تغذیه با شیرمادر کلید طلایی سلامت مادر و نوزاد
اول تا هفتم اوت (11 – 17مرداد) توسط سازمان جهانی بهداشت، یونیسف و نهادهای دیگر، هفته جهانی تغذیه با شیر مادر نامیده شده است.تغذیه با شیر مادر برای رشد جسمی و مغزی نوزاد ضروری است. متخصصان سازمان جهانی بهداشت تغذیه انحصاری با شیر مادر تا 6 ماهگی را ضامن سلامت و رشد جسمی و فکری نوزاد می دانند. پس از شش ماهگی شیر مادر باید همراه با غذاهای مکمل و غذاهای عادی، تا دوسالگی ادامه یابد.
سازمان جهانی بهداشت به تمام افراد اجتماع توصیه می کند مادران را همه جا و در هر زمان به شیردهی تشویق کنند. شیر مادر حاوی تمام مواد مورد نیاز بدن نوزاد است و باید در اولین ساعت تولد، نوزاد از شیر مادر تغذیه شود.
بر اساس آخرین گزارش سازمان جهانی بهداشت، تغذیه با شیر مادر سالانه جان800 هزار کودک را نجات می دهد و باعث صرفه جویی 300 میلیارد دلار هزینه در جهان می شود. این گزارش نشان می دهد از هر سه نوزاد، یک مورد به طور انحصاری تا شش ماهگی با شیر مادر تغذیه می شود و این آمار در طول دو دهه اخیر ثابت مانده است.
برخی ازمزیت های شیر مادر برای نوزاد
-تغذیه با شیر مادر اسهال و بیماری های عفونت تنفسی را در نوزاد کاهش می دهد
-تغذیه با شیر مادر احتمال چاقی و اضافه وزن در سال های بعدی زندگی را کاهش می دهد
-مهمترین نگرانی در مورد نوزادانی که پیش از موعد متولد می شوند، رشد نکردن کامل مغز است. مطالعات جدید نشان می دهد تغذیه با شیر مادر تاثیر بسزایی در رشد نوزاد، به ویژه نوزادانی که با شیر مادر تغذیه می شوند، دارد. این مطالعه نشان می دهد میزان بافت مغز و سطح قشری مغز نوزادان زودرسی که با شیر مادر تغذیه می شوند، بیشتر از نوزادان زودرسی است که تغذیه ای غیر از شیر مادر دارند. شیر مادر حاوی ترکیباتی است که به تکامل مغز کمک می کند.
– مطالعات محققان آمریکایی نشان می دهد تغذیه با شیر مادر به مدت شش ماه و بیشتر، احتمال ابتلا به سرطان خون در کودکان را 19 درصد کاهش می دهد.
– تغذیه با شیر مادر سبب بهبود توانایی های شناختی و افزایش بهره هوشی، تعادل باکتری های روده، بهبود سیستم گوارشی وکاهش تاثیر آلودگی هوا و آلودگی آرسنیک بر کودک می شود.
– مطالعات محققان باسک اسپانیا نشان می دهد شیر مادر اثر آلودگی هوا را روی نوزاد خنثی می کند. این مطالعه نشان می دهد که تغذیه با شیر مادر تاثیر ذرات ریز و دی اکسید نیتروژن در نوزاد را کاهش می دهد. اثرات آلودگی هوا بر نوزادان بسیار خطرناک است و تغذیه با شیر مادر این اثرات مخرب را خنثی می کند. مهمترین تاثیر مخرب آلاینده های جوی، بر رشد ذهنی نوزاد است. سیستم اعصاب مرکزی نوزاد فاقد مکانیسم سم زدایی قوی است؛ بنابراین شیر مادر تنها راه حل است.
منظور از ذرات ریز یا PM2.5 ، ذراتی هستند که قطرشان کمتر از یک چهارم یک تار موی انسان است. این ذرات به اندازه ای سبک هستند که در سراسر هوا پخش می شوند و از طریق سیستم تنفسی، وارد بدن می شوند.
– شیر مادر به دلیل ترکیبات ضد التهابی، سیستم ایمنی بدن نوزاد را تقویت کرده و از بروز بیماری های خود ایمنی جلوگیری می کند.
برخی از مزیت های شیردهی برای مادر
-شیردهی احتمال سرطان سینه را در مادر کاهش می دهد و افسردگی پس از زایمان در مادرانی که فرزندان خود را شیر می دهند، کمتر دیده می شود.
– احتمال ابتلا به دیابت نوع 2 در زنانی که دیابت بارداری داشته اند تا هفت برابر بیشتر است. پژوهش های محققان موسسه Kaiser Permanente در کالیفرنیا نشان می دهد شیردهی حداقل به مدت دو ماه، خطر ابتلا به دیابت نوع 2 را در مادرانی که دیابت بارداری داشته اند، 35 تا 57 درصد کاهش می دهد.
-مادرانی که به مدت حداقل دو ماه نوزاد خود را شیر می دهند، می توانند مطمئن باشند که تا شش ماه حمله ام اسی نخواهند داشت. تحقیقات جدید نشان می دهد که شیردهی، حتی به مدت کوتاه نیز سبب تاخیر در عود بیماری می شود. دلیل کاهش علایم در دوران بارداری افزایش سطح کورتیکواستروئیدها و پروتئین هایی است که سیستم ایمنی بدن را تضعیف می کنند. پس از زایمان به مرور زمان بدن به حالت عادی باز می گردد.
-شیردهی احتمال ابتلا به سرطان تخمدان را کاهش می دهد.
تاثیر تغذیه با شیر مادر بر اقتصاد
به غیر از سلامتی مادر و نوزاد، شیر مادر اهمیت بسزایی در اقتصاد جوامع دارد. بر اساس گزارش سازمان جهانی بهداشت، تغذیه با شیر مادر سبب صرفه جویی 300 میلیارد دلار هزینه در سال می شود. تغذیه با شیر مادر در آمریکا، چین و برزیل به 90 درصد رسیده است. تغذیه با شیر مادر از بیماری های شایعی چون ذات الریه، اسهال و آسم جلوگیری می کند و با کاهش هزینه های درمان، در رشد اقتصادی جامعه موثر است.
با این وجود، هنوز هم نرخ تغذیه با شیر مادر در سطح جهانی پایین است و کمتر از یک از پنج نوزاد در 12 ماه اول زندگی در کشورهای ثروتمند با شیر مادر تغذیه می شوند. در کشورهای با درآمد متوسط و کم درآمد، تنها دو از سه کودک بین شش ماهگی تا دوسالگی شیر مادر دریافت می کنند. هفته جهانی تغذیه با شیر مادر زمان مناسبی برای تشویق و حمایت مادران در این زمینه است.
