رابطه میزان استفاده از اینترنت با «خودافشایی»

بر طبق آمارهای مختلف جهانی و همچنین آمار مرکز مدیریت توسعه ملی اینترنت، تعداد کاربران اینترنتی در ایران روند رو به گسترشی دارد. این مسئله بدین معنا است که شبکه جهانی اینترنت توانسته است طی این سال ها ضریب نفوذ خود را در زندگی افراد افزایش داده و به یکی از جنبه ها و ابعاد کاربردی و بااهمیت زندگی افراد تبدیل شود. با توجه به امکانات گسترده ای نظیر جستجوی اخبار و اطلاعات، ایمیل، شبکه های اجتماعی و اشتراک مطالب، خرید و فروش و … که اینترنت در اختیار کاربران قرار داده می توان ادعا کرد امروزه نبود اینترنت یا اختلال در آن به خصوص در کلان شهرها، می تواند زندگی و بسیاری از فعالیت های شهری را با دشواری یا حتی وقفه مواجه سازد.

اینترنت توانسته است حوزه عمومی و حوزه خصوصی را متاثر ساخته و با ایجاد فضاهای متعلق به هر شخص، امکانی را ایجاد کند که افراد بتوانند با گریز از محدودیت های این دو حوزه به بیان خود اقدام کنند. این بیان خود شامل ابراز عقاید و نظرات در خصوص موضوعات گوناگون، اشتراک احساسات و اتفاقات روزمره زندگی، اشتراک تجارب گوناگون و همچنین به اشتراک گذاری مطالب، تصاویر و فیلم های شخصی افراد می شود که شخص بدون اجبار بیرونی و بنا بر خواست خویش به نمایش و اشتراک آن ها با دیگران رضایت داده است.

اینترنت توانسته است حوزه عمومی و حوزه خصوصی را متاثر ساخته و با ایجاد فضاهای متعلق به هر شخص، امکانی را ایجاد کند که افراد بتوانند با گریز از محدودیت های این دو حوزه به بیان خود اقدام کنند.

این موضوع مورد توجه محققینی از دانشگاه الزهرا قرار گرفته و موجبات انجام پژوهشی جالب توسط آن ها را فراهم آورده است. در این پژوهش رابطه بین استفاده از اینترنت و تمایل به خوداظهاری، مورد بررسی و کاوش قرار گرفته است. این محققین خوداظهاری را همان خودافشایی یا نمایش خود تعریف کرده اند که به عبارتی بدین معنا است که فرد حاضر است اموری را که در حوزه و حریم خصوصی جای می گیرند در معرض نمایش دیگران و عموم قرار داده و آن ها را داوطلبانه اظهار نماید.

این مطالعه که نتایج آن در نشریه علمی پژوهشی «مطالعات زنان» منتشر گردیده است، بر روی 225 نفر از دانشجویان دختر یکی از دانشگاه های شهر تهران از رشته های علوم پایه، علوم انسانی، هنر و تربیت بدنی که سن آن ها بین 18 تا 50 سال و دارای میانگین سنی 24٫5 بوده اند انجام شده است. این دانشجویان از لحاظ پایگاه اقتصادی و اجتماعی در دسته های زیر قرار داشته اند: حدود 56 درصد متوسط، 33 درصد پایین و حدود 11 درصد بالا.

نتایج به دست آمده از این پژوهش نشان می دهد که بین استفاده از اینترنت و خوداظهاری رابطه ای مستقیم و مثبت وجود دارد. به عبارتی هر چه میزان استفاده از شبکه های موجود در اینترنت در میان افراد افزایش یابد، لزوما افراد به میزان بیشتری به خودافشایی و خوداظهاری پرداخته و این پدیده بیش تر از هر زمان دیگری رخ می دهد.

بنا بر اظهار این محققین، در خصوص استفاده از اینترنت، دو متغیر پایگاه اقتصادی و اجتماعی و همچنین سن از جمله متغیرهای تاثیرگذار هستند که رابطه معناداری با میزان استفاده از اینترنت دارند. سطح پایگاه اقتصادی و اجتماعی افراد به نوعی تعیین کننده توانایی افراد در دسترسی به اینترنت، آشنایی با آن و میزان تسلط و آگاهی از چگونگی استفاده آن است.

پژوهشگران در انتهای گزارش علمی پژوهشی خود اشاره کرده اند که برای شناسایی ابعاد بیشتری از این موضوع نیاز است علاوه بر مواردی که در این پژوهش از آن ها استفاده شده است، از مفاهیم و متغیرهای دیگری نیز استفاده گردد تا ضمن برانگیختن حساسیت، پاسخگو را برای اعلام نظرات روشن و دقیق خود در این خصوص ترغیب نماید.

نویسنده: محمدرضا دلفیه

با اقتباس از: توسلی، ا. و جلالوند، ا. 1394. استفاده از اینترنت و تمایل به خوداظهاری. مطالعات اجتماعی روان شناختی زنان، 13(4): 122-95.

لینک منبع

No tags for this post.