در سال های اخیر، شواهدی در مورد نقش حیاتی فعالیت بدنی در پیشگیری و درمان دیابت جمع آوری شده است.
نتایج نشان داده که فعالیت بدنی فواید متعددی برای سلامت عمومی و بیماران مبتلا به دیابت ایجاد می کند. با این حال، با وجود مزایای فراوان، بسیاری از افراد از نظر فیزیکی غیر فعال هستند.
از آنجایی که شیوع اضافه وزن و چاقی، پیش دیابت و دیابت نوع دو با سرعت نگران کننده ای در حال افزایش است، نداشتن فعالیت بدنی به یک نگرانی فوری برای سلامت عمومی تبدیل شده است.
سبک زندگی و فعالیت بدنی در مدیریت دیابت نوع یک و پیشگیری و مدیریت دیابت نوع دو نقش حیاتی دارد. فواید فعالیت بدنی متعدد و شامل کمک به کاهش وزن و حفظ و بهبود برهم کنش انسولین/گلوکز می شود.
فعالیت بدنی در کنترل قند خون افراد مبتلا به پیش دیابت و افراد مبتلا به دیابت نوع دو و بهبود کیفیت زندگی در همه افراد موثر است. همچنین در کاهش عوامل خطر قلبی عروقی و مرگ و میر در افراد مبتلا به دیابت یا در معرض خطر، بسیار مفید است.
در تحقیقات نشان داده شده است ورزش سبب کنترل گلوکز خون در افراد مبتلا به دیابت نوع دو می شود. همچنین افرادی که مبتلا به دیابت نوع دو هستند می توانند با انجام تمرین های ورزشی، از خود در برابر ریسک ابتلا به عارضه های قلبی مراقبت کنند.
مطالعات نشان می‌دهد افرادی که درگیر دیابت نوع دو هستند و از یک روند ورزشی منظم پیروی می کنند، کمتر در معرض خطر سکته قلبی دارند. این گروه از مبتلایان به دیابت می توانند با انجام تمرین های ورزشی، کاهش وزن را تجربه کنند، به وزن ایده آل برسند و تناسب اندام خود را به دست آورند.
جالب است بدانید که ورزش کردن در دیابت نوع دو یک عامل پیشگیرانه نیز شناخته می‌شود. بنابراین اگر شما مستعد ابتلا به دیابت نوع دو هستید، می‌توانید با ورزش کردن ریسک ابتلا را در خود کاهش دهید.
ورزش کردن و دنبال کردن یک برنامه ورزشی دقیق برای مبتلایان به دیابت یک ضرورت است. ضرورت ورزش کردن مبتلایان به دیابت از آنجا پیداست که موسسه ملی بهداشت در انگلستان، انجام تمرین های ورزشی به مدت ۱۵۰ دقیقه در هفته را به این افراد توصیه می کند. بر این اساس خوب است که مبتلایان به دیابت در طول هفته تمرین های هوازی بیشتری انجام دهند و در مورد اینکه ممکن است دویدن و تمرین هوازی تهدیدآمیز باشد، نگران نباشند.
تمرین های بدنسازی نیز می تواند در کاهش قند خون و افزایش حساسیت بدن نسبت به انسولین موثر باشد. بدنسازی می تواند تلفیقی از حرکات قدرتی و هوازی باشد.
بنابراین مبتلایان به دیابت می توانند با انجام اصولی تمرین های بدنسازی نیز به هدف کنترل قند خون، افزایش توده عضلانی و کاهش وزن دست پیدا کنند. این افراد می‌توانند با ورزش کردن قدرت عضلانی بدن را افزایش دهند و حساسیت بدن به انسولین را بهبود ببخشند. یادتان باشد که پیش از شروع هر نوع فعالیت ورزشی باید با پزشکتان مشورت کنید و به توصیه‌های پزشک در خصوص فعالیت بدنی و ورزش متناسب با نیازهای شرایط پزشکی خود عمل کنید.
تمرین های کششی نیز سبب بهبود قدرت انعطاف پذیری در این افراد شده و دامنه حرکتی آن‌ها را افزایش می دهد. همچنین آن ها می توانند با انجام تمرین های تعادلی ضمن کنترل قند خون، دامنه تعادلی خود را ارتقاء بخشیده و ریسک سقوط هنگام پیاده روی را کاهش دهند.
محسن ایزدی
کارشناس بیماری های غیرواگیر معاونت بهداشت دانشگاه علوم پزشکی و خدمات بهداشتی درمانی شیراز