سالم‌سازی همبرگر با کاهش سدیم
«بهبود طعم شوری در همبرگر با تکنیک نوین تمایز طعم توسط امولسیون دوگانه آب در روغن در آب» عنوان طرحی است که بهبود فرآورده‌های غذایی از جمله فعالیت‌های تحقیقاتی پژوهشگران است که به دلیل اهمیت بالای این طرح‌های تحقیقاتی، بنیاد ملی علم ایران از پژوهش‌های مرتبط با این موضوع، حمایت می‌کند.
هاشمی گهرویی با مدرک دکتری تخصصی بهداشت مواد غذایی از دانشگاه شیراز درباره علت اجرای طرح «بهبود طعم شوری در همبرگر با تکنیک نوین تمایز طعم توسط امولسیون دوگانه آب در روغن در آب» توضیح داد: مصرف بیش از حد سدیم همچنان یک خطر اپیدمی است. استفاده از آب نمک یا پودر نمک با غلظت بالا در محصولات غذایی مختلف، از یک سو برای کنترل رشد میکروارگانیسم‌های نامطلوب و از سوی دیگر برای ایجاد عطر و طعم مطلوب، سبب شده است که خطر ابتلا به فشار خون بالا، بیماری‌های قلبی – عروقی و اختلال عملکرد کلیه افزایش پیدا کند.
وی افزود: این موضوع منجر به تقاضای بیشتر مصرف‌کنندگان به دریافت محصولات غذایی کم‌سدیم شده است و لذا صنعت غذا باید برای مطابقت با انتظارات مصرف‌کنندگان برای کاهش نمک در فراورده‌های غذایی فکری کند. گرچه راه‌حل‌های مختلفی برای کاهش نمک در محصولات غذایی پیشنهاد شده است، اما همچنان میزان متوسط مصرف نمک در جهان بیش از حد توصیه شده توسط سازمان بهداشت جهانی است.
این محقق و پژوهشگر در ادامه بیان کرد: از آنجا که رهایش طعم از هر ماتریس غذایی، اولین و مهمترین گام برای درک آن توسط حواس انسان و در نتیجه کمک به پذیرش محصول توسط مصرف‌کننده است، حذف، کاهش یا جایگزینی نمک در فرمولاسیون‌های غذایی به‌سادگی امکان‌پذیر نیست و پژوهش‌ها در این زمینه همچنان ادامه دارد.
وی تأکید کرد: کاهش تدریجی و گام‌به‌گام غلظت نمک، رویکردی مفید برای دستیابی به هدفی بزرگتر یعنی تغییر ذائقه مصرف‌کنندگان به غذاهای کم‌سدیم است. تولیدکنندگان مواد غذایی تا به امروز تلاش زیادی برای کاهش میزان نمک در فرمولاسیون‌های غذایی داشته‌اند و صنعت فراورده‌های گوشتی نیز از این قاعده مستثنی نبوده است.
هاشمی گهرویی تصریح کرد: استراتژی‌های مختلفی برای کاهش نمک با جایگزینی سدیم کلرید با سایر نمک‌ها، کاهش درصد نمک، تغییر سایز کریستال‌های نمک و توزیع ناهمگن نمک با ایجاد چند لایه با غلظت‌های مختلف پیشنهاد شده است.
وی درباره این طرح گفت: در همبرگر، نمک علاوه بر تأمین طعم شوری و بهبود و تقویت سایر طعم‌ها، نقش بسیار حیاتی در ایجاد تردی، لطافت و آبدار بودن بافت نهایی ایفا می‌کند. نمک به اتصال پروتئین‌های گوشت به یکدیگر کمک می‌کند و به عنوان یک عامل اتصال‌دهنده بین امولسیون‌های گوشت و چربی عمل می‌کند و به افزایش چسبندگی و انسجام در محصولات گوشتی فرآوری شده کمک می‌کند.
این محقق و پژوهشگر تصریح کرد: علاوه بر این، نمک به عنوان نگهدارنده غذایی منجر به افزایش عمر ماندگاری همبرگر می‌شود. با توجه به ضرورت وجود نمک در همبرگر، حذف آن یا جایگزینی آن با سایر نمک‌ها منجر به اثرات منفی بر بافت، طعم، ظاهر، رطوبت و ماندگاری محصول می‌شود. به همین دلیل در این طرح به دنبال کاهش شوری همبرگر بودیم.
هاشمی گهرویی ادامه داد: تضاد طعم به وسیله درون‌پوشانی نمک در فاز آبی درونی امولسیون دوگانه آب در روغن در آب یک راهکار امیدوارکننده و رو به گسترش برای کاهش قابل توجه میزان نمک بدون قربانی شدن ویژگی‌های حسی در همبرگر است. ما در این پژوهش، به دنبال طراحی مناسب فرمولاسیون امولسیون دوگانه از نظر حجم فازها و غلظت نمک، بودیم تا در نتیجه درک طعم شور در فرمولاسیون همبرگر کم‌سدیم را بهبود ببخشد.
بر اساس اعلام بنیاد ملی علم ایران (INSF)، دستاوردهای این طرح می تواند منجر به تولید دانش فنی لازم برای صنعت غذا به منظور فرمولاسیون‌سازی غذاهای کم‌نمک سالم با حفظ ویژگی‌های حسی مطلوب شود.
