چشم ها به دیابت
در حال حاضر بیش از 422 میلیون نفر در سراسر جهان گرفتار دیابت هستند و این آمار ظرف 20 سال آینده، به بیش از دو برابر افزایش خواهد یافت. 14 نوامبر ( 24 آبان ماه ) روز جهانی دیابت نامگذاری شده است. روز جهانی دیابت برای اولین بار در سال 1991 توسط فدراسیون بین المللی دیابت (IDF) و سازمان جهانی بهداشت (WHO) در پاسخ به نگرانی های رو به رشد ناشی از دیابت در سراسر دنیا برگزار شد.
روز جهانی دیابت به طور رسمی با قطعنامه 61.225 سازمان ملل متحد در سال 2007 میلادی به تصویب رسید تا به صورت پایدار در کانون توجه عمومی قرار گیرد. دلیل انتخاب 14 نوامبر برای روز جهانی دیابت، سالگرد تولد فدریک بنتینگ است که ایده او برای اولین بار منجر به کشف انسولین در سال 1921 شد. روز جهانی دیابت هر سال توسط بیش از 200 فدراسیون عضو فدراسیون بین المللی دیابت در بیش از 160 کشور برگزار می شود.
هر سال یک شعار
این رویداد در هر سال روی یک موضوع مربوط به دیابت از جمله دیابت و حقوق بشر، دیابت و شیوه زندگی و هزینه های دیابت متمرکز است. شعار این روز در سال 2007 تا 2008، 'دیابت در کودکان و نوجوانان' و بین سال های 2009 تا 2013، 'آموزش و پیشگیری از دیابت' بود.
شعار درنظرگرفته شده برای سال های 2014 تا 2016، با تمرکز بر شروع هر روز با صبحانه کامل، 'زندگی سالم از صبحانه آغاز می شود' انتخاب شده است؛ همچنین فدراسیون بین المللی دیابت شعار 'چشم ها به دیابت' را برای امسال انتخاب کرده است.
صبحانه کامل و سالم سطح قند خون را در تمام روز کنترل می کند که یک فاکتور مهم برای بیماران دیابتی است.
لوگوی روز جهانی دیابت
آرم روز جهانی دیابت یک دایره آبی رنگ است که در سال 2007 به مناسبت تصویب قطعنامه روز جهانی دیابت سازمان ملل متحد انتخاب شد. دایره آبی رنگ در تمام فرهنگ ها به شدت مثبت است. دایره نمادی از زندگی و سلامت است و رنگ آبی نشان دهنده آسمان است که تمام ملت ها را برای پاسخ به دیابت متحد می کند؛ همچنین برگرفته از پرچم سازمان ملل متحد است.
آمار هولناک دیابت از سازمان بهداشت جهانی
-تعداد افراد مبتلا به دیابت از 108 میلیون در سال 1980، به 422 میلیون در سال 2014 رسیده است.
-شیوع جهانی دیابت در افراد بالای 18 سال، از 4.7 درصد در سال 1980، به 8.5 درصد در سال 2014 رسیده است.
-سرعت شیوع دیابت در کشورهای فقیر و کم درآمد بیشتر است.
-دیابت عامل اصلی نابینایی، نارسایی کلیه، حمله قلبی، سکته مغزی و قطع اعضای تحتانی است.
-در سال 2012 میلادی، 1.5 میلیون مرگ، مستقیما به دیابت مربوط بود و 2.2 میلیون مرگ به گلوکز بالای خون منتسب بود. حدود نیمی از آمار مرگ و میر ناشی از گلوکز بالای خون، در افراد کمتر از 70 سال گزارش شده است.
– بنا به پیش بینی سازمان بهداشت جهانی، دیابت هفتمین عامل مرگ و میر در سال 2030 خواهد بود.
-رژیم غذایی سالم، فعالیت بدنی، حفظ وزن بدن و اجتناب از مصرف دخانیات مهمترین عوامل در پیشگیری از دیابت نوع 2 هستند.
علل بروز دیابت
دیابت به علت ناتوانی بدن در تولید یا مصرف انسولین بوجود می آید. انسولین ماده ای است که توسط لوزالمعده تولید می شود و نقش آن استفاده از قند به عنوان عظیم ترین منبع انرژی بدن است.
قند خون بالا به مرور زمان بر تمام ارگان های بدن تاثیر می گذارد و منجر به بیماری های قلبی، سکته مغزی، نارسایی کلیه، نابینایی، ناتوانی جنسی و عفونت های منتهی به نقص عضو می شود.
تاثیر دیابت بر سیستم گوارش و غدد و متابولیسم
همانطور که گفته شد، لوزالمعده مسئول ترشح انسولین در بدن است. اگر میزان ترشح این ماده کافی نباشد، یا بدن نتواند از آن استفاده کند، از هورمون های جایگزین برای تبدیل چربی به انرژی استفاده می شود. این فرآیند منجر به تولید سطح بالای مواد شیمیایی سمی شامل اسید و اجسام کتونی می شود. این حالت کتواسیدوز دیابتی نامیده می شود و بیماری را پیچیده تر می کند. نشانه های این عارضه شامل تشنگی شدید، دفع ادرار بیش از اندازه و خستگی مزمن است. بازدم این افراد معمولا بوی شیرین می دهد که نشان دهنده افزایش سطح اجسام کتون در خون است. اگر این عارضه در بیماران دیابتی جدی گرفته نشود، می تواند منجر به از دست دادن هوشیاری یا مرگ شود.
تاثیر دیابت بر کلیه ها
کلیه یکی از مهمترین ارگان هایی است که تحت تاثیر دیابت عملکرد خود را از دست می دهد. دفع پروتئین از طریق ادرار می تواند یکی از نشانه های اختلال عملکرد کلیه باشد. نفروپاتی دیابتی به بیماری کلیه، ناشی از دیابت گفته می شود. متاسفانه این بیماری تا مراحل پیشرفته هیچ علامتی ندارد؛ بنابراین به پزشکان توصیه می شود که تمام بیماران دیابتی را از نقطه نظر این بیماری مورد بررسی قرار دهند.
تاثیر دیابت بر سیستم گردش خون
طبق اعلام سازمان جهانی بهداشت، افزایش قند خون به مرور زمان منجر به شکل گیری رسوب چربی در دیواره رگ ها می شود و احتمال تصلب شرایین، بیماری های قلبی و سکته مغزی را افزایش می دهد.
عروقی خونی بیماران دیابتی به مرور زمان در ناحیه پاها تنگ می شود و فرد مدام احساس سرما می کند. از طرفی عفونت و زخم پا و احساس درد در ناحیه پا هنگام راه رفتن، از دیگر علایم کاهش جریان خون است.
برخی از عوارض دیگر دیابت عبارتند از :
-خشکی پوست
-تاول و احساس خارش
-مشاهده لکه های قهوه ای روی پوست
-نشت عروق خونی در چشم (رتینوپاتی دیابتی)
-آب مروارید زودرس
-عدم احساس سرما، گرما و درد
-افزایش احتمال عفونت های باکتریایی و قارچی
