پیامدهای اجتماعی ایجاد «مناطق ویژه اقتصادی»
ایجاد مناطق آزاد تجاری، مناطق ویژه اقتصادی و در کل مناطق پردازش صادرات، یکی از اهداف برنامه‌ریزی‌های منطقه‌ای و ملی است که به‌منظور افزایش و توسعه صادرات، ایجاد اشتغال، جذب سرمایه‌گذاری داخل، انتقال فناوری، افزایش درآمد عمومی و دیگر موارد انجام می‌پذیرند.
اجرای چنین برنامه‌هایی و ایجاد چنین مناطقی، همواره مستلزم پیامدهایی در بعد اقتصادی، سیاسی، اجتماعی و فرهنگی نیز هست.
در این رابطه محققینی از دانشگاه علامه طبلاطبایی مطالعه ای را به انجام رسانده اند که در آن ایجاد «منطقه ویژه اقتصادی سلفچگان» بر توسعه اجتماعی شهر سلفچگان مورد بررسی قرار گرفته است.
ایجاد مناطق آزاد تجاری، مناطق ویژه اقتصادی و در کل مناطق پردازش صادرات، یکی از اهداف برنامه‌ریزی‌های منطقه‌ای و ملی است که به‌منظور افزایش و توسعه صادرات، ایجاد اشتغال، جذب سرمایه‌گذاری داخل، انتقال فناوری، افزایش درآمد عمومی و دیگر موارد انجام می‌پذیرند.
پاسخ به سئوالاتی نظیر این که منطقه ویژه اقتصادی سلفچگان چه تأثیری بر رفاه اجتماعی و همچنین چه پیامدهای اجتماعی برای بومیان این منطقه به همراه داشته، از اهداف این مطالعه بوده است.
در این پژوهش که از نوع توصیفی ـ پیمایشی بوده و جامعه آماری آن را،کلیه ساکنین روستای سلفچگان که اخیراً طبق مصوبه وزارت کشور، شهر اعلام شده، دربر‌می‌گرفته است، 86 خانوار به عنوان نمونه آزمایشی مشارکت نموده اند.
نتایج به‌دست‌آمده از این تحقیق نشان می دهد که ایجاد «منطقه ویژه اقتصادی سلفچگان» از یک سو باعث بهبود رفاه اجتماعی و بهبود کیفیت زندگی مردم شهر سلفچگان شده است، ولی از سوی دیگر، این منطقه موجبات کاهش همبستگی اجتماعی وهمچنین کاهش اعتماد اجتماعی را در بین مردم سلفچگان فراهم نموده و از این لحاظ تاثیرات متناقضی داشته است.
بنا بر اظهار محققین این پروژه که مقاله علمی پژوهشی حاصل از تلاش آن ها در فصلنامه «برنامه ریزی رفاه و توسعه اجتماعی» وابسته به دانشگاه علامه طباطبایی به چاپ رسیده است، هر چه از مدت شهر شدن این منطقه بگذرد، پیامدهای منفی مقوله های ذکر شده ممکن است بیشتر نیز بشود.
یافته های این پژوهش می تواند برای برنامه ریزان و مدیران شهری شهر سلفچگان و حتی مناطق مشابه، مهم و اثربخش بوده و از افزایش پیامدهای منفی جلوگیری نماید.
گزارش: محمدرضا دلفیه
منبع: لطیفی، غ. و قائم پور، م.ع. 1395. تأثیر مناطق ویژه اقتصادی بر رفاه و توسعه اجتماعی مناطق شهری و روستائی(مطالعه موردی: منطقه ویژه اقتصادی سلفچگان). برنامه ریزی رفاه و توسعه اجتماعی ، 7(27): 232-197.
No tags for this post.
