نقش بودجه در راهبری پژوهش های فناورانه چیست؟

معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری، در راستای راهبری سیاست های پژوهشی خود، اقدام به تاسیس معاونتی مستقل تحت عنوان معاونت سیاستگذاری و توسعه کرد تا این بخش اداری از طریق همکاری با پژوهشگران مختلف، تلاش دارد تا افق های پیش روی اکوسیستم فناوری و نوآوری در کشور را برای سیاستگذار دولتی قابل دسترس‌تر کند.

محمد موسوی پژوهشگر حوزه فناوری و نوآوری در پاسخ به سوال خبرنگار خبرگزاری سیناپرس درخصوص راه اندازی این معاونت، اظهار داشت: در بحث تحقیق و پژوهش چند مدل پژوهش وجود دارد؛ پژوهش بنیادی، توسعه ای و کاربردی، سه نوع طبقه بندی است که بر اساس ماهیت برای پژوهش های مختلف به کار می‌رود. بنابراین به دلایل اجرایی، مهم است که این احساس نیاز در استفاده کننده نهایی و دولتمردان به وجود بیاید که آنها را به سمت استفاده هر چه بیشتر از پژوهش های توسعه ای و کاربردی که مبتنی بر نیازهای عملی است، سوق دهد.

وی در ادامه افزود: این مساله که انتظارات اولیه از یک پروژه پژوهشی توسط سیاست گذاران محقق شود به ایجاد تعامل سازنده و فهم مشترک میان پژوهشگر و جامعه کاربر آن بستگی دارد. بدون ایجاد این پل دوسویه و تعامل ، نباید انتظار داشت که یک پژوهش و تحقیق، هر چقدر هم علمی و ساختارمند باشد، بتواند منتج به نتایج ملموسی گردد.

موسوی ضمن تشریح مبانی بودجه ای پژوهش و تحقیق در ایران، اظهار کرد: می‌توان گفت که بخش زیادی از کارهای تحقیقی خوب و مثمر ثمری که انجام گرفته، توسط بخش خصوصی و مشارکت این بخش بوده است. یعنی بخش خصوصی به صورت چابک به میدان آمده و ضمن شناسایی نیازها، اولویت ها و بازارها، طی فرایندی عمل گرایانه با توجه به این نیازها طرح مساله کرده و در این زمینه یک کار توسعه‌ای مفید را آغاز کرده است. بنابراین نمی توان گفت که راه حل افزایش بازدهی پژوهش ها این است که به عنوان مثال بودجه پژوهش از 1 تا 3 درصد کل بودجه سازمان به 5درصد برسد، بلکه باید یک سازوکار مفید و مبتنی بر پژوهش مسئله محور شکل بگیرد تا بتوان نتایج ملموس و قابل دفاعی از پژوهش های انجام گرفته کسب کرد.

این پژوهشگر در ادامه بیان کرد: اکوسیستم دانش بنیان و شرکت های دانش بنیان و فناور ایجاد شده در سال های اخیر در واقع در پاسخ به نیاز اساسی کشور شکل گرفته اند، پژوهش نیز باید در راستای پاسخ به یک نیاز ملموس و عینی جامعه شکل بگیرد و مدون شود. در حال حاضر نیز ما در قاطبه دستگاه‌های اجرایی، هم پژوهش های موفق و خوب زیادی داریم و هم نمونه های شکست خورده و غیر مفید وجود دارد. از این رو جا برای بهبود و اصلاح روندها و فرایندها وجود دارد و می توان برای بهینه تر شدن شرایط پژوهش در درون دستگاه های اجرایی کارهای خوب بسیاری انجام داد.

گزارش:هیرش سعیدیان

No tags for this post.