پژوهش ها نشان داد؛
سالمندان را تشویق به خاطره گویی کنید

سالمندی، یک فرایند بیولوژیکی اجتناب ناپذیر است. تحولات اجتماعی، اقتصادی و پیشرفت های علمی در سال های اخیر موجب افزایش امید به زندگی و کاهش نرخ مرگ و میر و درنتیجه، افزایش چشمگیر جمعیت سالمندان شده اند.

به گزارش سیناپرس، تخمین زده می شود که جمعیت سالمندان در جهان تا 40 سال آینده 2 برابر شود. این افزایش جمعیت در کشورهای در حال توسعه به مراتب بیشتر از کشورهای توسعه یافته است. ایران نیز به عنوان یکی از کشورهای در حال توسعه از این تغییرات جمعیتی مستثنی نیست. طبق گزارش مرکز آمار ایران، جمعیت سالمند ایران از 6.4 درصد در سال 1345 به 9.3 درصد در سال 1395 رسیده است. باتوجه به افزایش سریع تعداد سالمندان، مسئله بهداشت، سلامت و تأمین آسایش و رفاه آنان در جامعه هر روز ابعاد تازه و گسترده تری پیدا می کند.

فرایند سالمندی بنابر گفته متخصصان با تغییرات جسمانی گوناگون درکنار تغییرات روانی همچون نگرانی و اضطراب از آینده و تغییرات اجتماعی همراه است. سیستم های مختلف بدن تحلیل می روند و در عمل توانایی های انسان کاهش می یابد و سالمندان دچار افزایش ناتوانی، کاهش استقلال و افزایش وابستگی به دیگران می شوند.

بازنشستگی که شاید به گونه ای، آغازگر سالمندی محسوب شود، نیز یک انتقال و تحول مهم در زندگی محسوب می شود که همراه با تغییرات مهم در سبک زندگی و نقش های اجتماعی است. فاکتورهای متعددی در بازنشستگی نقش دارند که البته در کشور ایران برای بیشتر مشاغل دولتی، سابقه کار مدنظر قرار می گیرد.به گزارش سیناپرس، سالمندی همراه با بازنشستگی، فقدان هایی را درپی دارد. مواردی همچون از دست دادن عملکرد، از دست دادن دوستان و از دست دادن آزادی می توانند سلامت اجتماعی فرد را با مشکل رو به رو سازند.

پژوهشگرانی از دانشگاه علوم‌پزشکی زاهدان با در نظر قرار دادن این موضوع مهم، اقدام به اجرای یک طرح پژوهشی کرده اند که در آن، تأثیر خاطره‌گویی به عنوان یک فرایند ساده و جالب توجه بر سلامت اجتماعی سالمندان بازنشسته مورد بررسی علمی قرار گرفته است.

در این تحقیق، 90 فرد بازنشسته 60 تا 75 سال مشارکت داشته و از طریق پرسش‌نامه اطلاعات فردی و پرسش‌نامه سلامت اجتماعی، داده های مورد نیاز تحقیق را فراهم آورده اند. این داده ها سپس با استفاده از نرم افزارهای آماری، تجزیه و تحلیل شده اند.

نتایج این مطالعه نشان می دهد: خاطره‌گویی به‌صورت گروهی می‌تواند بر سلامت اجتماعی سالمندان تأثیر مثبت و مفیدی داشته باشد.

به گفته نسرین رضائی، محقق گروه روان‌پرستاری مرکز تحقیقات پرستاری جامعه دانشکده پرستاری و مامایی دانشگاه علوم‌پزشکی زاهدان و همکارش، به نظر می رسد خاطره گویی می تواند شرایطی را برای سالمند به وجود آورد که او احساس کند ضمن این که جامعه او را پذیرفته، همچنین شرایطی را فراهم کرده است تا در کنار دوستان و همکاران بازنشسته خود به بیان خاطرات بپردازد.

محققان فوق می گویند: این تعامل باعث می شود فرد سالمند احساس کند که به جامعه و اطرافیانش تعلق دارد و فردی دارای شأن و ارزش است و مورد احترام دیگران است و درنهایت این احساس بر سلامت اجتماعی او تأثیر خواهد داشت.

بر اساس این نتایج، پیشنهاد پیشنهاد شده است که ازنظر اهمیت دادن به سلامت جسمی و روانی سالمندان، پرستاران بالینی در اقدامات مراقبتی جهت بهبود وضعیت سالمندان، از روان درمانی هایی نظیر خاطره گویی استفاده کنند. همچنین مدیران حوزه سلامت، خاطره گویی را به عنوان یک مداخله معمول در مراکز درمانی، نگهداری و تجمعات سالمندان مورد توجه قرار دهند.

رضائی و همکارش اشاره کرده اند، همچنین بر اساس برخی مطالعات مروری، باید به این نکته نیز توجه کرد که سالمندی سالم، ابعادی چندگانه دارد و نیاز است برای دستیابی به آن، مطالعات بیشتر و با توجه به زمینه و شرایط مختلف سالمندان انجام شود.

به گزارش سیناپرس،این نتایج که در نشریه پرستاری ایران وابسته به مرکزتحقیقات مراقبتهای پرستاری و مامایی دانشگاه علوم پزشکی و خدمات بهداشتی درمانی ایران منتشر شده اند، بر این نکته دلالت دارند که ازآنجایی‌که سالمندان، علاقمند به بیان خاطرات هستند و خاطره‌گویی، مداخله‌ای جذاب، ساده و بدون هزینه است، می‌توان از آن به منظور ارتقای سلامت اجتماعی سالمندان استفاده کرد.

گزارش: محمدرضا دلفیه

No tags for this post.