سلولهای پرتوان القایی به کمک مبتلایان لوسمی می آیند
دکتر مهدی توتونچی، عضو هیات علمی پژوهشگاه رویان به خصلت های مهم و اهمیت سلولهای پرتوان القایی( iPS) اشاره کرد و در گفت وگو با خبرنگار سیناپرس گفت: این سلول ها همه خصلت های سلول های پر توان جنینی دارند با این تفاوت که از سلولهای تمایز یافته به وجود میآیند یعنی ما می توانیم بخشی از سلول های پوست (سلول های فیبروبلاست) هر بیمار را در آزمایشگاه کشت دهیم و پس از القا، آن را به حالت جنینی برگردانیم. سلول ها در حالت جنینی دو خصوصیت سلول های بنیادی( توانایی تکثیر و تمایز نا محدود) را پیدا میکنند از اینرو استفاده از این سلول ها که قابلیت خیلی زیادی در تکثیر نا محدود و توانایی تمایز به انواع و اقسام سلولی بدن دارند، نقطه عطفی برای مبحث سلول درمانی شده و امیدهای زیادی را در حوزه سلول درمانی و ژن درمانی به وجود آورده است.
وی به کاربردهای این سلول ها برای درمان بیماری ها اشاره کرد و افزود: هم اکنون یک سری از بیماری ها مانند تالاسمی تک ژنی هستند (تخریب یک ژن باعث ایجاد این بیماری در فرد شده است). این قبیل بیماری ها با روش ژن درمانی قابل درمان هستند. برای این منظور می توان پس از استخراج سلول فیبروبلاستی پوست و القا آن به سمت سلول های iPS ، این ژن معیوب را اصلاح کرد. پس از ترمیم آن ژن می توان سلول های iPS را به سلول مد نظر تمایز داد و در سلول درمانی از آن استفاده کرد؛ در واقع با این شیوه قادر خواهیم بود که دو مقوله ژن درمانی و سلول درمانی را همزمان انجام دهیم.
توتونچی یادآور شد: همچنین امروزه فعالیت بسیاری از مراکز تحقیقاتی-درمانی روی مقوله «تقویت سیستم ایمنی بدن با استفاده از سلول های درمانی»متمرکز شده تا راهی برای درمان سرطان به ویژه سرطان های لنفوسیتی و خونی پیدا کنند؛ هم اکنون اغلب این روش ها(Dendritic cells، T-Cell و CART-Cell) در ژن درمانی برای درمان لوسمیها یعنی سرطانهای مربوط به سیستم خونی و لنفوم ها پاسخ خیلی خوبی داشته است.
این عضو هیات علمی پژوهشگاه رویان اظهار داشت: امروزه محققان بسیاری از شرکت ها با سرمایه گذاری روی این مبحث در نظر دارند با بسیج سربازهای داخل بدن، سیستم ایمنی بدن را تقویت و غول سرطان را از پا در بیاورند به همین دلیل هم اکنون حوزه وسیعی پیرامون این مساله ایجاد شده است؛ در حال حاضر این حوزه حدود 3/32 میلیارد دلار سهم بازار جهانی را به خود اختصاص داده و پیش بینی شده تا سال 2019 سهم این مارکتینگ از 2/14 به 7/11 درصد یعنی بیش از 50 میلیارد دلار برسد.
این سلول ها همه خصلت های سلول های پر توان جنینی دارند با این تفاوت که از سلولهای تمایز یافته به وجود می آیند یعنی ما می توانیم بخشی از سلول های پوست (سلول های فیبروبلاست) هر بیمار را در آزمایشگاه کشت دهیم و پس از القا، آن را به حالت جنینی برگردانیم. سلول ها در حالت جنینی دو خصوصیت سلول های بنیادی( توانایی تکثیر و تمایز نا محدود) پیدا میکنند.
وی در پایان گفت: القای سلولی با استفاده از تکنولوژی بکارگیری ویروسی نیز در ابتدا همراه با یک سری مشکل ها بود به همین دلیل دانش زیست شناسی به سمتی رفت تا این سلول ها در شرایط کاملا ایمن تولید شوند. از اینرو در بحث ژن درمانی و سلول درمانی بحث فراهم بودن شرایط ایمن، مطمئن و استریل شده بسیار مطرح است تا هنگام انتقال یک ژن یا سلول و فرایندهای درمانی (برگرداندن به حالت جنینی، تمایز دادن و ترمیم ژن معیوب)، عفونتی وارد بدن بیمار نشود. قطعا تحقق چنین کاری بسیار هزینهبر است به همین دلیل بیش از خطرناک بودن این روش، هزینه بر بودن آن چالش برانگیز است؛ گاهی هزینه یک بار درمان بیماران با این روش به بیش از 150 هزار دلار می رسد.
گفت و گو: فرزانه صدقی
No tags for this post.