از پیشگیری تا درمان؛ بیماری «سی پی» قابل کنترل است

فلج مغزی شایع ترین ناتوانی جسمی و حرکتی در دوران کودکی است که احتمال وقوع آن در نوزادانی که با وزن کمتر از طبیعی به دنیا می آیند، بیشتر است.

یکی از مهم ترین دلایل به وجود آمدن این اختلال، کاهش اکسیژن در بافت ها و مغز نوزاد٬ ضربه ها٬ خونریزی و ناهنجاری های مادرزادی است.

آغاز درمان بیماران CP توسط تیم توانبخشی به دو مساله بستگی دارد. یکی اینکه علت ایجاد بیماری، قبل از تولد، در حین زایمان و یا بعد از تولد (تا سن ۳ تا ۵ سالگی) باشد. دیگر اینکه مشکلات همراه آن کدام است. یعنی اینکه آیا فرد از اختلالات اولیه مثل مشکلات حرکتی، بینایی، شنوایی و تشنج رنج می برد، اختلالات ثانویه مثل اختلالات دهانی، مشکل در بلع و آبریزش دهان، بد شکلی مینا، پوسیدگی و سایش دندان ها وجود دارد و یا اینکه اختلالات گفتاری، آسیب های حسی، شناختی ـ ادراکی، کم توانی ذهنی، اختلالات رفتاری و … دیده شده است.

در ابتدا وضعیت بیمار CP، ارزیابی شده و انتخاب تکنیک های درمانی با توجه به نوع و شدت ضایعه صورت می گیرد. میزان درگیری اندام ها نیز بررسی می شود، به این معنی که آیا نیمه بدن فلج شده یا بخش های بیشتر بدن درگیر شده است و اینکه نوع فلج سفت یا فلج شل وجود دارد.

پاسخ کودک به درمان نیز مساله دیگری است که باید مورد توجه قرار گیرد. والدین توجه کنند که بهتر است تکنیک های درمانی در سنین پایین تر و هر چه زودتر آغاز شود. مثلا در اغلب موارد، در صورتی که بیمار در انجام حرکات خود مثل «head control» یا «گردن گیری» که باید در ۲ تا ۴ ماهگی به درستی انجام شود، مشکل داشته باشد، روش ها و تکنیک های درمانی توانبخشی شروع خواهد شد.

در سیستم درمانی بچه های فلج مغزی، بسته به سن، نوع و شدت گرفتاری، نیاز های عملکردی (اینکه بیمار بتواند کارهای شخصی خودش را انجام دهد) عوامل مالی، خانوادگی و… هر فرد، برنامه درمانی و تمرینی خاصی تدوین می شود.

در طول درمان، تامین دو فاکتور «حرکت» و «ثبات» بسیار مهم است. تمرینات و اجرای حرکات ابتدا با کمک درمانگر است و پس از آن، کنترل به دست خود بیمار خواهد بود. آموزش های لازم برای انجام کارهای روزانه شخصی توسط کاردرمانگران به خانواده ها بیمار انتقال داده می شود.

تجویز ساخت، تهیه و آموزش استفاده از اسپیلنت و وسایل کمکی توسط متخصصین فیزیوتراپیست، حمایت روحی و روانی والدین و همچنین خود کودک، جزو برنامه درمانی تیم توانبخشی به حساب می آید.

یادآوری می کنم که تکنیک های درمانی این بیماری بهتر است در سنین پایین و هر چه زودتر آغاز شود. هچنین جهت مشاوره در مورد درمان کودکان فلج مغزی، به نزدیک ترین کلینیک فیزیوتراپی محل کار یا سکونت خود مراجعه نمایید.

دکتر فرجود شکوهی/ فیزیوتراپیست، عضو شورای عالی نظام پزشکی و عضو کمیته طرح تحول نظام سلامت

No tags for this post.