خلخال، بهشت سبزیجات محلی استان
شرایط جوی و بارندگی‌های مناسب بهار امسال در شهرستان خلخال موجب افزایش رویش انواع سبزی‌های محلی (تره) در این منطقه شده و برداشت این سبزی‌ها در مقایسه با سال قبل افزایش یافته است.
به گزارش سیناپرس اردبیل، در حالی که سال‌های گذشته برداشت انواع تره و سبزی محلی به دلیل افزایش زودهنگام دمای هوا از اوایل فروردین ماه در خلخال آغاز می‌شد، بارش برف وباران و حاکمیت هوای سرد در فروردین ماه امسال موجب کاهش سرعت رشد تره محلی در باغ‌ها، مزارع کشاورزی، مراتع و مناطق کوهستانی این شهرستان و برداشت دیرهنگام انواع سبزی‌ها و تره‌های محلی شده است.
برداشت تره محلی در خلخال علاوه بر ایجاد درآمد فصلی برای برداشت کنندگان، موجب حفظ فرهنگ مصرف سبزی‌های وحشی در بین مردم شده و هنوز افرادی هستند که به خواص درمانی سبزی‌های محلی معتقد بوده و در این فصل از سال اقدام به برداشت آن می‌کنند.
زمان برداشت سبزی و یا تره محلی، متناسب با شرایط جوی و اقلیمی منطقه معمولا ازنیمه دوم فروردین ماه شروع شده است و تا پایان بهار ادامه می‌یابد.
بسیاری از بانوان روستایی اقدام به چیدن و جمع‌آوری تره‌های محلی از باغ‌ها و مناطق کوهستانی و چمنزارهای طبیعی می‌کنند که علاوه بر تامین مصرف خوراکی خانواده‌ها، بخشی از آن را برای فروش روانه بازار کرده و از این راه عایدی برای خانواده‌ها حاصل می‌شود.
به گفته کارشناسان جهاد کشاورزی، به طور متوسط از هر هکتار زمین کشاورزی و یا چمنزار طبیعی می‌توان ۲۰ کیلوگرم تره محلی جمع‌آوری کرد و میزان برداشت این محصول بسته به شرایط جوی مناسب و بارندگی‌ها در سطح مناطق مختلف این شهرستان متفاوت است.
به گفته مدیر جهاد کشاورزی خلخال، در این شهرستان تاکنون بیش از ۳۰۰ نوع گیاه دارویی شناسایی شده که در بین تره‌های محلی نام چند نوع از این گیاهان دیده می‌شود.
حسن نورمحمدی اظهار کرد: بر خلاف سال‌های گذشته که به افزایش زودهنگام هوا زمان برداشت تره‌محلی در این شهرستان از اوایل فروردین ماه صورت می گرفت، امسال زمان برداشت انواع تره محلی و به دلیل کاهش نسبی دمای هوای منطقه از اوایل اردیبهشت ماه آغاز شده است.
وی اضافه کرد: از بین انواع سبزی‌ها و تره‌های محلی که زمینه رشد آنها در مزارع این شهرستان وجود داشته و مورد استفاده مردم خلخال قرار می‌گیرد، می‌توان به کنگر ، ایپیکچه ، غازایاقی ، قوین قولاغی، قوزی قولاغی ، چمن زره سی ، یملیک ، خروس گوزی ، اینک امجگی ، پیشیک جیرناقی ، بولاق اوتی ، یارپوز ، چله داغ ، جهره قولاغی ، قرمزی شالوار ، ابلیک ، بابانیک ، خاش خاش ، قویون گوزی ، امه کومه‌جی و بوغدا تره‌سی اشاره کرد.
مدیر جهاد کشاورزی خلخال ادامه داد: تره محلی بصورت خام و یا پخته قابل مصرف بوده است ولی در فرهنگ عامه مردم خلخال پخت چند نوع غذای محلی از تره‌های وحشی از جمله ترشی تره، تره تخم مرغ، تره پلو، آش تره و تره تفت شده رایج است.
به گفته زنان روستایی که در شناخت انواع سبزی محلی و چیدن و برداشت تره بیش از سایرین مهارت دارند، بیش از ۳۰ نوع تره محلی در اراضی اطراف روستاهای این شهرستان قابل رویش بوده و در این موقع از فصل، بسیاری از زنان روستایی وقت خود را صرف چیدن تره‌های محلی و پختن غذاهای مختلف با این سبزی‌ها می‌کنند.
تره محلی خلخال معمولا به صورت خام و پخته و به روش‌های مختلف و اختلاط آن با سایر خوردنی ها و یا صرفا به صورت یک تره پخته با نان و برنج مورد استفاده خوراکی مردم منطقه قرار می‌گیرد.
استفاده از سبزی و یا تره محلی در خلخال در میان زنان مسن و یا میانسال روستایی مورد توجه بوده و آنها معتقدند که مردم باید از این سبزی‌های خودرو استفاده کرده تا طعم و مزه یک سبزی وحشی را با نوع پرورشی آن دریابند.
برخی از شهروندان خلخالی می‌گویند که با عرضه سبزی‌های مزرعه‌ای که برای رشد سریع و کثیر آنها از انواع کودهای شیمیایی و حیوانی استفاده می‌شود، طعم و مزه دلچسب سبزی‌های خودرو و با خواص درمانی را آرام آرام به‌ورطه فراموشی سپرده، در حالی که در گذشته مصرف پخته استفاده از تره محلی دست کم ۱۰ بار در طول فصل بهار به مردم سفارش شده است.
در حال حاضر تره محلی تازه در کنار ریواس بصورت روزانه در میادین میوه و تره و بار و یا توسط دست فروشان در معرض فروش قرار می‌گیرد و با وجود اعمال محدودیت‌های ناشی از شیوع کرونا فروش این نوع محصول کشاورزی وحشی بازار پررونقی نیز دارد.
