یک هزار نخبه در آموزش‌وپرورش جذب می‌شود
نشست هم‌اندیشی جمعی از نخبگان و صاحبان استعدادبرتر با وزیر آموزش‌وپرورش و قائم مقام بنیاد ملی نخبگان برگزار شد.
به منظور زمینه‌سازی برای ارتباط مستقیم جامعه نخبگانی با مسئولان کشور، نشست جمعی از نخبگان و دانشجو-معلمان صاحب استعدادبرتر با وزیر آموزش و پرورش، قائم مقام بنیاد ملی نخبگان و معاونان و مدیران دو نهاد برگزار شد.
در این نشست، رضامراد صحرایی وزیر آموزش و پرورش گفت: پیدا کردن راه حل برای مشکلات جامعه، نیازمند برقراری ارتباط میان نخبگان علمی، نخبگان دینی و نخبگان مدیریتی است، این ارتباط غیرممکن‌های زیادی را ممکن خواهد کرد.
صحرایی با بیان اینکه جلسات با نخبگان باید به صورت تخصصی ادامه یابد تا بتوان توانمندی‌های این افراد را در حوزه‌های مورد نیاز به کار گرفت، گفت: نخبه نسبت به پدیده‌های عادی نیز سوال دارد و این در حالیست که افراد دیگر با این پدیده‌ها زندگی می‌کنند و این یعنی تفاوت فرد نخبه با دیگران.
وزیر آموزش و پرورش با اشاره به تاریخچه دانشسراها و هدف آنها در تربیت معلم برای روستاها، گفت: آموزش و پرورش قوی مقدمه بلافصل ایران قوی است و مقدمه آموزش و پرورش قوی، معلم قوی است.
وی ادامه داد: برای تربیت معلم قوی، باید ابتدا هویت معلمی را در وی نهادینه کرد و در کنار آن دانش و فن انتقال دانش را نیز به او آموخت چون معلم با محصل که یک انسان است، سر و کار دارد؛ بنابراین باید از هنر وارد شدن به دنیای دانش‌آموز بهره‌مند باشد.
صحرایی اظهار داشت: از سال ۸۳، دوگانه تربیت معلم و تامین معلم ایجاد شد و همین دوگانه ضربات زیادی را به نظام تعلیم و تربیت کشور وارد کرد. در واقع، کشور به جای تربیت معلم به دنبال تامین معلم رفت. در این روند افرادی وارد این حوزه شدند که گرچه از دانش کافی برخوردار بودند اما مهارت و هویت معلمی نداشتند و بدین ترتیب، تربیت معلم رنگ باخت.
وزیر آموزش و پرورش اضافه کرد: خوشبختانه بعد از ایجاد دانشگاه فرهنگیان، چند سالی تنها از طریق این دانشگاه و دانشگاه شهید رجایی معلم استخدام شد اما بعد از آن مسیرهای دیگری نیز ایجاد شد؛ به طوری که در این سال‌ها تنها ۲۰ درصد معلمان از مسیر دانشگاه فرهنگیان و دانشگاه شهید رجایی جذب شده‌اند و این یک آسیب بزرگ است.
صحرایی با بیان اینکه نیمی از کارکنان دولت در این وزارتخانه هستند، تصریح کرد: دستگاه تعلیم و تربیت کشور بسیار بزرگ است و این بزرگ بودن، وزارت آموزش و پرورش را به یک خودمشغولی افراطی دچار کرده، در نتیجه این وزارت از ماموریت‌های اصلی خود باز مانده است.
وی با تأکید بر اینکه کلان‌مسئله تعلیم و تربیت، یک پروسه است و نه اقدام نقطه‌ای، یادآور شد: این یعنی باید بین اجزای مختلف نظام تعلیم و تربیت، رابطه منطقی برقرار باشد تا در یک فضای زیست‌بوم‌گونه بتوان اهداف تعیین‌شده را محقق کرد.
صحرایی بیان داشت: ایران بعد از هندوستان متنوع ترین فرهنگ را دارد؛ برخورداری از مرزهای پرتعداد با کشورهای همسایه و بیش از ۲۰ زبان زنده و وجود پدیده‌های مرسومی مانند دوزبانگی و چندزبانگی، تنها بخشی از ویژگی‌های منحصربه‌فرد ایران است. نظام تعلیم و تربیت باید به این موارد توجه داشته باشد و بتواند با تحلیل درست از وضعیت کشور الگوی شناختی خود را تصحیح کند.
وزیر آموزش و پرورش گفت: نظام تعلیم و تربیت باید یک فرایند پویا، متحد، هماهنگ، همسو و منسجم را ایجاد کند که در آن اثرگذاری و اثربخشی بین بخش‌های مختلف وجود داشته باشد که البته این مهم نیازمند درک شبکه‌ای از شرایط است.
وی یادآور شد: در ایران جایگاه ویژه ای برای معلم قائل هستند اما مادامی که این جایگاه و این احترام ترجمه رفتاری نداشته باشد، عملاً در حد شعار و حرف باقی می‌ماند.
صحرایی افزود: در کشورهایی مانند ژاپن، چین، آمریکا و انگلستان، نهادها و مراکز تربیت معلم تحت اشراف عالی‌ترین مقام کشور هستند. از طرف دیگر، این مراکز به شدت آینده‌نگر پویا و منسجم‌اند و نظام گزینشی روشن و محکمی دارند که در فرایندهای آن، بسیاری از افراد به تدریج از چرخه خارج می‌شوند. با این حال، در ایران جدال برای ورود است و عملاً هر کسی وارد چرخه نظام آموزشی شود، عملاً به کارگیری خواهد شد.
وی با بیان اینکه بودجه آموزش و پرورش باید طبق قانون افزایش پیدا کند، خاطرنشان کرد: تحول نیازمند قرارگیری علم و حلم در کنار یکدیگر است چراکه تحول به صورت آنی رخ نمی‌دهد. وضع موجود حاصل عملکرد یکساله و دوساله نیست؛ بنابراین نباید انتظار داشت در یک بازه زمانی کوتاه، تمام مشکلات رفع شود. از طرف دیگر، در این مسیر نباید دچار غرور شد.
وزیر آموزش و پرورش در پایان با اشاره به طرح جذب و اشتغال نیروی انسانی نخبه و مستعدبرتر گفت: مجوز جذب ۱۰۰۰ نخبه در آموزش و پرورش اخذ شده است که این مهم می‌تواند نقش بسزایی در ارتقاء کیفی حوزه آموزش داشته باشد.
توجه به مستعدان دهک‌های پایین جامعه از برنامه‌های جدی بنیاد ملی نخبگان
در ادامه این نشست؛ ناصر باقری مقدم؛ قائم مقام بنیاد ملی نخبگان با بیان اینکه وزیر آموزش و پرورش خود در زمره نخبگان قرار دارد، گفت: خوشبختانه امروزه افرادی در رأس وزارت آموزش و پرورش قرار دارند که ادبیات نخبگانی را به خوبی می‌دانند و با فضای نخبگان به خوبی آشنا هستند.
وی افزود: توجه به مستعدان دهک‌های پایین جامعه یکی از برنامه‌های جدی بنیاد ملی نخبگان است که آن را با همکاری وزارت آموزش و پرورش دنبال می‌کند. برای نیل به این هدف، حمایت از جامعه نخبگانی مناطق کم برخوردار و بی بضاعت به عنوان یک اولویت در دستورکار قرار گرفته است.
باقری‌مقدم اضافه کرد: در سال جاری، برای اولین بار ۱۵۰ مدرسه مستعدپرور در مناطق کم برخوردار مورد توجه و حمایت ویژه بنیاد ملی نخبگان و وزارت آموزش و پرورش قرار می‌گیرند. علاوه بر آن، برای حمایت از صاحبان استعداد برتر ساکن در روستاها که دسترسی به مدارس سطح بالا ندارند، بیش از ۲۰۰ کانون مردمی با همکاری بنیاد ملی نخبگان و استفاده از ظرفیت‌های نهادهای عمومی ایجاد شده تا بتوان مستعدان این مناطق را دوشادوش مدارس سمپاد و نمونه مردمی، شناسایی و حمایت کرد.
قائم مقام بنیاد ملی نخبگان اظهار داشت: در سال جاری، با همکاری کمیته امداد امام خمینی و وزارت آموزش و پرورش، بنیاد ملی نخبگان از ۲۰ هزار دانش‌آموز تحت حمایت کمیته امداد که در برنامه ملی شهاب شناسایی شدند، حمایت خواهد کرد. در کنار آن، توجه به دانشجومعلمان مستعدبرتر یکی دیگر از برنامه های اولویت‌دار بنیاد ملی نخبگان و وزارت آموزش و پرورش در سال جاری خواهد بود.
وی با بیان اینکه در حوزه فرهنگ و هنر نیز شیوه‌نامه مربوط به زودی ابلاغ می‌شود، یادآور شد: به منظور رشد مهارت‌های دانش آموزان در حل مسئله و ارتقای توانمندی و مهارت‌های کاربردی آنان، مدارس خلاقیت نیز به زودی راه‌اندازی می‌شود.
آموزش و پرورش باید نسبت به جایگاه معلمان حساس باشد
حجت الاسلام والمسلمین سعید کرمی؛ رئیس دفتر نمایندگی نهاد مقام معظم رهبری در بنیاد ملی نخبگان نیز با اشاره به این که برگزاری این جلسات از مطالبات جدی رهبر معظم انقلاب است، اظهار داشت: این جلسات سبب ارتباط مستقیم مسئولان با نخبگان می‌شود که این مهم برکات دوسویه دارد.
وی افزود: در این جلسات هم مسئولان با نظرات و راهکارهای نخبگان برای برون‌رفت از مشکلات و چالش‌های موجود آشنا می‌شوند و هم نخبگان از محدودیت‌ها و چالش‌های مسئولان آگاه خواهند شد؛ در نتیجه یک ارتباط منطقی و دقیق بین دو طرف ایجاد می‌شود.
کرمی با بیان اینکه آینده کشور در دست معلمان است، ادامه داد: تمام چالش‌ها و مشکلات، نقاط قوت و دستاوردهای امروز کشور ریشه در آموزش و پرورش دارند؛ در نتیجه این وزارتخانه باید نسبت به جایگاه معلمان حساس باشد و گلوگاه جذب دانشجومعلم را به صورت دقیق کنترل کند تا افراد بر اساس شاخص‌هایی مانند توانمندی‌های علمی، سبک زندگی، شخصیت اجتماعی، توانمندی روحی و روانی برای تربیت نسل آینده، گزینش شوند.
وی تاکید کرد: در فرهنگ دینی، بر خودساختگی و آشنایی و عمل معلم به باورها و ارزش‌های دینی تأکید شده است؛ بنابراین دانشگاه فرهنگیان باید در این زمینه دقت عمل بالایی داشته باشد.
حجت الاسلام والمسلمین کرمی در پایان بر لزوم تقویت و تعمیق ارتباط بنیاد ملی نخبگان و دانشگاه فرهنگیان تاکید کرد.
شایان ذکر است، در این نشست شرکت‌کنندگان نیز به بیان دیدگاه‌ها و نظرات خود پرداختند.
ضرورت رعایت عدالت آموزشی، دسترسی به آموزش با کیفیت، توجه به شرایط بازماندگان از تحصیل و بهره‌مندی از کمک سازمان‌های مردم‌نهاد و خیریه برای آنها، کتاب‌های درسی و بازنگری متون ادبی، اهتمام ویژه به تجهیز کتابخانه‌های کشور، ایجاد عوامل انگیزشی برای معلمان به ویژه فراهم کردن شرایط لازم برای تأثیرگذاری و تقویت حس ارزشمندی در ایشان، واقعی کردن توقعات از استعدادهای برتر با برنامه‌ریزی، افزایش برنامه‌ها برای فعالیت‌های فیزیکی و تربیت بدنی به منظور بهبود عملکرد فرد، استفاده از ظرفیت‌های پژوهشکده‌ها برای فرصت‌های کارورزی دانش‌آموزمعلمان، ضرورت ارتقاء سطح علمی اعضای هیئت علمی دانشگاه فرهنگیان، تدوین شیوه‌نامه اجرایی برای معلمان برگزیده، لزوم تغییر سیاست‌های آموزش و پرورش در مواجهه با مدارس خصوصی، توجه ویژه به عدالت و قانون اساسی و همبستگی اجتماعی، ایجاد سامانه رصد استعدادهای هنری دانش‌آموزان، تجمیع رویدادها و جشنواره‌ها برای دستیابی به نتایج بهتر، تشکیل کمیته تخصصی برای پیگیری سند تحول، ضعف کتب درسی و لزوم ارتقای محتوای آموزشی، راه‌اندازی دفتر ارتباط با دانشگاه و پژوهشگاه، افزایش ایجاد حس وطن‌دوستی و تعلق خاطر در دانش‌آموزان، اهتمام جدی به ادبیات به عنوان بستری هویت‌ساز و هویت‌بخش، شکل‌گیری اندیشکده با حضور نخبگان خارج از آموزش و پرورش و همچنین تشکیل کلاس‌های ضمن خدمت برای معلمان، از مهمترین موضوعات مطرح‌شده در این نشست بود.
