بر روی علائم اولیه زوال عقل بررسی می‌کنند، هر فردی را که در شروع مطالعه نشانه‌هایی از اختلال شناختی نشان می‌داد یا در طول دوره پیگیری، ابتلای او تشخیص داده می‌شد از مطالعه حذف کردند.
هنگامی که محققان اعداد را خرد کردند، یک الگوی واضح ظاهر شد. در کل، سبک زندگی که شامل سیگار کشیدن بود، بدون توجه به عوامل دیگر، با کاهش سریع‌تر قدرت شناختی همراه بود.
برای در نظر گرفتن این موضوع، طی یک دوره ۱۰ ساله، نمرات حافظه افراد سیگاری بیشتر از افراد غیرسیگاری کاهش یافت و نمرات روانی کلامی آنها تا نیز بیشتر کاهش یافت. در حالی که اعداد و ارقام این کاهش‌ها ممکن است کوچک به نظر برسند، اما می‌توانند در طول زمان به تفاوت‌های قابل توجهی در عملکرد شناختی روزانه تبدیل شوند.
این یافته‌ها پیامدهای مهمی هم برای افراد و هم برای تلاش‌های بهداشت عمومی دارند. محققان پیشنهاد می‌کنند که ترک سیگار یا هرگز شروع نکردن آن ممکن است مهم‌ترین قدمی باشد که افراد می‌توانند برای حفظ عملکرد شناختی با افزایش سن بردارند. این امر به ویژه با توجه به دوره طولانی پیش بالینی شرایطی مانند بیماری آلزایمر، که در آن تغییرات مغزی می‌تواند چندین دهه قبل از ظهور علائم رخ دهد، مرتبط است.
محققان هشدار دادند که نباید سایر عوامل دخیل بر ابتلا به زوال عقل نادیده گرفته شود.