کسوف کلی فردا دوشنبه تاج خورشید را نمایان می‌کند
اخترشناسان خورشیدی وقوع کسوف کلی فردا (دوشنبه، ۲۰ فروردین و ۸ آوریل) در مناطقی از آمریکای شمالی را فرصتی مناسب برای رصد دورترین بخش خورشید، یعنی «تاج» آن دانسته‌اند.
به گزارش سیناپرس از پایگاه اطلاع‌رسانی دیل‌آبزرور، ساکنان آمریکای شمالی فردا (۲۰ فروردین) شاهد خورشیدگرفتگی کلی (به معنای قرارگرفتن ماه بین خورشید و زمین، طوری که سایه مایه روی سطح زمین بیافتد) هستند که در اوج آن و تاریکی کامل خورشید ۴ دقیقه و ۲۷ ثانیه طول خواهد کشید. این خورشید گرفتگی از اقیانوس آرام آغاز شده و مسیر آن حدود ساعت ۱۱:۰۷ صبح به وقت شرق آمریکا (حدود ساعت ۲۰ به وقت تهران) قبل از ورود به آمریکا در ایالت تگزاس به سواحل مکزیک می‌رسد.
خورشیدگرفتگی کلی، سپس ایالت‌های مختلف آمریکا شامل اوکلاهاما، آرکانزاس، میسوری، تنسی، ایلینوی، کنتاکی، ایندیانا، اوهایو، منطقه کوچکی از میشیگان، پنسیلوانیا، نیویورک، ورمونت، نیوهمپشایر و مین را نیز تاریک می‌کند و بعد از ورود به کانادا در انتاریو و از طریق کبک، نیوبرانزویک، جزیره پرنس ادوارد کیپ برتون، از قاره آمریکای شمالی در ساحل نیوفاندلند در اقیانوس اطلس کانادا در ساعت ۵:۱۶ بعد از ظهر به وقت نیوفاندلند خارج می شود.
نیم‌سایه ماه ابتدا در ساعت ۱۱:۴۲ به وقت شرق آمریکا در زمین قابل رویت است و این روند تا ساعت ۴:۵۲ به وقت شرق آمریکا طول می‌کشد. مرحله خورشیدگرفتگی کامل در ساعت ۱۲:۳۹ و در مساحتی به گستردگی ۹۹۸ کیلومتر روی می‌دهد. در واقع سایه تمام ماه به مدت ۳ ساعت و ۱۶ دقیقه و ۴۵ ثانیه روی سطح زمین می‌افتد.
اخترشناسان خورشیدی از مدت‌ها قبل فرصت وقوع این خورشیدگرفتگی را برای رصد و کسب اطلاعات بیشتر از تاج خورشید مناسب دیده بودند. تاج خورشید که به نظر مانند حلقه‌ای روشن می‌آید، تنها در زمان خورشیدگرفتگی کلی قابل رصد است و میلیون‌ها بار از بقیه سطح خورشید تاریک‌تر است. همچنین میلیون‌ها درجه از بقیه سطح قابل رویت خورشید داغ‌تر است و دمای آن به ۶ هزار درجه سانتیگراد می‌رسد و میلیون‌ها کیلومتر داخل منظومه شمسی نیز امتداد می‌یابد.
همچنین تاج خورشید جایی است که میدان‌های مغناطیسی روی ذرات باردار اثر می‌گذارند تا اشکالی پیچیده را به نام ستون‌های نوری شکل دهند. دریافت و درک بهتر تاج خورشید به اخترشناسان کمک می‌کند بهتر بادهای خورشیدی و جریان هجوم ذرات باردار را به سمت فضا پیش‌بینی کنند. هجوم این ذرات موجب پدیده‌ای فضایی به نام تابناکی، در لایه های فوقانی اتمسفر می‌شود که در ضمن خطری بالقوه برای اخترشناسان، ماهواره ها در فضا و شبکه‌های برق نیز به شمار می رود.
انتظارات اخترشناسان و کارشناسان از خورشیدگرفتگی فردا به دلیل کلی بودن آن زیاد است؛ زمانی که خورشید به کلی سیاه می‌شود و این وضعیت ۴ دقیقه و ۲۷ ثانیه به طول خواهد انجامید. این خورشیدگرفتگی طولانی‌ترین خورشیدگرفتگی طی یک دهه قبل است.
شادیا هابال اخترشناس خورشیدی از موسسه اخترشناسی دانشگاه هاوایی که ۳۰ سال سابقه بررسی و پیگیری خورشیدگرفتگی‌ها را دارد، همزمان با این خورشیدگرفتگی با استفاده از فیلترهای مخصوص، دمای ذرات را در بخش داخلی تاج خورشید اندازه‌گیری خواهد کرد.
همچنین دیگر محققان عضو گروه او تاکنون به مناطق مختلف مانند جزایر مارشال، مغولستان، کنیا و مجمع الجزایر نروژ سفر کرده اند که هر کدام از این مناطق خورشیدگرفتگی تنها چند ثانیه به طول میانجامد. هابال و اعضای گروه او با استفاده از فیلترها تصویرهایی از تاج خورشید ترسیم می کنند بررسی طول موج‌های مختلف نور برآمده از ذرات باردار آهنی در تاج خورشید به آنها اجازه می دهد دما را مشخص کنند.
هابال در این زمینه می‌گوید: رصدها در زمان خورشیدگرفتگی کلی بسیار مهم است. راه دیگری برای رصد بخش‌هایی از اتمسفر خورشید نیست که از سطح آن تا دست‌کم ۵ شعاع خورشیدی به شکل مستمر امتداد یابد. این موضوع برای درک این است که اتمسفر خورشید در خورشید آغاز می شود و به فضای بین‌سیاره‌ای امتداد می‌یابد.
وی می‌گوید شرایط جوی نامتناسب از سال ۲۰۱۹ باعث شده رصد خورشیدگرفتگی مشکل باشد. نزول باران در خورشیدگرفتگی سال ۲۰۲۰ شیلی و پایین آمدن ابرها در خورشیدگرفتگی ۲۰۲۱ جنوبگان از جمله این شرایط بود و در سال ۲۰۲۲ نیز اصلا خورشیدگرفتگی نداشتیم.
افزون بر این، اداره کل ملی هوانوردی و فضای ناسا نیز اقداماتی را برای رصد بهتر خورشید در زمان خورشیدگرفتگی انجام داده است و جت های تحقیقاتی WB-۵۷ این سازمان برای رصد خورشید در زمان خورشیدگرفتگی آماده می‌شوند.
