افزایش احتمال ابتلا به افسردگی با سیستم ایمنی قوی

 

یک روان‌پزشک به نام «اندرو میلر» از دانشگاه «اموری» (Emory) در آتلانتا می‌گوید: «این یافته می‌تواند تحول زیادی در زمینه‌ی درمان افسردگی ایجاد کند. در حال حاضر، ما هنگام انتخاب یک روش درمانی، هیچ دلیل قطعی برای تجویز یک داروی خاص نداریم. من موقع تجویز دارو از بیماران می‌پرسم که چه داروهایی را می‌شناسند یا اینکه دوستان‌شان چه دارویی مصرف می‌کنند.»

«کارمین پاریانت» از دانشگاه کینگز لندن می‌گوید: «اگر بتوانیم مسیر افسردگی را پیش‌بینی کنیم، می‌توانیم درمان مناسب را انتخاب کنیم.» وقتی فردی برای مدت خاصی از غم و اندوه رنج می‌برد، تقریبا غیرممکن است که بتوانیم پیش‌بینی کنیم با گذر زمان این مشکل او رفع می‌شود یا اینکه به افسردگی مزمن تبدیل می‌شود. افسردگی مزمن بیماری خطرناکی است و می‌تواند زندگی فرد را متلاشی کند و حتی منجر به خودکشی او شود. پاریانت می‌گوید: «مشکل اینجاست که این بیماری وقتی تشخیص داده می‌شود که دیگر دیر شده.»

حالا تیم پارایانت پی برده است که بعضی از افراد به دلایل بیولوژیک حساسیت و آسیب‌‌پذیری زیادی در مقابل افسردگی دارند. این محققان می‌توانند با یک آزمایش خون، وجود یا عدم وجود این آسیب‌پذیری بالا را در افراد تشخیص دهند.

پاریانت و همکارانش با مطالعه‌ی افرادی که داروی «اینترفرون آلفا» (interferon alpha) را مصرف می‌کردند، به این اکتشاف دست یافتند. داروی اینترفرون آلفا برای درمان بیماری هپاتیت مصرف می‌شود و تاثیر آن تقویت سیستم ایمنی بدن است.

یکی از عوارض این دارو ابتلا به افسردگی است. بین 30 تا 40 درصد افرادی که این دارو را مصرف می‌کنند، به مرور زمان دچار افسردگی می‌شوند. پاریانت می‌گوید تاثیر این دارو طوری است که انگار فرد یک اتفاق اضطراب‌آور را در زندگی‌ش تجربه کرده است. بعضی از کسانی که این دارو را مصرف می‌کنند، به افسردگی مبتلا می‌شوند، اما بعضی دیگر هم در مقابل آن مقاوم هستند.

تیم پاریانت 58 نفر را زیر نظر قرار دادند. این افراد برای مقابله با بیماری هپاتیت C داروی اینترفرون آلفا را به مدت 6 ماه مصرف‌ کردند. این محققان قبل و بعد از این دوره از این افراد نمونه‌ خون گرفتند و وضعیت روانی آنها را با پرسش‌نامه ارزیابی کردند.

تا پایان این دوره، 20 نفر از این افراد دوره‌های افسردگی مزمن را تجربه کردند و علایمی مثل خستگی مداوم، اندوه، ناامیدی و بی‌اشتهایی را نشان دادند.

وقتی تیم پاریانت نمونه‌های خون را مشاهده کردند، پی بردند که الگوی بیان ژن این افراد حتی قبل از مصرف دارو تغییر کرده بود. ظاهرا بدن این افراد به طور طبیعی بیشتر پروتئین‌هایی می‌سازد که به التهاب، استرس اکسیداتیو و مرگ نورون‌ها مربوط هستند. اما پروتئین‌های مربوط به رشد سلول‌های عصبی را کمتر تولید می‌کند. پاریانت می‌گوید: «روی هم رفته، این فرایند روی عملکرد مغز تاثیر بسیار بدی می‌گذارد.»

التهاب معمولا نتیجه‌ی واکنش‌های بدن برای ترمیم بخش آسیب دیده است. وقتی دستگاه ایمنی می‌خواهد از بافت آسیب‌دیده محافظت کند، در آن ناحیه التهاب ایجاد می‌شود. اما شواهدی وجود دارد که نشان می‌دهد که التهاب زیاد به تعدادی از اختلالات از جمله افسردگی مرتبط است.

تحقیقات قبلی نشان داده که حدودا نصف افرادی که به افسردگی مبتلا هستند، گلبول‌های سفید زیادی دارند. علاوه بر این، ترکیباتی هم که منجر به التهاب می‌شوند در این افراد بیشتر است. داروهای درمان افسردگی مثل داروهایی که بر سروتونین یا دیگر مواد شیمیایی مغز تاثیر می‌گذارند، برای این دسته از افراد هیچ سودی ندارند.

این محققان با تشخیص تغییرات در بیان ژنی قبل از شروع افسردگی می‌توانند پیش‌بینی کنند که میزان واکنش یک فرد به اتفاقات ناگوار زندگی مثل از دست دادن نزدیکان چقدر شدید است. این اطلاعات به پزشکان هشدار می‌دهد بیمارانی را که در معرض خطر قرار دارند، زیر نظر بگیرند. آنها به کمک این اطلاعات می‌توانند تصمیم بگیرند که دارو چه زمانی مفید واقع می‌شود.

«مایکل برک» از دانشگاه دکین می‌گوید: «من موافقم که ما می‌توانیم از مشخصه‌های بیان ژن در افراد به عنوان نشانگرهای زیستی برای پیش‌بینی بروز افسردگی در آنها استفاده کنیم. اگر بتوانیم افراد در معرض خطر ابتلا را شناسایی کنیم، می‌دانیم که چه کسی را باید تحت درمان قرار دهیم.»

این یافته‌ها همچنین می‌تواند روش‌های درمانی را بهتر و تاثیرگذاری آنها را بیشتر کند. کارشناسان می‌توانند از آزمایش خون افراد استفاده کنند و ببینند که آیا سیستم ایمنی افرادی که علایم افسردگی دارند، بیش‌فعال است یا خیر. مثلا، کسانی که التهاب زیادی در بدن‌شان مشاهده می‌شود، باید داروهایی مصرف کنند که سیستم ایمنی را هدف قرار می‌دهند. چون داروهایی مثل پروزاک روی افسردگی این افراد تاثیری ندارد.

پاریانت می‌گوید در گذشته حساسیت زیستی به استرس فواید زیادی داشت. او معتقد است که در گذشته‌ی ما مهم‌ترین عوامل ایجاد استرس چیزهایی بوده‌اند که ما را در خطر جراحت یا عفونت قرار می‌دادند، مثل حمله‌ی یک حیوان درنده. بنابراین کاملا منطقی است که فعالیت سیستم ایمنی بدن در واکنش به چنین اتفاقاتی افزایش یابد.

اما امروزه که بیشتر استرس ما از روابط انسانی یا کار ناشی می‌شود، این واکنش منجر به التهاب غیرضروری و مضر در بدن می‌شود. پاریانت می‌گوید: «در این عصر، بهایی که ما برای این واکنش می‌پردازیم بسیار بالاست.»

 

منبع:digikala

No tags for this post.