افزایش کیفیت تصاویر ام آر آی با فناوری نانو
ام آر آی یا روش تصویربرداری با تشدید مغناطیس (MRI) یکی از روش‌های پیشرفته تصویربرداری پزشکی است.با استفاده از این روش می‌توان تصویر بافت‌های درونی بدن را دید و از آن طریق مشکلات و بیماری‌های اعضای بدن را تشخیص داد. در روش‌های تصویربرداری با اشعه ایکس مانند رادیوگرافی ساده یا سی‌تی‌اسکن، بدن تحت تابش مقدار معینی از اشعه یونیزه کننده قرار می‌گیرد که اگر از حد مشخصی بیشتر باشد، می‌تواند موجب اشکالاتی در کارکرد سلول‌ها شود.
در ام آر آی از اشعه ایکس استفاده نمی‌شود؛ بنابراین نسبت به رادیوگرافی و سی‌تی‌اسکن بسیار کم‌ضررتر است.حسین هلی، مجری طرح، با بیان اینکه گاهی به دلیل نامناسب بودن کیفیت تصاویر ام آر آی نمی‌توان بافت‌های توموری را از بافت‌های سالم تشخیص داد، افزود: تصاویر ام آر آی باوجوداینکه از رزولوشن بالایی برخوردارند، اما کنتراست لازم جهت تمایز بین بافت سالم و تومور را ندارند.
وی ادامه داد: از این‌رو، استفاده از عامل کنتراست زا در این روش تصویربرداری موجب بهبود کیفیت و در نتیجه تشخیص بهتر بافت سالم از تومور می‌شود. در پژوهش حاضر نانوذرات مغناطیسی فریت روی-نیکل جهت ایجاد کنتراست سنتز شده است.
هلی اظهار داشت: این نانوذرات می‌تواند کیفیت تصاویر ام آر آی را بهبود بخشد و از این طریق پزشکان را در شناسایی به‌موقع بافت‌های سرطانی کمک کند.
مجری طرح در رابطه با عملکرد نانوذرات سوپر پارامغناطیس گفت: استفاده از ذره بسیار کوچک سوپر پارامغناطیس موجب می‌شود که بتوان با تزریق، این ذرات را وارد بدن کرد؛ سوپر پارامغناطیس بودن این ذرات باعث می‌شود که در غیاب میدان مغناطیسی، نانوذرات خاصیت مغناطیسی‌شان را از دست بدهند و به یکدیگر نچسبند و باعث انسداد عروق نشوند.
به گفته این محقق، در این طرح ابتدا نانوذره فریت روی-نیکل با استفاده از روش هم رسوبی سنتز شده و به‌منظور افزایش زیست سازگاری، نانوذرات به‌وسیله ماده دکسترین پوشش داده شده است؛ در ادامه غلظت‌های مختلف نانوذره در فانتوم آکاروز قرار داده شده و توسط دستگاه ام آر آی تصویربرداری صورت گرفته است و تصاویر ایجاد شده از حیث کنتراست مورد ارزیابی قرار گرفته‌اند.
هلی خاطر نشان کرد: نتایج نشان داده‌اند که عملکرد این نانوذره جدید نسبت به اکسید آهن تجاری در افزایش کنتراست تصاویر ام آر آی بالاتر است و همچنین با افزایش غلظت نانوذره، کنتراست تصویر افزایش می‌یابد.
این تحقیقات حاصل تلاش‌های دکتر نغمه ستار احمدی، مریم حیدری، طاهره زارع، دکتر مهرزاد لطفی و دکتر حسین هلی- اعضای هیأت علمی دانشگاه علوم پزشکی شیراز- است. نتایج این کار در مجلهApplied Magnetic Resonance (جلد ۴۷، سال ۲۰۱۶، صفحات ۹۲۵ تا ۹۳۵) به چاپ رسیده است.
