کاهش کلسترول بد با داروی ژنتیکی

محققان اولین داروی خوراکی جهان را برای هدف قرار دادن شکلی از کلسترول ساخته‌ اند که قبلاً غیرقابل درمان بوده و عمدتاً ناشی از ژنتیک است که کنترل آن را از طریق ورزش، رژیم غذایی یا سایر عوامل سبک زندگی دشوار می‌ کند.

به گزارش سیناپرس، نتایج مطالعات نشان داد:سطوح بالای لیپوپروتئین (a) یا Lp (a) احتمال حمله قلبی یا سکته مغزی را افزایش می ‌دهد، به‌ ویژه با هیپرکلسترولمی خانوادگی که یک وضعیت ارثی است که با کلسترول بالا مشخص می‌ شود. Lp(a) نوعی از کلسترول لیپوپروتئین با چگالی کم (LDL) است که به عنوان کلسترول بد نیز شناخته می ‌شود، اما چسبنده ‌تر بوده و خطر انسداد و تشکیل لخته‌های خون (آترواسکلروز) را در شریان‌ها افزایش می ‌دهد.

داروهای معمول کاهش دهنده کلسترول مانند استاتین ها تأثیر یکسانی بر Lp(a) ندارند و از آنجا که تا حد زیادی توسط ژنتیک ایجاد می شود، کنترل Lp(a) از طریق رژیم غذایی، ورزش و سایر تغییرات سبک زندگی نیز دشوار است. در حال حاضر هیچ داروی تایید شده ای وجود ندارد که Lp(a) را هدف قرار دهد.

با این حال، تیمی به سرپرستی محققان دانشگاه موناش یک داروی خوراکی پیشگامانه به نام مووالاپلین را توسعه داده و آزمایش کرده اند که توانایی بدن برای تشکیل Lp(a) را مختل می کند. استفان نیکولز (Stephen Nicholls) پژوهشگر ارشد این مطالعه، می ‌گوید: وقتی نوبت به درمان Lp(a) بالا می ‌رسد که یک عامل خطر شناخته شده برای بیماری‌های قلبی عروقی است، پزشکان هیچ ابزار مؤثری برای مقابله با آن ندارند. Lp(a) اساسا یک قاتل خاموش و بدون درمان است و وجود این دارو آن را تغییر می دهد.

Lp(a) از یک مولکول از یک ذره LDL حاوی آپولیپوپروتئین B100 (apo B100) و یک مولکول از یک گلیکوپروتئین به نام آپولیپوپروتئین (a) یا apo(a) تشکیل شده است. مولوالاپلین برهمکنش بین apoB100 و apo(a) را مختل کرده و در نتیجه سطوح Lp(a) پایین می آید.

کارآزمایی در مجموع ۱۱۴ شرکت کننده را ثبت نام کرد که ۸۹ نفر با مووالاپلین درمان شدند و به ۲۵ نفر دارونما داده شد. کارآزمایی در دو بخش انجام شد. بخش اول اثر تنها یک دوز مووالاپلین را در افزایش‌های صعودی، از ۱ تا ۸۰۰ میلی‌گرم، ارزیابی کرده و بخش دوم تأثیر یک دوز روزانه را در افزایش‌های صعودی (۳۰ تا ۸۰۰ میلی گرم) ارزیابی کرد.

سطح پایه Lp(a) و کلسترول LDL در شروع کارآزمایی گرفته شد و اثر مووالاپلین بر سطوح Lp(a) مشاهده شد. محققان کاهش سطح Lp(a) را از ابتدا در روز دوم مشاهده کرده و شرکت کنندگان چندین دوز دریافت کردند. کاهش Lp(a)  تا ۶۵ درصد در دوزهای ۱۰۰ میلی گرم یا بیشتر بود که در روزهای ۱۴ و ۱۵ اتفاق افتاد.

با این وجود، مووالاپلین به عنوان اولین داروی خوراکی که به طور خاص برای کاهش سطح Lp(a) توسعه یافته است، یک توسعه امیدوارکننده است.

به گزارش سیناپرس، نیکولز در خاتمه گفت: این دارو از چند جهت تغییر دهنده شرایط این بیماری است. ما نه تنها گزینه ای برای کاهش یک نوع کلسترول داریم، بلکه می توانیم آن را در یک قرص خوراکی به بدن برسانیم، به این معنی که برای بیماران قابل دسترس تر خواهد بود.

شرح کامل این مطالعه در مجله تخصصی JAMA Network منتشر شده است.

مترجم: مهدی فلاحی پناه

No tags for this post.