مطالعه روی کارکرد ریه ها در ایستگاه بین المللی فضایی
ایستگاه بین المللی فضایی محلی برای انجام مطالعات مختلف در زمینه های گوناگون، از فضا گرفته تا پزشکی و زیست شناسی است. در این میان، به تازگی پروژه جدید در این ایستگاه برای مطالعه اثرات گرد و غبار روی ریه فضانوردان ساکن در ایستگاه آغاز شده است.
گرد و غبار در محیط های دارای جاذبه صفر و یا اندک، بسیار دردسرساز می شوند. در واقع بر خلاف زمین که گرد و غبار به راحتی در آن جابجا می شوند، در محیط های فضایی گرد و غبار ساکن بوده و به سرعت وارد سیستم های تهویه هوا، انواع تجهیزات و از همه بدتر، ریه و چشم انسان می شوند. بررسی و مطالعه دقیق شیوه های حل این مساله، یکی از اولویت ها در پژوهش های فضایی است.
البته مدتهاست که دانشمندان متوجه مشکلاتی که ممکن است از سوی گرد و خاک در فضای خارج از زمین متوجه انسان شود شده اند. برای نمونه وقتی که فضانوردان آپولو بر روی ماه قدم گذاشتند، خاک این سیاره روی لباس های آنها نشست و هنگام بازگشت به فضاپیمای خود، گویی که از یک معدن گر از گرد و خاک ذغال سنگ بیرون آمده بودند!
اگر انسان بخواهد روزی روی مریخ ساکن شود، این مشکل نیز در آنجا گریبانش را خواهد گرفت، زیرا پژوهشگران بر این باورند که خاک مریخ نیز ویژگی مشابهی دارد.
در این مطالعه جدید، دو فضانورد ساکن در ایستگاه فضایی در آزمایشی به نام «پایش مجاری هوا» (Airway Monitoring) شرکت کردند. در این آزمایش، میزان استنشاق اکسید نیترید، یعنی ماده ای شیمیایی که در دور سیگار، خودرو و تنفس انسان یافت می شود پرداختند. این ماده به عنوان مولکولی نشانگر است که می تواند به شناسایی التهاب ریه و اسم کمک کند.
اکسید نیترید مولکولی ساده است که طیف متنوعی از اثرات زیستی را با خود به همراه دارد. این ماده سبب گشوده شدن رگهای خونی می شود و به این ترتیب به افرادی که در ارتفاعات زندگی می کنند کمک می کند تا بتوانند با حجم کم اکسیژن ناشی از رقیق بودن هوا کنار بیایند. این ماده همچنین در سیستم ایمنی بدن به دفع عفونت کمک می کند. پژشکان از این ماده برای درمان انسداد ریوی و درد ایسکمیک استفاده می کنند. این ماده به پژوهشگران کمک می کند تا میزان سلامت ریه و نیز اثرات گرد و خاک بر آن را ارزیابی کنند.
در این مطالعه، دو نفر از فضانوردانوارد دریچه هوابند (airlock) ایستگاه فضایی شدند. دریچه هوابند بخشی از ایستگاه فضایی است که در آن فشار هوا کمتر از میزان استاندارد است و فضانورد پیش از ورود به فضای بیرونی (که فشار در آن بسیار اندک است) وارد این دستگاه می شود تا به این ترتیب بدنش به تدریج با کمبود فشار عادت کند. میزان فشار در این دریچه هوابند 30 درصد کمتر از میزان استاندارد است و حالتی مشابه ارتفاع 3000 متری برای فرد ایجاد می شود.
در این مطالعه قرار است 4 آزمایش مجزا به انجام برسد و نتایج آن با آزمون های پیش از پرواز مقایسه شود. در کل هشت فضانورد در این مطالعه شرکت خواهند داشت. پژوهشگران امیدوارند که نتایج این مطالعه نه فقط برای فضانوردان، بلکه برای 300 میلیون نفری که از آسم رنج می برند سودمند باشد.
No tags for this post.