سم مار ناجا ناجا، جایگزینی برای شیمی درمانی

پژوهشگران ایرانی در یک تحقیق جالب، سم نوعی مار کبری را روی رده سلول های سرطانی آزمایش کرده و متوجه شده اند که این سم می تواند همانند داروهای شیمی درمانی استاندارد، تکثیر سلول های فوق را مهار کند.

به گزارش سیناپرس، سرطان دهانه رحم، یکی از مهم ترین و شایع ترین سرطان ها در زنان است و در ایران، رتبه دوم را پس از سرطان سینه دارد. این بیماری همچنین ازنظر مرگ و میر، پس از سرطان تخمدان، دارای بالاترین جایگاه است. یکی از معمولی ترین روش های درمان سرطان فوق و سایر سرطان ها، شیمی درمانی است. اما داروهای شیمی درمانی، اثرات سمی متعددی، ازجمله مشکلات گوارشی، تنفسی، عصبی، ناباروری و موارد دیگر را به دنبال دارند. این اثرات به کاهش بیشتر کیفیت زندگی بیمار منجر می شوند.

بنا بر گفته های متخصصان، یکی از قوی ترین و پیشروترین داروهای شیمی درمانی، داروی دوکسوروبیسین است که در گروه داروهای آنتراسایکلین قرار می گیرد. داروی ضدسرطانی دوکسوروبیسین، یک آنتی بیوتیک با طیف وسیع است که عملکرد ضدتوموری و ضدسرطانی دارد و برای درمان بسیاری از سرطان ها مانند معده، پستان، ریه، تخمدان، استخوان و خون استفاده می شود و مانند سایر داروهای شیمی درمانی، عوارض جانبی زیادی دارد و می تواند به تب، مسمومیت قلبی و ریوی منجر شود. بنابراین محققان جهان در تلاش برای یافتن داروهایی هستند که ضمن اثرگذاری بالا، دارای سمیت و عوارض جانبی کمتری برای بدن باشند.

به گزارش سیناپرس، در تحقیقی که در همین خصوص توسط محققان دانشگاه آزاد اسلامی واحدهای فلاورجان و تهران با همکاری دانشکده علوم پزشکی و خدمات بهداشتی درمانی بهبهان انجام شده است، تاثیرات سم نوعی مار به نام ناجا ناجا بر مهار تکثیر سلول‌های سرطانی بررسی شده است.

در این تحقیق، هم سلول های سرطانی و هم سلول های طبیعی در معرض غلظت‌های مختلف سم مار ناجا ناجا به مقادیر 1، 10، 50، 100 و 500 میکروگرم بر میلی‌لیتر قرار گرفتند و وضعیت آن ها با سلول هایی که در معرض داروی استاندارد دوکسوروبیسین قرار گرفته بودند، مقایسه شد.

نتایج این بررسی ها نشان داد: سم مار فوق در مقایسه با دوکسوروبیسین دارای اثر مهارکنندگی قابل‌توجهی بر رده سلولی سرطانی است و حداقل تأثیر را بر سلول‌های نرمال دارد.

علی اصغر رستگاری، پژوهشگر گروه بیوشیمی سلولی و مولکولی دانشکده علوم زیستی دانشگاه آزاد اسلامی فلاورجان و همکارانش در این باره می گویند: یافته های ما نشان دادند که با افزایش غلظت و زمان تیمار با سم مار ناجا ناجا همانند داروی دوکسوروبیسین، نرخ تکثیر سلول‌ها کاهش و میزان ماده مالون‌دی‌آ‌لدئید که نشانگر تخریب سلول های سرطانی است، افزایش می‌یابد.

به گفته آن ها، بیشترین کاهش نرخ تکثیر و افزایش غلظت مالون‌دی‌آلدئید در رده سلولی سرطانی تیمارشده با غلظت 500 میکروگرم بر میلی‌لیتر سم مار ناجا ناجا به‌مدت 48 ساعت مشاهده شد.

ناجا ناجا اکسیانا، گونه ای از مارهای کبری در آسیای مرکزی است. سم این مار حاوی نوروتوکسین (فلج کننده اعصاب)، سیتوتوکسین (نابودگر سلول ها) و کاردیوتوکسین (فلج کننده قلب) است. نوروتوکسین II آزادشده از سم این مار می تواند باعث ایجاد آپوپتوز یا مرگ سلولی شود.

رستگاری و همکارانش اظهار داشته اند: با توجه به نتایج این مطالعه می توان بیان کرد که این نوع شيوه درمان می تواند در مهار سلول های سرطانی مفید باشد. به گزارش سیناپرس، همچنین با انجام تحقيقات گسترده تر و مطالعات تکمیلی بر رده های سلولی سرطانی متعدد و نیز در مقایسه با سایر داروهای رایج شیمی درمانی مانند سیکلوفسفامید و غیره می توان از این روش به شکلی کارا در درمان سرطان بهره برد.

به گزارش سیناپرس، این یافته های پژوهشی را فصل نامه طب داخلی روز وابسته به دانشگاه علوم پزشکی و خدمات بهداشتی درمانی گناباد منتشر کرده است.

گزارش: محمدرضا دلفیه

No tags for this post.