رونق گردشگری با غذاهای محلی و سنتی ایرانی

غذاهای سنتی ایرانی دریچه‌ای به دنیای توریسم هستند که درصورت بررسی و واکاوی آنها می‌توان از غذا برای جذب گردشگر استفاده کرد. محققان، پژوهش‌هایی در این زمینه دارند و بنیاد ملی علم ایران هم از این طرح‌ها حمایت می‌کند.

«تدوین الگوی توسعه گردشگری مبتنی بر ارزش مصرف غذای محلی با رویکرد پایدارسازی جوامع محلی (مورد مطالعه: استان گیلان)» عنوان طرح پسادکتری فرهاد جوان است که با راهنمایی محمود جمعه‌پور درحال انجام است و بنیاد ملی علم ایران هم از این طرح حمایت می‌کند.

جوان با مدرک دکتری تخصصی علوم جغرافیایی – جغرافیا و برنامه‌ریزی روستایی – نظام سیاستگذاری در برنامه‌ریزی روستایی از دانشگاه خوارزمی درباره این طرح توضیح داد: گردشگری یکی از بزرگترین صنایع در جهان به‌شمار می‌آید و در دهه‌های اخیر به دلیل افزایش شدید انواع روش‌های گذران اوقات فراغت و افزایش سهولت سفر برای بسیاری از افراد، رونق گرفته است. امروزه گردشگری غذا از جذابترین و محبوبترین انواع گردشگری شناخته شده در دنیاست. غذاهای محلی تأثیر مهمی در معرفی مقاصد گردشگری می‌گذارد و باعث جذب گردشگر می‌شود.

وی افزود: گردشگری غذا به عنوان یک جاذبه مهم گردشگری می‌تواند تأثیر اقتصادی چشمگیری بر جامعه میزبان داشته باشد؛ چرا که مصرف غذا یک‌سوم یا حتی کسر بیشتری از کل هزینه‌های گردشگر را به خود اختصاص می‌دهد. ازاین‌رو، می‌توان به این مساله به‌عنوان بخش درآمدزای گردشگری، توجه ویژه داشت.

این محقق و پژوهشگر در ادامه بیان کرد: در راستای تأثیرات ارزش اجتماعی بر نگرش به غذای محلی نیز می‌توان گفت که تجربه یک تعطیلات فوق‌العاده حاصل از مشارکت با دوستان و اقوام هنگام غذا خوردن در یک محیط طبیعی و تعاملات اجتماعی بین گردشگران، اعضای خانواده یا عرضه‌کنندگان غذا باعث ایجاد نگرش مثبت در آنها می‌شود.

وی تصریح کرد: همچنین داشتن تجربه جدید از خوردن غذای محلی در یک مقصد می‌تواند حس کنجکاوی گردشگران را برآورده کند و خاطره خوبی هم رقم بزند.

جوان اضافه کرد: گردشگران عموماً مصرف غذاهای محلی را امری جدید می‌دانند و از طریق چنین تجربیاتی با فرهنگ غذایی کشورهای دیگر آشنا می‌شوند؛ بنابراین چشیدن غذای محلی در یک مقصد گردشگری را می‌توان تجربه یک سنت فرهنگی متفاوت در محیطی منحصر به فرد دانست که گردشگر برای همیشه در ذهن خود حفظ می‌کند.

وی ادامه داد: از طرفی، فقر و تنگدستی یکی از مشکلات اساسی جوامع روستایی در چند سال اخیر بوده است؛ اما بسیاری از روستاها از قابلیت گردشگری برخوردار هستند و از این صنعت می‌توانند به عنوان موتور رشد و توسعه مناطق استفاده کنند تا بتوانند بر میزان توانمندی اقتصادی، اجتماعی خود بیفزایند.

جوان در ادامه بیان کرد: در ابتدا برای توسعه پایدار جوامع روستایی با تأکید بر گردشگری، باید رفتارهای گردشگران نسبت به غذاهای محلی را مورد مطالعه قرار داد؛ چراکه درک رفتارهای گردشگران می‌تواند به افزایش عملکرد گردشگری در مناطق روستایی کمک کند.

به نقل از روابط‌عمومی بنیاد ملی علم ایران (INSF)، وی در ادامه اضافه کرد: استان گیلان از نظر تنوع غذاهای محلی، رتبه نخست را در کشور دارد. با توجه به نقش با اهمیت غذاهای محلی در روستاهای استان گیلان و نبود مطالعه جامع درباره این موضوع، در این تحقیق به این موضوع پرداخته می‌شود که ارزش‌های مصرفی غذاهای محلی به چه میزان در نگرش گردشگران نسبت به غذاهای محلی تأثیر دارد و نقش ارزش‌های مصرفی غذاهای محلی در پایدارسازی جوامع محلی در ابعاد اقتصادی، اجتماعی و زیست محیطی به چه میزان است و در ادامه نیز به طراحی الگوی توسعه گردشگری گیلان در راستای پایدارسازی جوامع محلی با تمرکز بر ارزش مصرفی غذاهای محلی می‌پردازیم.

این محقق و پژوهشگر در ادامه بیان کرد: ما در این تحقیق به دنبال تولید اطلاعات سودمند و ارزشمند برای طراحی الگوی توسعه گردشگری و تدوین اولین الگوی بومی توسعه گردشگری با تمرکز بر ارزش مصرف غذاهای محلی با رویکرد پایدارسازی جوامع محلی سکونتگاه‌های روستایی استان گیلان هستیم و خوشبختانه در حال حاضر برای انجام این تحقیق، مشکلی نداشتیم اما در مراحل بعد بررسی و آنالیز داده‌ها می‌تواند چالش برانگیز باشد.