طرح‌های کلان بدون متقاضی در مسیر حذف قرار می‌گیرند
با توجه به اهمیت رویکرد دانش‌بنیانی در اقتصاد مقاومتی، دانشگاه‌ها و مراکز علمی و تحقیقاتی می‌توانند در تحقق این هدف نقش بسیار مهمی داشته باشد. دولت نیز مصمم است با توجه به دستور مقام معظم رهبری مبنی بر توجه به موضوع دانش‌بنیان بودن در امور مختلف، این موضوع را در همه امور مورد توجه قرار دهد.
بر این اساس به حرکت درآوردن بخش تولید داخلی و توسعه صادرات غیرنفتی از مهم‌ترین اهداف دولت عنوان‌شده است و سازمان مدیریت و برنامه‌ریزی نیز موظف است با همکاری بانک‌های عامل، طرح‌های کلان و پروژه‌های مبتنی بر اولویت‌های موردنظر اقتصاد مقاومتی را در روند تخصیص و ارائه تسهیلات در اولویت قرار دهد. بر این اساس به‌منظور تعیین چگونگی تخصیص منابع مالی به طرح‌های کلان ملی پژوهش و فناوری مقررشده است سازمان مدیریت و برنامه‌ریزی کشور طرح کلان ملی را که به تصویب شورای عالی علوم، تحقیقات و فناوری رسیده است موردبررسی قرار دهد و بر اساس اولویت‌بندی مبتنی بر اقتصاد مقاومتی منابع مالی را به این طرح‌ها اختصاص دهد؛ اما این فقط یک روی سکه است. 
طرح‌های کلان ملی باید از سوی دستگاه‌های متقاضی نیز موردحمایت قرار گیرد و این موضوعی است که اکنون به یک بحران تبدیل‌شده است. نبود دستگاه متقاضی برای بعضی از طرح‌های کلان این طرح‌ها را در آستانه حذف قرار داده است. این در حالی است که در سال‌های گذشته بودجه قابل‌توجهی به اجرای این طرح‌های اختصاص داده شده و منابع انسانی در روند سپری‌شده برای اجرای این طرح‌ها زمان زیادی را صرف کرده‌اند. به‌این‌ترتیب می‌توان حذف این گروه از طرح‌های کلان را به‌منزله از دست دادن منابع اقتصادی و نیروی انسانی دانست که پس از گذشت چند سال هیچ بازده‌ای به همراه نداشته است.
دکتر وحید احمدی، معاون پژوهشی وزارت علوم، تحقیقات و فناوری و دبیر شورای عالی عتف در گفتگو با سینا پرس درباره وضع کنونی طرح‌های کلان فناوری گفت: با وجود این‌که ردیف طرح‌های کلان در شورای عالی عتف تصویب‌شده و اعتبارات طرح‌های کلان با توافق سازمان مدیریت و برنامه‌ریزی کشور تعیین‌شده بود و بر این اساس باید هزینه آن تأمین می‌شد، اما در برنامه بودجه سال 1395، ردیف طرح‌های کلان حذف‌شده است. البته سازمان مدیریت و برنامه‌ریزی کشور وعده داده است که اعتبار موردنیاز این طرح‌ها تأمین خواهد شد.
دکتر وحید احمدی با اشاره به این اکنون از مجموع 47 طرح کلان ملی 13 طرح متقاضی ندارد، گفت: شورای عالی عتف تلاش کرده است نظر دستگاه‌های متقاضی را برای حمایت از این طرح‌ها جلب کند؛ اما همچنان این طرح‌ها بدون متقاضی است و اگر چنین شرایطی ادامه داشته باشد به‌ناچار این طرح‌ها باید از گردونه خارج شوند. البته اعلام این خبر به این معنی نیست که تلاش ما برای یافتن دستگاه متقاضی برای حمایت از این گروه از طرح‌های کلان متوقف‌شده است بلکه ما همچنان در تلاش هستیم بتوانیم به کمک دستگاه‌هایی که می‌توانند به‌عنوان متقاضی از این طرح‌ها حمایت کنند، شرایطی را فراهم کنیم تا این طرح‌های کلان فناوری ادامه پیداکرده و نیمه‌کاره رها نشود.
معاون پژوهشی وزارت علوم و فناوری خاطرنشان کرد: یکی از مشکلاتی که در زمینه طرح‌های کلان وجود داشت این بود که این طرح‌ها از ابتدا به‌گونه‌ای برنامه‌ریزی نشده بود که از ابتدای تصویب طرح مرجعی به‌عنوان متقاضی طرح مشخص شود و در روند اجرای طرح همکاری داشته باشد. نمی‌توان هزینه‌ای را به اجرای یک طرح کلان ملی اختصاص داد که درنهایت متقاضی نداشته باشد. در شرایطی که هیچ دستگاهی به‌عنوان متقاضی از مراحل بعدی اجرای این طرح‌ها حمایت نکند، ادامه این طرح‌ها از نظر اقتصادی مقرون‌به‌صرفه نخواهد بود و به‌ناچار این طرح‌ها باید متوقف شود.
به گفته دبیر کل شورای عالی عتف (علوم، تحقیقات و فناوری) طرح کلان مطالعه و طراحی سیستم حمل‌ونقل برون‌شهری و درون‌شهری، طراحی و ساخت پروتز عصبی برای بازیابی حرکت افراد دچار ضایعه نخاعی، طراحی و ساخت سفینه حامل موجود زنده، طراحی و ساخت لامپ زیستی با استفاده از جلبک، شبکه ملی اطلاعات و همچنین طرح کلان ساخت راکتور هسته‌ای باقدرت کم ازجمله 13 طرح کلان ملی است که در فهرست انتظار برای بهره‌مندی از حمایت‌های دستگاه‌های متقاضی قرار دارد.
گزارش:فرانک فراهانی
No tags for this post.
