تاکید مرکز پژوهش‌های مجلس بر ماموریت گرایی جهاد دانشگاهی در برنامه هفتم توسعه
مرکز پژوهش‌های مجلس شورای اسلامی ضمن بررسی لایحه برنامه هفتم توسعه کشور در بخش آموزش عالی، تحقیقات و فناوری، بر ضرورت توجه بیشتر به نقش کلیدی برخی دستگاه‌ها در نظام علم و فناوری کشور، از جمله جهاد دانشگاهی تاکید کرد.
در این گزارش ضمن ارزیابی مثبت از برخی اقدامات تحولی دولت در آموزش عالی، به دلیل روشن نبودن ابعاد متنوع برخی از مواد مهم، پیشنهاد شده است این احکام در لایحه‌ای مستقل از سوی دولت ارائه شود.
در بخش دوم، موادی با موضوع افزایش مهارت‌آموزی نظام آموزش عالی، حمایت و بهره‌گیری از نخبگان ایرانی مهاجرت کرده در چرخه خدمت به کشور، ساماندهی منابع مالی مؤسسات پژوهشی به سمت نیازها و مسایل کشور، پیشنهاد سازوکاری جهت استفاده از وقف و خیرین در آموزش عالی، تکلیف وزارتخانه‌ها به اصلاح آیین‌نامه ارتقای دانشگاه‌ها و مؤسسات پژوهشی و الزام دستگاه‌های اجرایی به دریافت تأییدیه از دانشگاه‌ها در تصمیم‌گیری‌ها و نیز تاکید بر ماموریت گرایی جهاددانشگاهی، پیشنهاد شده است.
در بخش پیشنهادهای الحاقی حوزه آموزش عالی، تحقیقات و فناوری این گزارش در ماده ۹۹ لایحه برنامه هفتم توسعه پیشنهاد شده است به دانشگاه‌ها و مؤسسات آموزش عالی و پژوهشی و جهاد دانشگاهی اجازه داده می‌شود برای ساماندهی منابع حاصله با رعایت موازین شرعی و قانونی به تأسیس صندوق‌های وقفی در چارچوب شرایط و ضوابط ماده (۱۴) قانون جهش تولید دانش‌بنیان مصوب ۳۱ اردیبهشت ۱۴۰۱ اقدام کنند. اساسنامه صندوق فوق پس از ۶ ماه با پیشنهاد وزارتین علوم و بهداشت به تصویب هیات وزیران می‌رسد.
همچنین در این گزارش پیشنهاد شده است در جریان بررسی ماده ۹۴ لایحه برنامه هفتم توسعه، پیشنهادی به شرح ذیل الحاق شود:
“جهاددانشگاهی مکلف است با همکاری وزارتین علوم، تحقیقات و فناوری و بهداشت، درمان و آموزش پزشکی و معاونت علمی و فناوری و اقتصاد دانش‌بنیان رییس جمهور و تایید شورای عالی انقلاب فرهنگی در طول اجرای برنامه، چهار فناوری راهبردی و پیشران کشور را با رعایت الزامات بند “الف” ماده (۱) قانون جهش تولید دانش‌بنیان مصوب ۳۱ اردیبهشت ۱۴۰۱ با استفاده از منابع اختصاصی و عمومی به انجام برساند. دستگاه‌های اجرایی موضوع ماده یک این قانون موظفند همکاری و هماهنگی لازم را در این خصوص با جهاددانشگاهی داشته باشند.”
این گزارش در اظهارنظر کارشناسی در خصوص متن پیشنهادی تاکید کرد جهاد دانشگاهی با استفاده از ظرفیت متخصصان خود در واحدها، سازمان‌ها و مراکز تخصصی در سراسر کشور می‌تواند در بخش تحقیق و توسعه و با رویکرد افزایش تاب‌آوری و رقابت‌پذیری محصولات فناورانه، فعالیت‌های بسیار مؤثری در حوزه علم و فناوری کشور به انجام برساند. در این راستا و با توجه به نیاز صنایع مختلف در استان‌ها، جهاد دانشگاهی می‌تواند به‌عنوان قطب اتصال متخصصان به این صنایع نسبت به شبکه‌سازی نیروی انسانی متخصص در جهت جذب و کاهش مهاجرت نخبگان و اشتغال افراد تحصیل‌کرده کشور همزمان با رفع مسایل فنی و تخصصی صنایع کوچک و متوسط اقدام کند.
در این گزارش در خصوص نقاط ضعف لایحه در حوزه آموزش عالی، تحقیقات و فناوری تاکید شده است بی توجهی به نقش کلیدی برخی از دستگاه‌ها در نظام علم و فناوری کشور مانند جهاد دانشگاهی، از نقاط ضعف لایحه است. همچنین بی‌توجهی به تقویت و تحول رشته‌های علوم انسانی و علوم پایه نیز در دیگر نقاط ضعف لایحه عنوان‌شده در این گزارش است.
گزارش را اینجا بخوانید.
