گرامیداشت هزاره حضور ناصر خسرو در بسطام
همایش گرامیداشت هزاره حضور ناصر خسرو در بسطام برگزار شد. در حاشیه برگزاری این همایش با دکتر محسن جعفری مذهب عضو هیئت علمی مرکز پژوهش های ایران شناسی و اسلام شناسی سازمان اسناد و کتابخانه ملی ایران و پیشنهاد دهنده طرح بزرگداشت هزاره حضور حکیم ناصرخسرو درباره این همایش و پیامدهای آن به گفت‌وگو نشستیم.
چه شد که طرح اولیه برگزاری بزرگداشت هزاره حضور ناصر خسرو شکل گرفت و چه شد که شهر بسطام میزبان این همایش شد؟
ناصرخسرو هزار سال پیش در 25 شعبان مقارن با دهم خرداد امسال سفر خود از مرو به قصد زیارت خانه خدا را آغاز کرد و از مسیر سرخس، نیشابور و پس از آن بسطام در ایران فعلی عبور کرده است. او در این سفر هشتم ذیقعده 437 مطابق با مرداد ماه وارد بسطام شد. پنج سال پیش طرح برگزاری همایش گرامی داشت وی در شهرهایی که هزار سال پیش میزبان او بودند شکل گرفت. هدف ما این بود که با برگزاری شب ناصرخسرو یا نمایشگاه ناصر خسرو و … نشان دهیم که در هر صورت می‌دانیم چه اتفاقی در عرصه گردشگری دنیا اتفاق افتاده است.
چه چیز موجب امتیاز ناصر خسرو و سفرنامه‌اش بر افراد و آثاری مانند سفرنامه او شده است؟
سفرنامه هزارساله ناصر خسرو برای ما حکم گنج را دارد. همان‌طور که می‌دانید بهمن ماه امسال کنفرانس راهنمای گردشگری جهان در ایران برگزار می‌شود. ما در آن زمان این برگ برنده یعنی گردشگر، سفرنامه نویس و سفرنامه فارسی هزار ساله‌ای را داریم که در دنیا نظیر ندارد. زیرا اگر در دنیا مارکوپولو را الگوی گردشگری بدانند، قدمت او تنها ۷۰۰ سال است و یا اگر اعراب ابن بطوطه را به عنوان گردشگر بشناسند او هم ۷۰۰ سال قدمت دارد یا قدمت سفرنامه اولیا چلبی تنها ۳۵۰ سال است. بنابراین سفرنامه ناصرخسرو گنجی در عرصه جهانی محسوب می‌شود.
از شکل گیری این همایش بگویید.
چنین گنجی یعنی ناصر خسرو دهم خرداد وارد ایران شد و ما هرچقدر تلاش کردیم که در خراسان یعنی از سرخس تا عراق برایش برنامه‌ای برگزار کنیم، نتوانستیم. شهر بسطام به عنوان نخستین شهر ورودی ناصرخسرو در استان سمنان پذیرفت که میزبان ورود ناصرخسرو باشد. به همین مناسبت ما پیشنهادی به دانشگاه آزاد شاهرود برای برگزاری این برنامه دادیم و سرانجام این همایش در سالن شهید بهشتی بسطام برگزار شد، هزارمین سال ورود ناصرخسرو به این شهر گرامی داشته شد.
در این همایش به چه چیزهایی پرداخته شد؟
در همایش گرامیداشت هزاره حضور ناصر خسرو در بسطام من در مورد سفرنامه ناصرخسرو و آغاز هزارمین سال سخنرانی کردم و استادان و دوستان دیگری از ابعاد دیگر در مورد بسطام، ناصرخسرو، اسماعیله و… را مورد بررسی قرار دادند.
برای برگزاری این همایش فراخوان مقاله داده شده بود؟
خیر. به دلیل کم بودن زمان و نداشتن بودجه، فراخوانی داده نشد. اما در گزارش دبیر علمی همایش، ایشان وعده کردند که این همایش، در واقع پیش همایش است. ما امیدواریم سال آینده فراخوانی داده شود و در وقت مناسب مقالاتی دریافت کنیم. تا در نهایت بتوانیم این مقالات را به صورت کتاب چاپ کنیم و در سطحی ملی و شاید بین‌المللی کاری انجام دهیم.
برگزاری این همایش از تصمیم تا عمل چقدر زمان برد؟
طرح برگزاری سفر هزار ساله ناصرخسرو، سال ۹۰ منتشر شد. من پنج سال بود که به دنبال برگزاری این همایش بودم و سال به سال یادآوری کردم که سال ۹۵، هزارمین سال سفر ناصرخسرو است. کمتر کسی از ما حمایت و یا به این موضوع علاقه نشان داد. برگزاری این همایش اولین اتفاق مثبتی است که درباره این حادثه مهم یعنی ورود این گردشگر جهانی به ایران، برگزار شد.
شما دبیر این همایش بودید؟
خیر. دبیر این همایش دکتر حسن شادپور استاد دانشگاه آزاد شاهرود است و من پیشنهاد دهنده اولیه این طرح بودم.
گفتنی است دکتر محسن جعفری مذهب محسن جعفري مذهب، دکترای تاریخ از دانشگاه شهید بهشتی است و با مركز آموزش عالي كتابداري، دانشگاه شهيد بهشتي، دانشگاه الزهرا، دانشكده ادبيات دانشگاه تهران، دانشگاه امام خميني و وزارت آموزش و پرورش در زمینه تدریس و پایان‌نامه همکاری داشته و تاريخ ايران در دوره مغولان و تيموريان، آسياي مركزي، اسناد فارسي، نسخه هاي خطي، نسخه شناسي، سكه شناسي جزو علایق پژوهشی اوست و با دائره المعارف بزرگ اسلامي، دانشنامه جهان اسلام، كتابخانه مجلس شوراي اسلامي، مركز پژوهشي ميراث مكتوب، موسسه تاريخ معاصر ايران و صدا و سيما، همكاري پژوهشي و با نشريات ميراث جاويدان، آينه ميراث، كتاب ماه تاريخ و جغرافيا، نامه بهارستان، فصلنامه كتاب، گنجينه اسناد، … همكاري نگارشي داشته است.
گفت‌وگو: مهرداد نصرتی
No tags for this post.
