آینده کتابخوانی مجازی در ایران
سمانه ابوالقاسم: افرادی که زمانی چندان اهل مطالعه نبودند اکنون با استفاده از کتاب‌های صوتی و سرویس‌های آنلاین کتابخوانی به مطالعه و آگاهی روی آورده‌اند.
۱.حوزه نشر الکترونیک کتاب، یک راه کم‌هزینه و مؤثر در افزایش مطالعه و آگاهی است. نشر الکترونیک مشکلات متعددی را حل کرده و با دسترسی آسان و ارزان به کتاب‌های جدید، قدیمی و کمیاب سرانه مطالعه را افزایش داده است. افرادی که زمانی چندان اهل مطالعه نبودند اکنون با استفاده از کتاب‌های صوتی و سرویس‌های آنلاین کتابخوانی به مطالعه و آگاهی روی آورده‌اند؛ بنابراین به جای مقاومت در برابر تکنولوژی‌های نوینی که هرگز نمی‌توانیم جلوی پیشروی آنها را بگیریم، می‌توانیم با مدیریت صحیح به بهترین نحو از آنها بهره‌مند شویم و به‌جای آنکه رسانه‌های جدید را تهدید تلقی کنیم آنها را فرصتی بدانیم برای رشد و گسترش فرهنگ کتابخوانی.
۲.ترویج فرهنگ مطالعه و کتابخوانی در فضای مجازی یک رویکرد مهم در دنیای امروز است. افراد و دغدغه‌مندان عرصه فرهنگ می‌توانند با اشتراک‌گذاری خلاصه یا بریده‌ای از متن کتاب، نقد و بررسی اثر و دیدگاه کارشناسان کتاب درباره اثر به معرفی کتاب‌ها بپردازند و سایرین را هم به این امر مهم ترغیب کنند. البته باید در فضای مجازی با تسلط بر قالب و قواعد رسانه‌های نوین و استفاده از شکل‌های مختلف معرفی کتاب، فرهنگ کتابخوانی را تقویت کرد و با گسترش دایره مخاطبان به آرامی در راستای ارتقای سطح مطالعاتی آنها گام برداشت. برای ترویج فرهنگ کتابخوانی در فضای مجازی ابتدا باید حوزه علاقه‌مندی خود را مشخص کنید و مهارت‌های خود را بشناسید تا بتوانید موضوع و محتوای خاص خود را تولید کنید.
۳.در گام بعدی باید رسانه‌های نوین را بشناسید و بدانید کدام رسانه‌ها بستر مناسبی برای نمایش و اشتراک‌گذاری محتوای تولیدشده، هستند. عرصه ویدئوها یا پادکست‌ها یا متن‌ها هرکدام فضای مناسب خود را می‌طلبند و هریک از این فضاها اقتضائات خاص خود را دارند که با شناخت صحیح می‌توان در آنها موفق ظاهر شد. نحوه هشتگ‌گذاری، تعامل و دنبال کردن صفحات مرتبط و مشابه، لوکیشن‌گذاری، انتخاب پروفایل مناسب، هایلایت‌های صحیح و آگاهی‌رسان، برنامه‌ریزی و زمانبندی جهت بارگذاری محتوا و پاسخ به‌نظرها، همگی می‌توانند به جذب مخاطب کمک کنند.
۴.شناخت مخاطبان موضوع مهمی است که نباید نادیده گرفته شود؛ باید مخاطبان را شناخت. مخاطبان عادی با مخاطبان تخصصی و متخصصان متفاوت هستند. مخاطب کودک و نوجوان با مخاطب بزرگسال یا دیگر اقشار جامعه با هم فرق دارند و با مشخص کردن مخاطب می‌توان سطح مطالب و محتوا را متناسب با سلیقه و نیاز آنها تعیین کرد. برای تولید محتوا باید کتاب را همچون یک مدل درنظر گرفت و با استفاده از جذابیت‌های خاص از کتاب یک برند تجاری ساخت.
۵.گستردگی فضای مجازی سبب شده افراد به سطح اندکی از اطلاعات در حوزه‌های مختلف دسترسی داشته باشند و این توهم ایجاد شود که در حال مطالعه و رسیدن به آگاهی هستند. با بهره‌گیری از همین فضای مجازی می‌توان به افراد یادآور شد در کنار این اقیانوس کم‌عمق از اطلاعات گوناگون، برای تکمیل و ارتقای سطح آگاهی خود به کتاب و مطالعه عمیق روی آورند. فضای مجازی نسبت به رسانه‌های قبل از خود، توان و نفوذ بسیاری دارد و با استفاده از قابلیت‌ها و جذابیت‌های خود می‌تواند به یاری رسانه قدیمی و یار مهربان بشتابد و باعث رونق کتاب و کتابخوانی شود./ منبع: همشهری
- سمانه ابوالقاسم؛ کارشناس ارشد مدیریت اطلاعات است
