شناسایی استعدادهای برتر در طرح شهاب
طرح شهاب (شناسایی و هدایت استعدادهای برتر) طرحی برای شناسایی افراد مستعد در عرصه آموزش عمومی است که بهمن سال 86 در بنیاد ملی نخبگان به تصویب رسید. پس‌ازآن شورای راهبردی طرح شهاب با مسئولیت راهبرد و نظارت بنیاد و ستاد مرکزی اجرای طرح شهاب با مسئولیت اجرای طرح در وزارت آموزش‌وپرورش تشکیل شد.
هدف از تصویب و اجرای این طرح این بود که افراد مستعد از دوره ابتدایی تا پایان دبیرستان با سازوکاری مناسب شناسایی و هدایت شوند. نخستین مرحله طرح، سال تحصیلی 92-91 در هفت استان به‌صورت آزمایشی اجرا شد که سهم استان‌های کرمانشاه، هرمزگان و خراسان شمالی از اجرای این طرح برای دوره ابتدایی و سهم خراسان جنوبی و آذربایجان شرقی برای مقاطع راهنمایی و سهم البرز و اصفهان برای دوره دبیرستان بود که 7 درصد از جمعیت دانش‌آموزی این هدف استان را شامل می‌شد که بدون تردید در مقایسه با جمعیت میلیونی دانش‌آموزان ایرانی رقم اندکی بود؛ اما به‌هرحال به حرکت درآمدن چرخ شهاب آغازگر تحول خوبی در این مسیر بود.
دکتر سعید سهراب پور قائم‌مقام رییس بنیاد ملی نخبگان در گفتگو با سیناپرس درباره این طرح این‌طور توضیح می‌دهد: طرح شهاب مکانیسم شناسایی استعدادهای برتر در مقاطع دبستان تا دبیرستان است. متخصصان تعلیم و تربیت پس از برگزاری جلسات متعدد ایده اولیه این طرح را ارائه کردند. این گروه از متخصصان بر این باورند که جداسازی دانش‌آموزان مستعد در مقاطع دبستان و دبیرستان کار درستی نیست. به گفته این افراد نباید این دانش‌آموزان را از دیگر دانش‌آموزان جدا کرد تا در مدارسی تحت عنوان تیزهوشان یا استعدادهای درخشان تحت تعلیم و تربیت قرار گیرند بلکه باید در کنار دیگر دانش‌آموزان به تحصیل ادامه دهند. با این تفاوت که باید خدمات ویژه‌ای برای دانش‌آموزان مستعد در نظر گرفته شود. بر اساس سیستم گلخانه‌ای که از سوی گروهی از متخصصان تعلیم و تربیت مطرح می‌شود، دانش‌آموزان مستعد در مدارس تیزهوشان یا استعدادهای درخشان تحت تعلیم و تربیت قرار می‌گیرند.
به گفته دکتر سهراب‌پور، بر اساس سیستم باغچه‌ای که مشابه همین طرح شهاب است دانش‌آموزان مستعد باید همچون گل‌ها و گیاهانی در یک باغچه و در بین دانش‌آموزان دیگر تحت تعلیم قرار گیرند. این طرح در سال‌های اخیر مطرح‌شده و در تعدادی از استان‌ها به‌طور آزمایشی به مرحله اجرا درآمده است. البته اجرای کامل این طرح در کشور مستلزم صرف زمان و هزینه کافی است.
عضو هیات علمی دانشگاه صنعتی شریف با اشاره به مدارس استعدادهای درخشان می‌گوید: پیش از تاسیس بنیاد ملی نخبگان دانش‌آموزان دارای استعدادهای برتر به گروهی از دانش‌آموزان گفته می‌شد که می‌توانستند به مراکز خاصی مانند مدارس استعدادهای درخشان یا تیزهوشان راه پیدا کنند که البته در این شرایط برای گروهی از دانش‌آموزان مستعد که نمی‌توانستند به این مدارس راه پیدا کنند محدودیت‌هایی وجود داشت.
طرح شهاب مکانیسم شناسایی استعدادهای برتر در مقاطع دبستان تا دبیرستان است.
دانش‌آموزان مستعد فقط درس نمی‌خوانند
بنیاد ملی نخبگان نیز به‌منظور حمایت از اجرای این طرح اعتبار 450 میلیون تومانی برای طرح شهاب در نظر گرفت؛ اما اجرای طرح شهاب در سال تحصیلی 93-92 آن‌طور که باید خوب پیش نرفت و با محدودیت‌هایی در زمینه بودجه مواجه بود و بیم آن می‌رفت این طرح قربانی تغییر کابینه دولت شود؛ اما وزیر جدید آموزش‌وپرورش که مسئولیت نگارش شیوه‌نامه طرح شهاب را بر عهده داشت از اجرای این طرح حمایت کرد و طرح شهاب در پایه چهارم یک منطقه آموزشی از همه استان‌ها اجرایی شد. بنیاد ملی نخبگان نیز بودجه‌ای معادل یک میلیارد و 200 میلیون تومان در اختیار مجریان طرح قرار داد تا برای آموزش معلمان اختصاص داده شود. به‌موجب این طرح دانش‌آموزانی که در حوزه‌های مختلف از ریاضی، هنر، ورزش و هوش اجتماعی تا حوزه‌های تجسمی و مدیریت مستعد است بدون این‌که از جمع جدا شود موردتوجه قرار می‌گیرد تا زمینه شکوفایی استعداد او فراهم شود.
برخلاف آنچه ممکن است به نظر برسد طرح شهاب نیامده است رقیب مدارس سمپاد باشد همچنین قرار نیست فعالیت مدارس سمپاد را در هاله‌ای از ابهام قرار دهد بلکه با این هدف مطرح‌شده است تا همه دانش‌آموزان بتوانند بدون وجود هرگونه محدودیت جغرافیایی یا اجتماعی فرصت شناسایی استعدادهای خود را داشته باشند و هدایت شوند. طرح شهاب مخالف تقسیم دانش‌آموزان به دو گروه باهوش و کم‌هوش است. البته رسیدن به این هدف فرایندی است که به زمان نیاز دارد تا سیستم آموزشی کشور موفق شود افراد دارای استعدادهای ویژه را شناسایی کند. در سال تحصیلی جاری نیز همان 128 دانش‌آموزی که سال گذشته تحت پوشش شهاب بودند در پایه پنجم تحت پوشش قرار می‌گیرند. البته گروهی از دانش‌آموزان پایه چهارم نیز مانند سال‌های گذشته تحت پوشش این طرح قرار می‌گیرند با این تفاوت که در همه استان‌ها یک منطقه جدید نیز به منطقه قبلی افزوده می‌شود تا دامنه طرح اندکی گسترده‌تر شود.
گزارش: سهیل امیری
No tags for this post.
