بررسی دی‌ان‌ای با تلفن همراه
سازنده میکروسکوپ پاتولوژی که به وسیله تلفن همراه کار می‌کند، می‌گوید این وسیله را می‌توان در مقیاس انبوه با قیمت کمتر از 500 دلار تولید کرد. این وسیله می‌تواند به پزشکان در درمان سرطان، سل و دیگر بیماری‌ها در کشورهای در حال توسعه کمک کند. جزئیات بیشتر در این باره در مقاله‌ای در نشریه نیچر منتشر شده است.
این میکروسکوپ قابل اتصال به وسیله پرینتر سه بعدی ساخته می‌شود و در یک تلاش مشترک توسط دانشگاه کالیفرنیا، دانشگله استکهلم و دانشگاه اوپسالا طراحی شده است. یکی از محققان این پروژه می‌گوید، این وسیله به پزشکان کمک می‌کند تا نمونه‌های بافتی را بدون فرستادن آن به آزمایشگاه‌هایی که ممکن است دور دست باشند، بررسی کنند. پروفسور « متز نیلسون» در این باره می‌گوید:« این وسیله می‌تواند برای تشخیص از اطلاعات موجود در دی‌ان‌آ ما استفاده کند».
دو عرصه مهم وجود دارد که این وسیله می‌تواند در آن کارآمد باشد.
در سرطان که برخی جهش‌های خاص باعث مقاوم شدن تومور به دارو می‌شود، این آنالیز می‌تواند باعث تجویز درمان بهتر شود.
در درمان عفونت‌ها هم این سریعترین راه برای فهم این موضوع است که عفونت ویروسی و یا باکتریایی است. همچنین اگر باکتریای باشد، سریعترین راه برای فهم این است که آیا ژن مقاوم به آنتی‌بیوتیک وجود دارد است.
برای استفاده این دستگاه نمونه در داخل بخش نگهدارنده قرار داده شده و سپس زیر لنز مخصوصی قرار می‌گیرد که به دوربین تلفن همراه متصل است. دو دیود لیزری و یک چراغ LED سفید نور را به نمونه می‌تابانند. عکس گرفته شده سپس به الگوریتم‌های خاص برای آنالیز فرستاده می‌شود.
در آزمایش از گوشی نوکیا لومیا 1020 استفاده شده است که به کیفیت عکس‌هایش مشهور است. اما پرفسور نیلسون می‌گوید که می‌تواند این تجهیزات را برای استفاده در هر تلفن همراهی سازگار کرد.
او می‌گوید:« در حال حاضر در هند سل شایع است و درمان به صورت آزمایشی صورت می‌گیرد چون نصف افراد به داروی‌های خط اول درمان مقاومند. سپس درمان در 3 ماه آینده پی‌گیری می‌شود و نصف افراد مقاوم درمان نشده و در این مدت بیماری را پخش می‌کنند».
این وسیله می‌تواند از این آزمون و خطا جلوگیری کند و بیماران را با آنتی‌بیوتیک درست درمان کند. به این ترتیب در هزینه‌های درمان هم صرفه جویی می‌شود. همه این‌ها با استفاده از یک وسیله ساده امکان‌پذیر است. تحقیقات اولیه از کارآمد بودن این وسیله در کاستن قیمت‌ها حکایت دارند، اما تحقیقات بیشتری لازم است تا قابل اتکا بودن ان به اثبات برسد.
اما اگر این وسیله به تولید انبوه برسد با رقبایی روبرو است. محققان در «آکسفورد نانوپور تکنولوژی» همین حالا یک وسیله کوچک قابل اتصال به تلفن همراه ساخته‌اند که می‌تواند توالی طولانی دی‌ان‌ای و دیگر ملکول‌های بیلوژیک را تجزیه و تحلیل کند. گفته می‌شود این وسیله می‌تواند اطلاعات بیشتری از مشخص کردن یک جهش را برای پزشکان فراهم کند. اما هرچه باشد این وسایل به زودی روانه بازار می‌شوند و به پزشکان اجازه می‌دهند یک آزمایشگاه نسبتا مجهز را با خودشان در یک کیف کوچک به این‌طرف و آن طرف بکشند.
علی رنجبران/ روزنامه نگار علم
No tags for this post.
